Factcheck: nee, horrorfilms zijn niet slecht voor de gezondheid

‘Horrorfilms zijn slecht voor je gezondheid’, zo kopte de Nederlandse website Amayzine. Maar volgens experts is het bekijken van zo’n film perfect veilig. We beoordelen de stelling als onwaar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In het online magazine Amayzine lazen we een artikel met als kop ‘Horrorfilms zijn slecht voor je gezondheid’. Tijdens het kijken naar een horrorfilm zou je lichaam extra stresshormonen aanmaken, zoals cortisol, lezen we. ‘Hierdoor kom je in een soort fight or flight-modus, een natuurlijke reactie waarmee je lichaam je probeert te beschermen tegen bedreigingen. (…) Te veel cortisol is gevaarlijk, het kan zorgen voor problemen met je bijnieren en spijsvertering.’

Er wordt wel genuanceerd: ‘In de meeste gevallen is de stijging in je stresshormonen maar van korte duur.’ Maar wie snel bang is of vaak stress heeft, kiest beter een andere film, klinkt het. Als bron wordt verwezen naar een Amerikaanse website waarop een arts een soortgelijke uitleg geeft.

Volgens professor klinische ­psychologie en stressexpert ­Marie-Anne Vanderhasselt (UGent) maakt het brein inderdaad geen ­verschil tussen reëel en fictief ­gevaar. ‘Wanneer je een horrorfilm bekijkt, gaat je lichaam in fight or flight-­modus en wordt je autonome zenuwstelsel geactiveerd. Je bloeddruk stijgt, je hartslag en adem­haling versnellen en er wordt adrenaline aangemaakt. Maar in de wetenschappelijke literatuur vind ik geen aanwijzingen dat er ook ­cortisol zou worden aangemaakt. Dat “stresshormoon” wordt ­typisch geactiveerd wanneer je je persoonlijk bedreigd voelt. Als er effectief een indringer in je huis staat, ­bijvoorbeeld, maar ook wanneer je kritiek krijgt of een deadline vreest te ­missen. Op zich kan een horrorfilm bekijken dus zeker geen kwaad. Zelfs zeer angstige mensen worden er soms toe aangetrokken: tijdens de film “stapelt de angst zich op”, maar nadien verdwijnt al die ­spanning ook, wat aangenaam ­aanvoelt.’

Professor gezondheidspsychologie Ilse Van Diest (KU Leuven) valt haar collega bij. ‘Dit neigt naar paniek­zaaierij. Cortisol wordt ­inderdaad vooral opgewekt wanneer mensen zich persoonlijk ­bedreigd voelen: zo’n dreiging is oncontroleerbaar én persoonlijk relevant. Een speech moeten geven voor een jury is een typische stress­taak die vaak wordt gebruikt in wetenschappelijk ­onderzoek om een cortisol­reactie te ­ontlokken. Of er effectief cortisol vrijkomt bij het bekijken van een horrorfilm is dus de vraag. Bovendien is zo’n film relatief kort, en heb je zelf de controle in handen: je kunt hem altijd uitzetten als het te zwaar voor je wordt. Maar veel mensen ­vinden het net fijn om zo’n film te bekijken, omdat er na de stresservaring een gevoel van opluchting ontstaat, waardoor je extra ­ontspannen bent.’

Stress kan wel degelijk ­negatieve effecten hebben op de ­gezondheid, stelt Van Diest, maar dan gaat het vooral om chronische stress. ‘Bij een film van twee uur hoef je niets te vrezen. Jonge kinderen, die minder goed het onderscheid kunnen­ maken tussen realiteit en fictie, ­zullen er misschien moeilijk van slapen. Maar een ­bedreiging voor de ­gezondheid? Dat lijkt me fel ­overdreven.’