Factcheck: nee, dit artikel bewijst niet dat windenergie duurder wordt

Op sociale media circuleert een screenshot van een artikel over windenergie. Volgens het artikel zou groene energie van de Zweedse leverancier Vattenfall duurder zijn geworden in het najaar van 2022 door ‘duurdere wind’. Dat is satire. Vattenfall verhoogde inderdaad de tarieven in 2022, maar dat was vooral een gevolg van de Russische inval in Oekraïne.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media delen Nederlandstalige accounts een artikel van de alternatieve nieuwssite Nieuwspaal. ‘Vattenfall verhoogt tarieven voor groene stroom: “Wind is nou eenmaal duurder geworden”‘, kopt dat artikel. Vattenfall is een Zweeds energiebedrijf dat in Nederland elektriciteit en gas aanbiedt.

De kosten van Nederlandse windenergie zijn de laatste dagen weer centraal komen te staan in het nieuws nadat energiebedrijf Eneco zich terugtrok uit de biedingsstrijd van een groot windmolenpark op zee. ‘De risico’s zijn te groot geworden’, vertelt dat bedrijf aan De Volkskrant.

Volgens de verspreiders van het artikel toont dit de gebreken van windenergie aan. ‘Euh… wind is toch gratis?’, schrijft de klimaatscepticus Ferdinand Meeus bijvoorbeeld op X. ‘Na dit is niets geloofwaardig toch meer’, schrijft iemand anders in een discussie over windenergie. Die tweet werd ondertussen al offline gehaald.

Bijna 8500 mensen kregen de tweet van Meeuws te zien. 180 mensen kozen ervoor om het bericht te delen. ‘Kijk even goed, dit is een nepbericht’, reageert iemand op zijn X-post. ‘Doctor in de Wetenschappen, maar totaal geen kaas gegeten van satire’, reageert iemand anders.

Maar klopt het dat Vattenfall de tarieven moest verhogen omdat windenergie duurder was geworden? Of gaat het toch om een nepbericht?

Wat staat in het artikel?

Het artikel van Nieuwspaal werd al op 5 september 2022 gepubliceerd. ‘Vanaf 1 oktober gaan de tarieven met zo’n 35 procent omhoog’, steekt het artikel van wal. Dat gaat dus om 1 oktober 2022.

‘Volgens Vattenfall is de tariefverhoging nodig vanwege de oorlog in Oekraïne. “Uit Rusland krijgen we nagenoeg geen wind meer. We moeten onze wind dus uit andere richtingen halen en dat is helaas duurder”, legt het energiebedrijf uit’, lezen we verder.

Nieuwspaal noemt zichzelf een onafhankelijk, kritisch en actueel platform. ‘Nieuwspaal brengt een boeiende mix van tekst, afbeeldingen, verhalen, javascript, satire en achtergronden’, lezen we op hun website. Ook RTL nieuws beschouwt Nieuwspaal als een satirische website.

Stijging prijzen vooral gevolg van Russisch gas

Op 1 oktober 2022 stegen de tarieven van Vattenfall wel degelijk, blijkt uit een artikel van de Nederlandse website Energievergelijk. Dat was overigens het geval voor de meeste energieleveranciers. In een persbericht duidde Vattenfall de stijging als een logisch gevolg van de energiecrisis.

In een eerder persbericht van augustus 2022 waarschuwde Vattenfall al voor de mogelijke gevolgen van de energiecrisis op de prijzen. ‘We moeten minder gas verbruiken, maar ook besparen op elektriciteit. Een groot deel van de elektriciteit wordt in Nederland namelijk nog met gas opgewekt’, lezen we daar bijvoorbeeld.

Het klopt bovendien niet dat Vattenfall ‘100% groene stroom levert’, zoals in het artikel van Nieuwspaal beweerd wordt. ‘Vattenfall doet meer dan alleen energie leveren. Zo investeren we ook in Nederland in stroom uit wind en zon en stappen we geleidelijk af van fossiele energieproductie’, lezen we bijvoorbeeld op hun website In 2023 stootte Vattenfall nog altijd 69 gCO2e/kWh uit om energie te produceren, lezen we in het meest recente duurzaamheidsrapport van dat bedrijf (p. 57).