Factcheck: nee, het noodweer in Centraal-Europa is niet veroorzaakt door ‘cloud seeding’

Volgens socialemediagebruikers zou het noodweer in Centraal-Europa het gevolg zijn van ‘cloud seeding’ – het kunstmatig manipuleren van wolken zodat ze regen loslaten. Maar volgens experts wordt ‘cloud seeding’ enkel toegepast op wolken die normaal geen regen produceren. Bovendien kan het geen noodweer van deze grootteorde creëren.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Heel wat socialemediagebruikers wijzen ‘cloud seeding’ aan als oorzaak voor het noodweer dat momenteel in Centraal-Europa aan de gang is. ‘Cloud seeding’ is het artificieel stimuleren van de atmosfeer om regen te veroorzaken.

Storm Boris raasde de afgelopen week over Centraal-Europa. Dit leidde tot de ergste overstromingen van de laatste decennia in de regio, lezen we bij Reuters. Ondertussen raast storm Boris verder en krijgt ook Noord-Italië het zwaar te verduren.

‘Gevolg klimaatverandering of cloud seeding?’, schrijft iemand op X over het noodweer. ‘Die waterbom is niet de oorzaak van klimaatverandering, maar van degenen die het klimaat willen veranderen met chemical trials, cloud seeding en geoengineering’, schrijft iemand anders op datzelfde platform.

De bewering circuleert ook in andere talen. ‘Hier moet ik je tegenspreken’, reageert iemand op een post van op X. ‘De mensgemaakte klimaatverandering is duidelijk. Al is het vooral bekend onder de namen: geoengeneering en cloud seeding’, gaat die persoon verder in het Duits.

Het linken van noodweer aan klimaatverandering botst vaak op dit soort kritiek. Toen in april grote delen van de Verenigde Arabische Emiraten onder water kwamen te staan, werden die ook aan ‘cloud seeding’ en geoengineering gelinkt. Volgens een factcheck van Knack was daar toen geen bewijs voor.

Maar is ‘cloud seeding’ aanwijsbaar verantwoordelijk voor het noodweer in Centraal-Europa?

Komt ‘cloud seeding’ in Europa voor?

We gaan op zoek naar informatie over ‘cloud seeding’ in Europa. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) is de wetenschap achter die techniek het resultaat van decennia aan onderzoek. ‘Cloud seeding’ gebeurt tegenwoordig met behulp van vliegtuigen die zout- of zilverjodidedeeltjes in wolken schieten. Rond die deeltjes vormt de waterdamp die reeds in de wolken aanwezig is ijskristallen. Het gaat dus niet om een techniek die wolken creëert, maar eerder wolken manipuleert zodat ze uitregenen.

De techniek wordt voorlopig vooral toegepast in landen die door droogte geteisterd worden, zoals China en de Verenigde Arabische Emiraten. Dat lezen we in een artikel van de Europese nieuwssite Euronews.

We vinden nergens bewijs voor het gebruik van deze techniek door landen van de Europese Unie.

We leggen de bewering voor aan klimaatwetenschapper Sebastiaan Sterl (VUB). ‘Dit is een broodjeaapverhaal’, reageert hij. ‘”Cloud seeding” wordt enkel toegepast in droge gebieden op wolken die normaal gesproken geen regen zouden produceren. Het doet helemaal niets in vochtige gebieden zoals Centraal-Europa.’

Factcheckorganisatie AFP schreef in juni een overzichtsartikel over de misinformatie die dit jaar al rondging rond overstromingen. ‘Claims dat het weer werd gemanipuleerd verschenen na elke grote overstroming dit jaar’, lezen we in het artikel. ‘Volgens wetenschappers kan de techniek weer noch regen creëren op de schaal zoals het in landen als Duitsland en de Verenigde plaatsten plaatsvindt’, gaat het artikel verder.

In het artikel van AFP komt Adrea Flossman, expert weermanipulatie van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) aan het woord. ‘”Cloud seeding” kan noodweer van deze grootteorde niet creëren’, stelt ze.