Factcheck: nee, deze video toont geen ‘onblusbare autobatterijen’

Op Facebook circuleert een video van een brand van wagens op een goederentrein. De video zou aantonen dat ‘elektrische batterijen niet gedoofd kunnen worden’, maar dat klopt niet. De brand in de Nederlandse gemeente Etten-Leur, veroorzaakt door een kapotte bovenleiding, werd snel geblust.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 17 september plaatst iemand een video in de Facebookgroep ‘Nee aan het groene totalitarisme!’. Die groep telt 8800 leden. We zien een brand met grote rookpluim en een trein met auto’s erop. Volgens het bijschrift zien we ‘elektrische batterijen, die als ze branden niet kunnen gedoofd worden’. 2900 mensen zagen de video op hun tijdlijn passeren.  

Toont deze video onblusbare batterijen van elektrische wagens? Dat batterijen in elektrische wagens zeer brandbaar zouden zijn is een claim die vaker circuleert op sociale media. 

We nemen een screenshot van de video en laden die op bij Google Afbeeldingen. Zo komen we uit bij een artikel op de Poolse nieuwssite Konkret24.  

In Polen doet dezelfde video de ronde met de claim dat de brand zou veroorzaakt zou zijn door een zelfontbranding in een van de elektrische wagens op de trein. Door een simpele zoekopdracht in Google (‘brandende wagons goederentrein’) achterhaalden de Poolse collega’s de oorsprong van de beelden. 

We zien een brand in het Nederlandse Etten-Leur op 14 september 2022, zo lezen we onder andere op de gespecialiseerde site railfreight.com: ‘De goederentrein met gloednieuwe Ford-auto’s was onderweg van Duitsland naar de autoterminal van Cobelfret in Vlissingen-Oost. De brand ontstond op woensdag 14 september rond 13.40u. Meerdere wagons in verschillende delen van de trein stonden gelijktijdig in brand en produceerden een dikke zwarte rook.’

De locatie blijkt inderdaad een spoorweg naast een bedrijventerrein in Etten-Leur. Dat verifiëren we door die locatie in Google Streetview (onder) te vergelijken met een screenshot uit de video (boven).  

De auto’s op de trein waren geen volledig elektrische wagens, maar hybride auto’s van Ford, meer bepaald van het model Puma. Als we een brandende auto op de trein uit het verslag van AD (zie insnijding) vergelijken met een reclamebeeld van de Ford Puma, dan blijken de vorm van de ruiten (gele kaders), de carrosserie (groene kaders) en de velgen (rode kaders) overeen te komen.  

In de Nederlandse pers verschenen heel wat berichten over de brand. Volgens de krant AD ‘vlogen de auto’s in brand nadat de trein van goederenvervoerder DB Cargo de bovenleiding kapot had gereden. Daardoor vielen bovenleidingkabels op de auto’s. Door de vonken die daar vanaf kwamen, vloog volgens omstanders de ene na de andere auto in brand.’ Dat bevestigt ook politiewoordvoerder Pierre-Ine Matteussens aan AD: ‘Er is hier een kabelbreuk geweest van de bovenleiding.’ Een dag later, na meer onderzoek, blijkt de oorzaak net iets anders, zo stelt woordvoerder Barry Feteris van de Nederlandse spoorwegbeheerder ProRail: ‘Er is hier een goederentrein gestrand met een defecte bovenleiding (de bovenleiding op de trein), daardoor is er brand ontstaan op de trein zelf. Daar stonden auto’s op en die hebben vlam gevat.’ In elk geval lag de oorzaak van de brand dus niet bij ontvlambare batterijen van de elektrische wagens. 

Dat deze batterijen ‘onblusbaar’ zouden zijn, klopt evenmin. Na twee uur was de brand onder controle. In de lokale krant internetbode.nl vinden we ook foto’s van de gebluste wagons met uitgebrande wagens. Twee dagen na de brand was treinverkeer op de lijn weer mogelijk. 

Volgens experten zijn branden met elektrische wagens zeldzamer dan met wagens met een brandstofmotor, maar branden van elektrische voertuigen met lithium-ionbatterijen zijn heter en sneller en er is meer water nodig om de brand te blussen dan bij wagens met een brandstofmotor.

Volgens Feteris van ProRail was er bij de brand ‘het meeste schade op de plek waar de accu’s van de auto’s zaten’. ‘Het zou goed kunnen zijn dat het feit dat het hybride auto’s zijn heeft meegespeeld in de intensiteit van de brand.’ Maar dat de accu’s de brand veroorzaakten of dat ze onblusbaar waren, vinden we nergens terug.