Factcheck: nee, dit is geen Indiase 5G-mast die in brand werd gestoken

Op Telegram en Twitter wordt een video gedeeld waarin een brandende 5G-mast in India te zien zou zijn. De mast zou met opzet in brand gestoken zijn. Dat klopt niet. Het gaat om een gewone gsm-mast die vuur heeft gevat. De video dateert van 2018. 

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 5 mei tweet een Nederlandstalig profiel een video waarin een brand van een telecommunicatietoren te zien is. Volgens het bijschrift zou het gaan om een 5G-mast die in brand gestoken zou zijn. ‘In India steken mensen 5G-masten in brand’, lezen we in het bijschrift (hier gearchiveerd).

De video circuleert ook op Nederlandstalige Telegramkanalen en op TikTok (hier gearchiveerd).

Wat is 5G?

5G is een afkorting voor de vijfde generatie mobiele telecommunicatienetwerken. De technologie zou sneller internet en snellere responstijden opleveren en veel meer apparaten kunnen verbinden. Nogal wat mensen geloven dat 5G een nefaste invloed heeft op de menselijke gezondheid. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is het tot op heden niet aangetoond dat 5G gezondheidsrisico’s met zich mee zou brengen. Alle wetenschappelijke onderzoek en informatie over 5G is beschikbaar op www.over5g.be, een website van het Belgische gezondheidsinstituut Sciensano en de Belgische regeringen. Knack schreef al eerder enkele factchecks over het onderwerp.

Zien we hier een brandende 5G-mast?
We nemen enkele screenshots uit de video en laden die op bij de zoekmachines Yandex en Google. Zo komen we terecht bij een YouTube-video die op 21 februari 2018 online werd geplaatst en waarin dezelfde beelden te zien zijn.

Het bijschrift in de video is geschreven in het Hindi. We vertalen het met Google Translate. ‘Bekijk deze video van degenen die mobiele torens op het dak van huizen installeren, wat er kan gebeuren’, is de letterlijke vertaling van de titel. In de beschrijving lezen we iets vergelijkbaars: ‘Denk twee keer na voordat je de toren op het dak zet.’ Noch in de titel noch in de beschrijving van de video wordt er iets vermeld over 5G. We vinden nog andere versies van dezelfde video, zoals in onderstaand fragment van de Indiase nieuwszender IndiaTV.

De video werd op 20 januari 2018 opgeladen. In de titel lezen we ‘Goa: Mobiele toren vat vuur in Raibandar, Panjim.’

Ook de Indische televisiezender HindiExpress bracht het nieuws.

We tikken ‘Ribandar mobile tower’ in op Google en komen terecht op de website van de lokale nieuwssite Goa Herald. In het artikel, gepubliceerd op 20 januari 2018, lezen we dat op vrijdag 19 januari een gedeelde gsm-mast van Vodafone en Airtel vuur vatte. Volgens het artikel werd de brand veroorzaakt door enkele gemeentewerkers die vuilnis aan het opruimen waren in de omgeving en het afval verbrandden in de buurt van de toren. Het vuur sloeg over op een vezelkabel van de toren, waarna ook de toren zelf in brand vloog.

5G in India

Dat er in de video een 5G-mast te zien zou zijn, kan niet. In een artikel van de Indiase krant The Hindu Business Line lezen we dat 5G pas sinds 1 oktober beschikbaar is in heel India. In februari 2018 vonden er wel al testen plaats met 5G, maar dat gebeurde op de privéterreinen van het Indiase telecommunicatiebedrijf Airtel. Dat lezen we in een artikel van India Today, gepubliceerd op 24 februari 2018.