Factcheck: nee, deze video toont geen transport van Finse tanks naar de Russische grens

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Uit een video die op sociale media circuleert, leiden veel mensen af dat Finland tanks naar de Russische grens transporteert. Dat klopt niet. De tanks in de video worden naar een dorpje in het westen van Finland gestuurd waar een militaire oefening plaatsvond.

Op 4 mei wordt in de Nederlandstalige Telegramgroepen ‘Waarheid, Eindtijd en Profetie’ en ‘De Gulden Middenweg’ een video gepost van een treintransport van legertanks (hier en hier gearchiveerd). ‘Finland verplaatst zijn gemechaniseerde brigades naar de Russische grens voor de militaire oefening “Arrow 22”,’ lezen we in het bijschrift. De video, die 51 seconden duurt, zou in Finland opgenomen zijn. Via de Nederlandstalige Telegramgroepen zien 5600 mensen de video. 

De videoclip circuleert ook met bijschriften in verschillende talen op Twitter en Facebook (hier en hier gearchiveerd).

Veel socialemediagebruikers denken dat de tanks op weg zijn naar de Russisch-Finse grens.

De video en de bijschriften moeten gezien worden in de context van de huidige spanningen tussen Finland en buurland Rusland. Sinds de Russische inval in Oekraïne sprak het Noord-Europese land zich meerdere malen uit voor een snelle toetreding tot het NAVO-bondgenootschap. Rusland is niet opgetogen met die politieke wending en dreigde al met de inzet van nucleaire en hypersonische raketten als Finland tot de alliantie zou toetreden. De Finse regering heeft zich daardoor niet laten afschrikken. Op 15 mei kondigden de Finse president Sauli Niinisto en eerste minister Sanna Marin formeel aan dat Finland het NAVO-lidmaatschap zou aanvragen. Op 17 mei stemde het Finse parlement met absolute meerderheid voor de toetreding. Een dag later, op 18 mei, diende de Finse regering een officiële aanvraag in. Voorlopig houdt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de Finse toetreding tot de alliantie tegen.

Zien we hier inderdaad Finse tanks die naar de Russische grens worden verplaatst? 

We nemen enkele screenshots van de video en voeren via Google Afbeeldingen een omgekeerde zoekopdracht uit. Zo vinden we de video terug op YouTube, met als titel ‘Finland verplaatst materiaal voor oefening Arrow 22’.

In de beschrijving van de video vinden we een link naar een artikel op de website van het Finse leger, gepubliceerd op 14 april 2022 (hier gearchiveerd). Daarin lezen we dat tussen 2 mei en 13 mei 2022 nabij de Finse stad Niinsalo een militaire oefening zou georganiseerd worden. Daarbij zouden ook Britse, Letse, Estse en Amerikaanse troepen aansluiten. Tussen 26 april en 2 mei zou het nodige militaire materiaal – zo’n 3400 soldaten en 450 militaire voertuigen – gefaseerd overgebracht worden naar Niinisalo. ‘Voertuigen op rupsbanden zullen naar het oefenterrein worden vervoerd door spoor- en materiaaltransporters. Onderweg kunnen de transporten het verkeer vertragen en soms files veroorzaken’, staat er te lezen.

Niinisalo ligt in het westen van Finland, niet aan de Fins-Russische grens.

Op 4 mei ontkende het Finse ministerie van Defensie formeel dat de tanks naar de Finse grenzen werden gebracht. ‘Online circuleert een video met de bewering dat de tanks zouden verplaatst worden naar de grenzen van Finland. Dat klopt niet. De tanks werden overgebracht naar de legeroefening Arrow 22. De oefening vindt plaats in Niinisalo en Säklyä’, lezen we in de tweet.

Heeft de oefening iets te maken met de huidige spanningen tussen Rusland en Finland? 

Ook niet, zo blijkt uit een factcheck van het Franse persagentschap AFP. Zij namen contact op met Henrik Gahmberg, woordvoerder van de Finse Defensie. Gahmberg verklaarde dat de militaire oefening al gepland was voor het uitbreken van de oorlog in Oekraïne en er dus niets mee te maken heeft. Soortgelijke oefeningen werden ook in 2017, 2018 en 2019 in Niinisalo georganiseerd.
Ook de Finse publieke omroep Yle maakte op 4 mei melding van het transport, net als de Finse nieuwszender MTV Uustiset, Het Franse persagentschap AFP publiceerde foto’s van de militaire oefening op zijn Twitteraccount (hier gearchiveerd).

 De beelden zijn eveneens te koop via Getty Images.

Waar werd de video opgenomen?

Waar de beelden werden gemaakt, wordt niet verduidelijkt in de beschrijving van de YouTube-video. Eén tweet vermeldde Tampere, een stad in het westen van Finland, die op zo’n 86 kilometer van Niinisalo ligt. 

In de achtergrond zien we ook twee torens (rood en blauw kader).

We googelen ‘Tampere tower’. In de afbeeldingsuggesties zien we dat de toren (blauwe kader) de Näsinneula blijkt te zijn, Dat bevestigt dat de video in Tampere werd opgenomen. 

We zoeken verder op Google Maps en brengen de treinroute van Tampere naar Niinisalo in kaart. Zo vinden we hetzelfde uitzicht als in de video, met het witte appartementsgebouw (oranje kader) en de fabriekstoren (rode kader).