Factcheck: nee, deze vliegtuigen keren niet terug van een Israëlische aanval op Iran

Op sociale media circuleert een video van overvliegende vliegtuigen. Volgens socialemediagebruikers zou het om Israëlische vliegtuigen gaan die na een aanval op Iran tijdens de nacht van 25 op 26 oktober terugvlogen. Dat klopt niet. De foto circuleerde al eerder en toont waarschijnlijk een militaire parade.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media circuleert een video van overvliegende vliegtuigen. Volgens socialemediagebruikers zou het om Israëlische vliegtuigen gaan die net Iran hebben gebombardeerd.

Door de oorlog die Israël voert in Gaza en Libanon is het sluimerende conflict tussen Israël en Iran opgeflakkerd. Israël heeft in de nacht van 25 op 26 oktober aanvallen uitgevoerd op militaire doelwitten in Iran. Dat was een wraakactie voor de Iraanse aanval van 1 oktober, lezen we bij Reuters.
Socialemediagebruikers begonnen de video te delen in de dagen na die aanval. Zo postte een Israëlische journalist de video op 26 oktober op X. Bijna 826.000 mensen kregen de video te zien via zijn post.

De video werd ook gedeeld met opschriften in het Spaans en het Engels. Zo deelde de Israëlische ambassade in Argentinië de video op haar Instagrampagina. De beelden circuleren ook op YouTube.

Sommige socialemediagebruikers trekken de authenticiteit van de beelden in twijfel. ‘Ziet eruit als een parade voor een nationale feestdag’, schrijft iemand bijvoorbeeld op X. ‘Deze video is wel van gisterenmorgen. Dit is hoe ze in formatie vliegen’, reageert een Israëlische account.

Maar klopt dat? Of tonen de beelden toch Israëlische vliegtuigen die terugkeren van een aanval op Iraans grondgebied?

Wanneer werd de video opgenomen?

De manier waarop de vliegtuigen overvliegen, is opvallend: de vliegtuigen vormen een V-formatie. Er zijn vijf van die V-formaties te zien. Bovendien zijn de beelden overdag genomen, terwijl de aanvallen plaatsvonden in de nacht.

We nemen een screenshot van de video en geven die in op Google Lens. Zo komen we terecht bij een post van 7 oktober. ‘Het Egyptische leger doet oefeningen…’, schrijft de socialemediagebruiker in het Turks bij de video. Het beeld kan dus onmogelijk net na de aanval van Israël op Iran genomen zijn.

We googelen verder en komen zo terecht bij een eerdere factcheck van de Indiase nieuwssite India Today. Die vond een reportage van een Egyptische nieuwssite terug op YouTube over een militaire parade in Egypte. De exacte beelden uit de gedeelde video komen in de reportage niet voor. De video werd gepost op 3 oktober.