Factcheck: nee, het gebruik van een autopen door Joe Biden maakt zijn wetten niet ongeldig

Op sociale media circuleert de bewering dat de voormalige Amerikaanse president Joe Biden op het einde van zijn ambtstermijn graties heeft ondertekend met een autopen. Volgens huidig president Donald Trump zou dat de geldigheid ervan ondermijnen. Dat klopt niet. Het gebruik van een autopen is wettelijk toegestaan en maakt de handtekening niet ongeldig.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media circuleert de bewering dat de voormalige president van de Verenigde Staten, Joe Biden, gebruikmaakte van een autopen om wetten te ondertekenen.

Een autopen is een apparaat dat gebruikt wordt voor het automatisch plaatsen van een handtekening, zodat die er telkens identiek hetzelfde uitziet.

‘Trump heeft alle preventieve graties die Joe Biden vlak voor het einde van zijn ambtstermijn heeft verleend, nietig verklaard’, schrijft een Nederlandstalige socialemediagebruiker bijvoorbeeld op X. ‘Ze zijn namelijk allemaal getekend met een autopenapparaat.’

Socialemediagebruikers delen een post van huidig Amerikaans president Donald Trump op zijn eigen socialemediasite Truth Social. ‘De presidentiële graties die sleepy Joe Biden aan het Ongeselecteerde Comité van Politieke Schurken en vele anderen heeft toegekend, worden hierbij nietig, onwettig en ongeldig verklaard, aangezien ze werden getekend met een autopen’, schreef Trump op 17 maart.

In andere X-posts over Bidens gebruik van een autopen wordt een video gedeeld. Op de beelden zijn handtekeningen te zien die sprekend op elkaar lijken. Volgens de maker van de video zou het gaan om de handtekeningen die onder enkele presidentiële graties van Biden staan. Een post van de video werd meer dan 5,1 miljoen keer bekeken.

Biden besliste om enkele van zijn adviseurs en familieleden, zoals zijn zoon Hunter Biden en zijn corona-adviseur Anthony Fauci, vooraf al gratie te verlenen uit angst dat Trump hen om politieke redenen zou vervolgen.Trump had daar meerdere keren mee gedreigd tijdens zijn verkiezingscampagne, volgens AP. 

De bewering dat Bidens gebruik van een autopen sommige van zijn wetten ongeldig maakt, circuleert zowel op X als op Facebook (hier en hier).

Is het gebruik van een autopen illegaal?

In de Community Notes – reacties die X-gebruikers bij posts kunnen plaatsen – stellen mensen de beweringen van Trump ter discussie. ‘Zelfs als een autopen zou zijn gebruikt, maakt dat de graties niet onwettig’, schrijft iemand bijvoorbeeld.

De auteur van die reactie verwijst naar een artikel van het Amerikaanse nieuwsmagazine Newsweek. De handtekeningen die circuleren, zijn afkomstig van versies van de wetten van de Nationale Archieven. De Nationale Archieven tonen geen originele kopieën van de documenten, maar gedigitaliseerde versies. Het gaat dus om digitale versies en niet om originele handtekeningen. Dat geldt overigens ook voor de wetten die Trump tijdens zijn eerste termijn ondertekend heeft.

Op X circuleert bovendien een document uit 2005 van het Office of Legal Counsel (OLC), het juridisch adviesorgaan van het Amerikaanse ministerie van Justitie. Het advies van dat agentschap over het ondertekenen van wetten door de president luidt dat ‘de president wetten niet zelf moet ondertekenen voordat de wet geldig is’ en bijvoorbeeld iemand mag afvaardigen om een autopen te gebruiken. Dat agentschap kwam tot dat besluit op basis van Artikel 1, Sectie 7 van de Amerikaanse grondwet. Daar lezen we dat elke wet moet ‘gepresenteerd’ worden aan de president om bijgevolg ‘goedgekeurd’ te worden door de president.

De bewering dat het gebruik van een autopen wetten ongeldig maakt, werd ondertussen ook al gefactcheckt door andere media zoals de BBC en The New York Times. Zij bevestigen dat het niet illegaal is om wetten te ondertekenen met een autopen. Volgens de BBC zouden ook de door Trump goedgekeurde wetten uit zijn vorige regeerperiode identieke gedigitaliseerde handtekeningen bevatten. The New York Times verwijst naar een video op X waarin Trump toegeeft zelf een autopen te hebben gebruikt, ‘maar enkel voor onbelangrijke documenten’.