Factcheck: nee, dit is geen gelekt document over covid-21 en een basisloon
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
Op sociale media circuleert een document dat een groot plan lijkt uit te zetten voor 2021, en dat van de overheid afkomstig zou zijn. In het document is sprake van een nieuw virus ‘covid-21’, militaire controle en een universeel basisloon. Het gaat echter niet om een echt overheidsdocument. De oorspronkelijke bron is wellicht een Franse grappenmaker.
Op 18 januari plaatst de Facebookpagina ‘Bewuste Burgers’ een bericht online: ‘Voor wie nog twijfelt aan het plan. Hier een kopietje.’ Bijgevoegd is een kalender van november 2020 tot en met oktober 2021. Die kalender begint met een lichte lockdown en eindigt met de ‘implementatie van een universeel basisinkomen’, de ‘inzet van het leger om bewegingen te controleren’ en ‘een tweede covid-21-virus’. Het Facebookbericht bereikt 1500 mensen.
De website van de organisatie Bewuste Burgers trekt de veiligheid van de vaccins in twijfel en verspreidt berichten over ‘mind control’. Op de site wordt opgeroepen om artsen die vaccins toedienen ’te berechten als oorlogsmisdadigers’. De site bereikte via sociale media al meer dan 300.000 mensen.
We gaan op zoek naar de bron van het tijdschema, dat zij op Facebook plaatsten. Als we het schema opladen bij Google Afbeeldingen vinden we verschillendetweets met dezelfde afbeelding.
Volgens een aanhanger van de complottheorie QAnon zou het gaan om een Canadees plan dat gelekt is door de Britse geheime dienst MI6.
We vinden het schema ook terug op een Chinees forum en op een Italiaanse site met internetgrappen. Deze versies hebben echter geen betere kwaliteit en brengen ons dus niet dichter bij de oorspronkelijke versie.
Een kopie op een Canadese Facebookpagina heeft wel een betere kwaliteit. Hier wordt hetzelfde schema in verband gebracht met de hashtag #covunism (1), wat wellicht een samentrekking is van covid-19 en communisme. Wanneer we inzoomen zien we ook de tekst ‘rectangular snip’, wat erop wijst dat dit waarschijnlijk een screenshot is (2).
In de commentaren onder deze post vragen verschillende mensen naar de bron van dit document, maar niemand geeft een antwoord. Wanneer we deze versie opladen bij Google Afbeeldingen krijgen we andere resultaten, want het gaat over een afbeelding in hogere kwaliteit.
Zo komen we uit bij de site peopleforjusticecanada.com, een Canadese site die zich tegen de coronamaatregelen verzet. Hier vinden we een minder wazige versie van het schema, zonder de aanduiding dat het over een screenshot gaat. Dit is dus wellicht een eerdere versie. Eronder staat een overbelichte foto van een papieren exemplaar van het schema met dezelfde inhoud in het Frans.
Volgens de site toont dit schema dat ‘de groeiende kracht van de deep state elk aspect van ons leven wil beheersen met als finale uitkomst […] genocide’. De auteur van het bericht is Cesare Sacchetti. Dat is de naam van een Italiaanse kardinaal uit de 16e en 17e eeuw, maar vooral het pseudoniem van een Italiaanse blogger die al vaker nepverhalen of hoaxes verspreidde.
Op zijn blog beweert hij dat ‘ambtenaren van de Franse regering hebben bevestigd dat het geheime rapport echt is’. Dat is zeer onwaarschijnlijk. Onderaan lezen we ‘gelieve dit niet op de openbare weg te gooien – hou me bij om de geloofwaardigheid van de evenementen op te volgen’. Dat klinkt niet als een tekst die op een overheidsdocument zou staan.
Via zoekmachine TinEye vinden we de oudste online versie van deze foto op een Franse blog. Die blogger zegt de foto op Facebook gevonden te hebben, maar geeft toe niet te weten wat de bron is.
Hetzelfde blogbericht werd door journalisten van het Franse persbureau AFP al onderzocht. Er klopt niets van. Het schema zou afkomstig zijn van het Haut Commissariat au Plan. Die historische instelling bestaat, maar legt zich toe op plannen met een tijdshorizon van 20 tot 30 jaar. Aan AFP ontkende een woordvoerder dat dit plan enige feitelijke basis zou hebben. Het commissariaat publiceerde op 28 oktober 2020 wel een document over covid-19, maar dat verwijst niet naar de inzet van het leger, noch naar ‘covid-21’ of de invoering van een basisloon.
Het gefotografeerde document is wellicht eerder afkomstig van een grappenmaker dan van een officiële instantie.
Conclusie
Het tijdschema is geen kopie van een bestaand plan. Wellicht is het afkomstig van een Franse grappenmaker en raakte het via een Italiaanse blogger tot in Canada om zo in België te belanden. De instelling waaraan het document wordt toegeschreven maakt dit soort tijdschema’s niet en in haar publicatie over covid-19 is er geen sprake van inzet van het leger of de invoering van een basisloon. We beoordelen dit document als onwaar.
Bronnen
- Gearchiveerde Facebookpost (18 januari 2021)
- Gearchiveerde site Bewuste Burgers
- Gearchiveerde tweet (13 januari 2021)
- Gearchiveerde tweet (7 december 2020)
- Gearchiveerd forum (8 december 2020)
- Gearchiveerde pagina Facciabuco (12 december 2020)
- Gearchiveerde Facebookpost (6 december 2020)
- Gearchiveerde site People For Justice Canada
- Wikipedia
- American Press Institute (14 mei 2020)
- Open.online (11 mei 2020)
- Gearchiveerde blogpost (20 november 2020)
- Blog L1D (16 november 2020)
- Gearchiveerde blogpost (25 oktober 2020)
- Factcheck AFP (30 oktober 2020)
- Haut-Commissariat au Plan
- Et si la covid durai? (28 oktober 2020)
Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 7 februari 2021.
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be
Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.
U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.
Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network (IFCN) en European Fact-Checking Standards Network (EFCSN).
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.
Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.