Factcheck: nee, elektrische wagens worden niet binnenkort verboden wegens stroomtekort

Op sociale media circuleert een artikel met de titel ‘Elektrische auto’s worden binnenkort verboden vanwege stroomtekort’. Dat klopt niet helemaal. De stelling is gebaseerd op een Zwitsers wetsvoorstel dat in de maak is. Volgens dat voorstel zou bij een stroomtekort het privégebruik van elektrische wagens tijdelijk tot noodzakelijke verplaatsingen kunnen worden beperkt.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Begin december verschijnt op de site dagelijkseverhalen.nl een artikel met de titel ‘Elektrische auto’s worden binnenkort verboden vanwege stroomtekort’ (hier gearchiveerd). 

Het artikel wordt op 5 december gedeeld op drie populaire Facebookpagina’s: BIZAR, ViralNed en SMLY. 

Zo bereikt het artikel meer dan 780.000 Facebookgebruikers, blijkt uit een analyse met CrowdTangle. 

Is er een ernstige indicatie dat elektrische wagens binnenkort verboden zullen worden vanwege stroomtekort?

In het artikel wordt voor die stelling alleen verwezen naar een Zwitsers wetsvoorstel: ‘Om alvast voorbereid te zijn op eventuele noodsituaties, heeft de Zwitserse regering een wetsvoorstel opgesteld om elektrische auto’s te kunnen verbieden. In het wetsvoorstel staat onder andere dat bij het uiterste geval elektrische auto’s een rijverbod krijgen […]’ Het artikel benadrukt dat er ‘in Nederland momenteel nog geen dergelijk wetsvoorstel ligt’. 

Over een mogelijk verbod op elektrische wagens is dus, zelfs in de tekst van het artikel geen sprake. Wel zou er een ‘rijverbod’ zijn in een Zwitsers wetsvoorstel. Waar komt dat idee vandaan? 

We googelen met een eenvoudige zoekopdracht: Zwitserse wet over verbod op elektrische wagens.

Een artikel op de autonieuwssite carscoops.com stelt dat ‘Zwitserland het eerste land zou kunnen zijn dat rijbeperkingen voor elektrische voertuigen zou opleggen’. Carscoops haalt daarvoor een betrouwbare bron aan, het Duitse weekblad Der Spiegel. 

Op 1 december schrijft Der Spiegel dat ‘Zwitserland rijverboden voor elektrische wagen overweegt’: ‘Zwitserland zou het eerste land kunnen zijn dat in een noodsituatie rijverboden oplegt aan e-auto’s om de energiezekerheid te waarborgen. Verschillende media melden hetzelfde en verwijzen naar een wetsvoorstel over beperkingen en verboden op het gebruik van elektrische energie. Concreet zegt het voorstel: “Het privégebruik van elektrische auto’s is alleen toegestaan ​​voor absoluut noodzakelijke verplaatsingen (bv. beroepsuitoefening, winkelen, doktersbezoek, bijwonen van religieuze evenementen, bijwonen van rechtszaken).” Ook op snelwegen wordt een strengere snelheidslimiet gepland.’

Op de website van de Zwitserse bondsraad, zeg maar de federale regering van Zwitserland, vinden we een persbericht van 23 november 2022 met als titel: ‘Maatregelen bij stroomuitval worden besproken’. Als bijlage van dat persbericht vinden we een ontwerp van ‘Verordening betreffende beperkingen en verbodsbepalingen inzake het gebruik van van elektrische energie’. 

Dat document bevat een hele resem mogelijke maatregelen bij een potentieel acuut stroomtekort in Zwitserland. Er zijn vier stappen voorzien van kleine beperkingen (stap 1) tot en met ingrijpende maatregelen (stap 4). Elektrische wagens komen slechts eenmaal voor in het document. Meer bepaald bij stap 3: ‘Het particuliere gebruik van elektrische auto’s is alleen toegestaan voor absoluut noodzakelijke verplaatsingen (bv. werk, winkelen, bezoek aan de dokter, religieuze evenementen, gerechtelijke afspraken).’

De info die Der Spiegel aanhaalde klopt dus. Belangrijk hierbij is dat het over een wetsvoorstel gaat dat nog niet is aangenomen. Het is mogelijk dat het nog wordt aangepast of er zelfs nooit komt.

Over een toekomstig verbod op elektrische wagens vinden we niets terug. Alleen niet-noodzakelijke verplaatsingen met elektrische auto’s zouden, als het wetsvoorstel wet wordt, kunnen worden verboden bij een stroomtekort in stap 3. Vanaf wanneer er sprake is van die stap 3 is niet concreet omschreven in het wetsvoorstel: ‘De catalogus van maatregelen wordt situationeel en afhankelijk van de concrete voorzieningssituatie vastgesteld.’