Factcheck: nee, dit is geen bewerkte foto van een ‘5G-zuil’ of ‘UFO-landingsbaan’

Op Twitter wordt gespeculeerd over een opvallend object in het straatbeeld in het Nederlandse Vianen. Het blijkt om een aanplakzuil te gaan. De geruchten dat het zou gaan om een ‘5G-zuil’ of een ‘stikstofmeetinstrument’ kloppen niet.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 12 juni plaats een anonieme Twitteraccount een foto online van een rechtopstaand object  (hier gearchiveerd). Het bijschrift luidt: ‘Iemand enig idee wat dit zou kunnen zijn? Is vannacht in Vianen (Utrecht) geplaatst. De buis lijkt van aluminium. Het ding staat dicht bij de stoep en straat. Alvast dank voor het meedenken.’ 

Het twitterbericht wordt 79 keer gedeeld en bereikt zo duizenden socialemediagebruikers. Zij speculeren – al dan niet schertsend – over wat het voorwerp zou kunnen zijn: een ‘UFO-landingsbaan’, een ‘5G-zuil’, een ‘stikstofmeetinstrument’ of een ‘geheime tunnel naar China’. 

Mensen die de foto delen beweren ook dat die bewerkt zou zijn met het beeldbewerkingsprogramma Photoshop, omdat er geen sporen van de plaatsing van het object te zien zijn. 

We doen een beeldanalyse met het beeldverificatiehulpmiddel van Deutsche Welle. Dat levert  geen indicatie op dat het om een bewerkte foto zou gaan.

De foto is dus echt en is inderdaad genomen in Vianen, een stad in de gemeente Vijfheerenlanden, in de Nederlandse provincie Utrecht. Dat blijkt als we de locatie zoeken in Google Streetview. De foto werd meer specifiek genomen in de Willem van Duvenvoordestraat. Visuele elementen in Streetview (links)  komen overeen met de foto (rechts).

Op de foto van Google Streetview, die dateert van maart 2022, zien we het object echter niet. Het werd dus na die datum geplaatst. 

We vragen aan de gemeente Vijfheerenlanden wat dit object op hun grondgebied is. Strategisch communicatieadviseur van Vijfheerenland Indira Scholtmeijer mailt ons: ‘Het is een vrije aanplakzuil.’ Ze verwijst daarbij naar dit bericht op Facebook van de gemeente. Daarin wordt beschreven dat er sprake is van ‘5 vrije plakplaatsen’ die ‘een soort grijze zuilen met een diameter van 60 centimeter en een hoogte van ongeveer 2,50 meter zijn’ waarop ‘iedereen vrij is om […] te plakken’.

De gemeente reageert onder dat bericht ook met een kaart waarop de locaties van de vijf zuilen, uitgebaat door de exploitant EHS media, staan. Een van de locaties is inderdaad de Willem van Duvenvoordestraat in Vianen.

Onder het Facebookbericht posten mensen ook foto’s (links) van andere aanplakzuilen in de gemeente. Die blijken identiek aan het object op de onderzochte foto (rechts).