Factcheck: nee, dit is geen jongen die een hartontsteking kreeg na vaccinatie

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Volgens berichten op sociale media zou een Nederlandse jongen lijden aan myocarditis als gevolg van een coronavaccin dat hij zou hebben gekregen ‘dankzij het advies’ van een bekende kinderarts. De foto bij het bericht toont echter een Amerikaanse jongen die zwaar ziek werd na een covidinfectie in 2020, toen er nog geen coronavaccins bestonden.

Op 6 februari plaatst een vrouw onderstaand screenshot van een Twitterbericht op haar Facebookpagina (hier gearchiveerd). Het wordt 45 keer gedeeld en bereikt op iets meer dan een dag tijd 4800 mensen. Het wordt ook gedeeld in een privé-Facebookgroep met 2500 leden.

‘Dankzij het advies van OMT-lid en kinderarts mét BIG-registratie, Károly Illy, kon het gezin wel op wintersport voordat hun zoontje ernstige myocarditis ontwikkelde door de vaccinaties die ‘medisch weinig toegevoegde waarde hebben, maar waarmee je wel naar het buitenland kan’, zegt de tweet.

Myocarditis is een ontsteking van de hartspier. Van de aandoening is al langer bekend dat ze een mogelijke bijwerking is van de coronavaccins.

Het OMT – voluit Outbreak Management Team – is de expertengroep die de Nederlandse regering adviseert over de aanpak van de coronapandemie, het Nederlandse equivalent van de GEMS. Dokter Károly Illy is inderdaad lid van het OMT en is opgenomen in het BIG-register van zorgverleners van de Nederlandse overheid.

Buitenland

In het NOS-journaal van 4 februari heeft Károly Illy, die ook voorzitter is van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, inderdaad gezegd (vanaf 01:50) dat de vaccins ‘weinig medische meerwaarde hebben, maar dat je er wel mee naar het buitenland kunt’. Die uitspraak sloeg niet op de vaccins (voor kinderen) in het algemeen, wel specifiek op de boosterprik voor jongeren, waarvan de Nederlandse Gezondheidsraad heeft geoordeeld dat die niet nodig is. ‘Het heeft weinig medische meerwaarde. Wel heeft het veel meerwaarde, of kan het veel meerwaarde hebben, voor veel tieners, ten aanzien van hun mogelijkheden om bijvoorbeeld naar het buitenland te gaan. En dat is ook welzijn, dat is ook gezondheid’, zei de kinderarts letterlijk in de nieuwsuitzending. Op LinkedIn benadrukt Illy dat hij, wat die booster voor tieners betreft, vooral voor keuzevrijheid pleit.

In Vlaanderen wordt de boosterprik voor tieners ondertussen aangeboden, terwijl er tussen de deelstaten nog geen akkoord over is en de Hoge Gezondheidsraad heeft beslist om nog geen standpunt te formuleren en te wachten op de aanbeveling van het Europees geneesmiddelenagentschap (EMA) en op meer wetenschappelijk bewijs. Ook in ons land speelt de factor ‘reizen’ een rol in het debat over de boosterprik voor tieners.

Amerikaanse jongen

Onder de tekst in de tweet staat een foto van een jongen die in een ziekenhuisbed aan de beademing ligt. De jongen is onherkenbaar gemaakt door een zwarte band voor zijn ogen.

Wanneer we de foto opladen in Google Afbeeldingen, zien we dat hij werd gepubliceerd bij een aantal artikels in de Amerikaanse pers uit 2020, bijvoorbeeld bij een artikel in de New York Post van 5 mei 2020.

De jongen op de foto blijkt Jayden Hardowar, een achtjarige uit New York die hartproblemen kreeg nadat hij het coronavirus had opgelopen. Volgens het artikel waren zijn ouders met hem naar de kinderarts gegaan nadat hij eind april 2020 koorts en diarree had gekregen. De koorts was na enkele dagen medicatie verdwenen, maar zijn algemene toestand was daarna zo sterk achteruitgegaan dat hij met een ambulance naar het ziekenhuis moest worden gebracht. Daar werd hij op afdeling intensieve zorgen aan de beademing gelegd, waarna de jongen er weer bovenop kwam.

Volgens de dokters had Jayden een hartaanval gekregen, en bleek uit een antigeentest dat hij eerder met het coronavirus besmet was geraakt. In de video bij het artikel vertelt de familie van Jayden haar verhaal, met de bedoeling andere ouders te waarschuwen voor de mogelijk ernstige gevolgen van covid-19 bij kinderen.

Hetzelfde verhaal, met telkens dezelfde foto, vinden we terug in andere artikels, onder meer in The Daily Mail en The Sun.

Illustratief

De auteur van de oorspronkelijke tweet (hier gearchiveerd), die dateert van 5 februari, heeft ondertussen in een antwoord op zijn eigen tweet toegegeven dat zowel de foto als zijn verhaal ‘illustratief’ waren.

Hij deed dat nadat verschillende twitteraars erop wezen dat hij onjuiste informatie verspreidde.