Factcheck: nee, deze video toont niet de zinkende Rubymar

Volgens de alternatieve nieuwssite FrontNieuws zouden Jemenitische Houthi’s het Britse bulkschip Rubymar in de Rode Zee hebben aangevallen. Het schip zou daarop gezonken zijn. Dat klopt, maar het schip zonk niet onmiddellijk. De video die Frontnieuws publiceerde als bewijs van het zinken van het schip zijn oude beelden van een ander zinkend schip.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 19 februari postte de alternatieve nieuwssite FrontNieuws een artikel met de titel ‘Houthi’s doen  westerse hegemonie zinken’. Daarin lezen we dat Jeminitische Houthirebellen het Britse bulkschip Rubymar in de Rode Zee tot zinken hebben gebracht. Frontnieuws neemt ook een video op in zijn artikel die het zinkende schip zou tonen. Dat het schip gezonken zou zijn, werd door de Houthi’s zelf verspreid. Andere media zoals Sky News Arabia verspreidden het nieuws. Onder meer de website  MSN en het Russische persagentschap TASS overgenomen.

Sinds november 2023 vallen de Houthi’s, een Jeminitische gewapende groepering die delen van Jemen controleert, met regelmaat van de klok schepen in de Rode Zee aan met raketten en drones. Ze viseren daarbij naar eigen zeggen schepen uit landen die bondgenoten zijn van Israël of schepen die op weg zijn naar Israëlische havens. Ze zouden dit doen als reactie op de Israëlische bombardementen in Gaza. Als tegenreactie voeren de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk bombardementen uit op de militaire bases van de Houthi’s. 

Is het Britse schip Rubymar gezonken en zien we dat in de video?

Eerst googelen we ‘Rubymar Red Sea’, en komen zo terecht bij de Britse omroep BBC. In een artikel dat op 21 februari werd gepost, lezen we dat de Rubymar inderdaad door een raket van Houthi’s werd geraakt. Dat gebeurde op maandag 19 februari 2024 nabij de Bab al-Mandeb, een zeestraat die tussen Djibouti en Jemen ligt. Ze verbindt de Rode Zee met de Golf van Tadjoura en de Golf van Aden.

De Houthi-strijders verklaarden dat het schip tot zinken werd gebracht. Maar de BBC kon zijn hand leggen op twee beelden, respectievelijk genomen op dinsdag 20 februari en woensdag 21 februari, waaruit blijkt dat de Rubymar niet onmiddellijk gezonken is. Op de foto van 20 februari is te zien hoe het schip met een ondergelopen achtersteven verder vaart.

Hetzelfde is het geval voor de afbeelding van 21 februari.

Blue Fleet Group, de eigenaar van het schip, bevestigde aan de BBC dat het schip naar Djibouti werd gesleept. Blue Fleet Group verklaarde dat het schip aan de zijkant nabij de machinekamer was geraakt. Een tweede raket raakte het dek. De bemanning werd geëvacueerd.

Op 3 maart maakte de Jeminitische regering bekend dat het schip alsnog gezonken is. Dat lezen we bij de BBC. Experten vrezen voor een ecologische catastrofe. Het schip vervoerde 41.000 ton kunstmest en lekte dagenlang olie voor het zonk, lezen we bij de Arabische omroep Al Jazeera. De Rubymar is het eerste schip dat gezonken is na een aanval van de Houthi’s.

Oude video

We proberen ook de oorsprong te achterhalen van de video die Frontnieuws in zijn artikel gebruikte. Via een omgekeerde zoekopdracht met enkele screenshots komen we terecht op een YouTube-video. Die werd op 22 november 2020 gepost, jaren voor de aanval op de Rubymar dus. We zien dezelfde beelden. Waar en wanneer de video gemaakt zou zijn, is niet duidelijk. Een vertaling van het Chinese bijschrift maakt ons niet veel wijzer.

We vinden ook een video op TikTok. Ook die video werd al voor de aanval op de Rubymar gepost, in december 2023. De video is een compilatie van afbeeldingen van een schip dat aan het zinken is. Het opschrift op de video leest ‘Beeldmateriaal van het zinkende M/V Atlantic Confidence’. 

Als we ‘M/V Atlantic Confidence sinking’ googelen, komen we terecht op de Turkse nieuwssite Seanews. Daar lezen we dat er op 30 maart 2013 brand uitbrak op de M/V Atlantic Confidence, waarna het drie dagen later zonk voor de kust van Oman.