Factcheck: nee, Ihsane Haouach organiseerde geen ’toneel waar man en vrouw gescheiden zitten’

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Ihsane Haouach, de vrouw die werd voorgedragen als regeringscommissaris voor het Instituut voor de Gelijkheid van vrouwen en mannen, zou een toneelstuk hebben georganiseerd waarbij het publiek gescheiden zat volgens sekse. Dat klopt niet. Ze speelde wel mee als actrice in een productie van theatergezelschap Ras El Hanout waarvan in 2014 één benefietvoorstelling gespeeld werd met een balkon gereserveerd voor vrouwen.

Op 3 juni plaatst de Facebookpagina Gent Wake Up volgend bericht online: ‘De door Groen-Ecolo voorgedragen Ihsane Haouach tot Regeringscommissaris voor het Instituut voor Gelijkheid van Man en Vrouw organiseert toneel waar man en vrouw gescheiden zitten. “Balcon réservé aux femmes”. Dit kan dus enkel in België.’ Als bewijs van die stelling zien we een screenshot van een pagina van de videosite Dailymotion. ‘Balcon réservé aux femmes: contacter Nadia, entre 16h et 20h‘, lezen we.

Bijna 7000 mensen volgen de Facebookpagina Gent Wake Up. Dit bericht werd 25 keer gedeeld en 4600 mensen zagen het zo op hun tijdlijn passeren.

Ook op Twitter doet dit gerucht de ronde in verschillende Franstalige berichten.

Eind mei verscheen in het Staatsblad de benoeming van Ihsane Haouach als regeringscommissaris bij het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM). Ze werd voorgedragen door Ecolo-staatssecretaris Sarah Schlitz.

Die benoeming deed heel wat stof opwaaien omdat Ihsane een hoofddoek draagt. In Knack noemde MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez de benoeming ‘een provocatie’. De commotie ontstond na een tweet van Theo Francken (N-VA) waarin hij een artikel deelde van een Marokkaanse nieuwssite.

De commotie ging telkens over Haouachs hoofddoek. Dat ze een toneelstuk organiseerde met mannen en vrouwen gescheiden, lazen we niet in de pers. Wat is ervan aan?

Online onderzoek

We proberen het screenshot dat Gent Wake Up postte te verifiëren, daarvoor googelen we de zin ‘balcon réservé aux femmes’ en ‘dailymotion’.

Wanneer we klikken op die link blijkt die pagina op de videosite dailymotion.com niet meer te bestaan. Ook via Google Cache of archiefwebsites kunnen we ze niet terugvinden. De video lijkt verwijderd.

Op de site Fdesouche vinden we wél een screenshot van de tekst die onder de video zou hebben gestaan. Dat screenshot komt overeen met het screenshot van Gent Wake Up. Volgens de Franse krant Le Monde is Fdesouche een extreemrechtse blog die onder andere ongeverifieerde geruchten verspreidt.

Die blog bevat ook een screenshot van een webpagina van het Molenbeekse theatercollectief Ras El Hanout. Wederom werkt de link niet meer. De site lijkt verwijderd.

Van die pagina vinden we wel een gearchiveerde versie van 4 juni 2021. Het gaat om een pagina gepubliceerd op de site van Ras El Hanout op 27 oktober 2014 over een galavoorstelling van de productie 381 jours ten voordele van het l’Institut El Hikma La Sagesse, een school in Vorst.

De pagina gaat specifiek over een voorstelling op 16 november 2014 in het cultureel centrum van Ukkel. Hier vinden we hetzelfde telefoonnummer van een zekere Nadia, met wie we contact kunnen opnemen voor ‘het balkon gereserveerd voor vrouwen’.

We bellen dat nummer, maar het blijkt – zo veel jaren later – niet meer in gebruik. Als we het nummer googelen komen we uit bij twee kalenderwebsites met dezelfde info. Ook een oud Facebookevenement bevestigt dat het gaat over een voorstelling op 16 november 2014 van Ras El Hanout.

Is Ihsane Haouach betrokken?

We nemen contact op met artistiek leider van Ras El Hanout, Salim Haouach, die ook de broer blijkt van Ihsane Haouach: ‘Dat bericht stond op een oude versie van onze website. Al onze activiteiten en voorstellingen zijn open voor iedereen. Ook Theo Francken is welkom, net zoals we Jan Jambon een paar jaar geleden verwelkomden toen hij minister van Binnenlandse Zaken was.’ Hij bevestigt dat de oude website offline is gehaald, want ‘als mensen iets willen weten over Ras El Hanout kunnen ze onze huidige site bezoeken’.

Salim Haouach: ‘Naar onze voorstellingen zijn in totaal 40.000 toeschouwers komen kijken. Bij één voorstelling in het cultureel centrum in Ukkel was er één balkon voor vrouwen. De parterre was toen gemengd, zoals bij al onze voorstellingen.’ Aan de Franstalige krant La Meuse liet Salim Haouach weten dat er meer dan 300 voorstellingen zijn geweest waarbij er géén apart balkon voor vrouwen was.

Salim Haouach benadrukt ook dat die specifieke voorstelling niet werd georganiseerd door theatercollectief Ras El Hanout. ‘De school l’Institut El Hikma La Sagesse organiseerde de voorstelling als benefiet.’ Volgens Gent Wake Up organiseerde zijn zus de voorstelling, maar die info klopt dus niet. ‘Ihsane was geen regisseur of organisator, ze was gewoon actrice. Mijn zus Ihsane heeft bij ons gespeeld van 2010 tot 2015.’

De Standaard vermeldt dat ook in een portret van Ihsane Haouach: ‘Sociaal engagement toonde de Anderlechtse al eerder, als comédienne bij het Molenbeekse collectief Ras El Hanout en bij verschillende ­andere jongeren- en diversiteits­organisaties.’ Verschillende cultuursites vermelden haar als actrice in de productie 381 jours en we zien ze ook op scène staan in de trailer. Maar van een rol als organisator is nergens sprake.

Salim Haouach: ‘De voorstelling 381 jours maakte een vergelijking tussen jonge Brusselaars vandaag, onder wie vrouwen met een hoofddoek, en de zwarte activisten in de Verenigde Staten in de jaren 50 en 60. 381 dagen was het aantal dagen tussen de dag dat Rosa Parks weigerde haar plaats af te staan aan een witte man in een bus en de beslissing over die zaak bij het Hooggerechtshof in de Verenigde Staten. Soms moet je echt vechten voor je rechten. De boodschap van onze voorstelling uit 2012 is vandaag helaas nog steeds relevant.’

Theaterrecensent Joachim Ben Yakoub zag de voorstelling destijds meermaals en schreef erover voor Rekto:Verso. ‘Ik volg het Molenbeekse collectief Ras El Hanout van in het begin. Het is een organisatie die gedragen wordt door zowel mannen als vrouwen, die ook samen op het podium staan. Het zijn voorstellingen waarin veel gelachen wordt door mannen en vrouwen samen, zowel op het podium, in het publiek als achteraf aan de bar. Ik heb 381 jours meermaals gezien en telkens was dat met een gemengd publiek.’