Factcheck: nee, dit zijn geen deelnemers van het Eurovisiesongfestival

Op sociale media circuleert een beeld van mensen die poseren voor een bord met het logo van het Eurovisiesongfestival. Volgens socialemediagebruikers gaat het om deelnemers van de laatste editie. Dat klopt niet. Het beeld is waarschijnlijk gemaakt met behulp van AI. Dat blijkt uit onderzoek in het kader van de factcheckmarathon van de Lage Landen.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Begin mei 2024 vond de meest recente editie van het Eurovisiesongfestival plaats in de Zweedse stad Malmö. Op sociale media circuleert een beeld met op de achtergrond het logo van dat festival. Op de voorgrond staan een aantal schaars geklede mannen en vrouwen met veel tattoos.

Volgens de verspreiders zou de foto genomen zijn tijdens de meest recente editie in Malmö. Sommige accounts hebben het zelfs over de ‘winnaars’ van die editie.

Anderen zien in het beeld bewijs voor de impact van de queer community op het Eurovisiesongfestival. Voor nog anderen is dat beeld het resultaat van links beleid. ‘Komen ze uit Ierland?’ vraagt een pro-Israëlisch account zich af. De Ierse kandidate identificeert zich als non-binair en heeft in het verleden pro-Palestijnse standpunten ingenomen. Dat bleek uit een eerdere factcheck van Knack.

Het beeld werd verspreid via zowel X als LinkedIn. Het verscheen ook op enkele kleinere fora (hier en hier) en werd gedeeld door een aantal Nederlandstalige accounts. Eén post kreeg maar liefst 1,5 miljoen mensen op hun X-tijdlijn te zien.

Maar klopt het dat dit de winnaars zijn van het meest recente Eurovisiesongfestival?

Geen deelnemers van songfestival

We laden de afbeelding in bij Google Lens. Dat levert enkel hits op die dateren van na het Songfestival. Geen enkele van de posts komt van een officieel mediakanaal of Eurovisie zelf.

Op de site van het Eurovisiesongfestival vinden we foto’s van alle deelnemers terug. De personen die op het virale beeld staan, zijn niet te herkennen tussen de deelnemers. Het gaat dus niet om mensen die deelnamen aan de meest recente editie van het Eurovisiesongfestival.

De afbeelding toont al helemaal niet de winnaar van het songfestival, zoals een X-gebruiker beweert. De meest recente editie van het Eurovisiesongfestival werd gewonnen door de Zwitserse artiest Nemo, zo lezen we bij VRT NWS.

Beeld gemaakt met behulp van AI

In de community notes van een post van het beeld suggereert iemand dat het beeld niet echt is, maar door AI zou zijn gegenereerd. ‘Veelvoorkomende indicators zijn misvormde handen en onzinnige tekst’, verduidelijkt een X-gebruiker.

Wanneer we inzoomen, zien we inderdaad dat enkele handen vreemde afwijkingen vertonen. Zo heeft de persoon die rechts staat een grote linkerhand, maar lijkt zijn rechterhand op die van een vrouw.

De rechterhand van de middelste persoon heeft een vreemde vorm en de duim en wijsvinger lijken met elkaar versmolten te zijn.

De rechterarm van de tweede persoon van links maakt ten slotte een onnatuurlijke hoek en is veel langer dan je zou verwachten als je naar zijn linkerarm kijkt.

Ook de tekst die achter de personen staat, lijkt onzinnigheden te bevatten. Rechts onderaan zien we bijvoorbeeld het logo van MTV met daaronder de tekst ‘HGPIJOA’. Dat is een onbestaand woord en bovendien is MTV geen sponsor van het Eurovisiesongfestival. De lijst met sponsors is terug te vinden op de website van Eurovisie en bevat merken als Moroccanoil en TikTok.

Het gaat dus hoogstwaarschijnlijk om een AI-beeld.

Deze factcheck kwam tot stand in het kader van de factcheckmarathon van de Lage Landen met als partners Knack, VRT NWS, RTBF, Factcheck Vlaanderen, Pointer-NCRV, Het Algemeen Dagblad, en deCheckers.