Factcheck: nee, deze video toont geen Peruaans protest tegen ‘een globalistische staatsgreep van het WEF’

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media circuleert een video van wat een Peruaans protest zou zijn tegen ‘een globalistische staatsgreep van het WEF’. Dat klopt niet. De beelden tonen een protest tegen de nieuwe Peruaanse regering onder leiding van de nieuwe president Dina Boluarte. 

Op 20 december post een Nederlandstalige man een video waarin een manifestatie in Peru te zien zou zijn. In de video, die een minuut duurt, zien we in de eerste vijftien seconden hoe een groep mensen protesteert in een straat. Aan het einde van de colonne staat er een troep militairen. Ze trachten de mensenmassa tegen te houden, wat hen niet lukt. Vervolgens gaat het beeld over in een andere scène die eveneens een manifestatie toont, waarbij er plots een rode verfbom wordt gegooid. 

De video circuleert ook op Telegram en Twitter (hier en hier gearchiveerd).

In het bijschrift lezen we: ‘Demonstranten in Peru verjagen zwaarbewapende soldaten. De mensen vechten terug tegen de globalistische staatsgreep van het WEF.’ 

Het gebeurt wel vaker dat complotdenkers video’s of ander beeldmateriaal van protesten uit hun originele context trekken en er een nieuwe betekenis aan geven. Het Wereld Economisch Forum (WEF), een internationale organisatie die internatinonale publiek-private samenwerking wil stimuleren,  is geregeld het mikpunt van complottheorieën, omdat het voor veel complotdenkers ‘de mondiale elite’ representeert, die op ‘wereldoverheersing’ uit is. Knack factcheckte in het verleden soortgelijke claims.

Brak er in Peru een protest uit tegen ‘de globalistische staatsgreep van het WEF?’

We gaan eerst op zoek naar de oorsprong van de beelden. Via de online applicatie InVid, nemen we enkele screenshots van de video. Zo vinden we er een kwalitatievere versie van, opgeladen op 16 december op TikTok op door het account @peppakilll_11k.

EMBED: https://www.tiktok.com/@peppakilll_11k/video/7177451539613764869?is_copy_url=1&is_from_webapp=v1

De video werd er meer dan 1.6 miljoen keer bekeken. Volgens het bijschrift zou de video gemaakt zijn in de zuidelijke stad Ayacucho op 15 december 2022. Op seconde 20 in de video zien we een uithangbord voor de winkel ‘Moviles Yarin’.

We geven de naam in op Google Maps en zien dat de winkel inderdaad in Jirón Asamblea in Ayacucho gelegen is. Ook de andere delen van de video werden in dezelfde straat gemaakt. 

Dat maken we op uit visuele elementen die overeenkomen. Zo zien we op seconde 4 van de video dat het protest zich ontplooide op het kruispunt van twee straten. Eén van de hoekhuizen is geel. Ook zien we een man met een pancarte met waarop we ‘el congreso’ kunnen lezen.

Dat gele hoekhuis zien we ook op seconde 23 in de video, net als de pancarte. We maken daaruit op dat de hele video met het protest in dezelfde straat werd gemaakt in Ayacucho, Peru. 

Vervolgens googelen we ‘enfrentamiento ejército ayacucho’ (confrontatie leger ayacucho). Zo komen we terecht op de website van de Mexicaanse krant La Jornada en de Peruaanse krant La Republica. Beide kranten gebruiken het filmpje in artikels, gepubliceerd op 16 december, over de recente protesten die in Peru plaatsvinden, onder meer in Ayacucho. 

Het is al wekenlang onrustig in het Zuid-Amerikaanse land. Aanleiding daarvoor is de mislukte couppoging van ondertussen voormalig president Pedro Castillo. Op 7 december kondigde Castillo op televisie aan dat hij het parlement, gerecht en andere instanties wou ontbinden om zo alle macht naar zich toe te trekken. Wegens gebrek aan steun van onder andere het leger mislukte de couppoging. Castillo trachtte vervolgens asiel aan te vragen in de Mexicaanse ambassade, maar werd onderweg onderschept en aangehouden. Het parlement zette Castillo nog diezelfde dag af. Daardoor kwam vice-president Dina Boluarte aan de macht, lezen we in een artikel van persagentschap Reuters. Door de machtswissel brak er hevig protest uit in de zuidelijke regio’s van het Andesgebergte en de meer landelijke gebieden van het land. Dat lezen we op de liveblog van de Peruaanse krant El Comercio. Vooral in de zuidelijke bergstad Ayacucho is het protest bijzonder hevig, schrijft The New York Times. Castillo, die van bescheiden komaf is, is er erg populair. De manifestanten eisen onder andere dat Boluarte ontslag neemt. Om de protesten in de kiem te smoren voerde de regering in sommige delen van het land de avondklok in. Ondertussen vielen er al minstens 26 doden en honderden gewonden tijdens de protesten.

Tijdens ons onderzoek kwamen we nergens aanwijzingen tegen dat de manifestatie tegen het Wereld Economisch Forum zou gericht zijn. Niet in de persartikelen over de manifestaties, noch in de video zelf wordt het WEF vermeld. Ons onderzoek wijst uit dat het gaat om een manifestatie tegen de nieuwe regering-Boluarte, en niet tegen het WEF.