Factcheck: nee, deze video toont geen boerenprotest tegen de Franse coronamaatregelen

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Online circuleert een filmpje van wat een protest van Franse boeren tegen de coronamaatregelen zou zijn. Het filmpje dateert echter al van 2014. Franse wijnboeren protesteerden toen tegen strengere regelgeving in hun sector.

We vinden de video op de Nederlandse facebookgroep Café Weltschmerz, die 13.700 leden telt. We zien hoe een boer met een tractor de inhoud van zijn mestkar over een gebouw spuit. Een menigte juicht het gebeuren toe. ‘Ook de Franse boeren zijn het beu! Dit is wel een geinig idee’, leest het bijschrift. ‘Op naar Den Haag’, reageert iemand in de commentaren. De clip wordt 1900 keer gezien en 38 keer gedeeld.

We nemen enkele miniatuurfoto’s van de video en voeren via Google Afbeeldingen een omgekeerde zoekopdracht uit. Zo zien we dat de clip ook circuleert op een pak andere videosites, zoals de alternatieve videosite Bitchute. De titel luidt: ‘Franse boeren besproeien Macrons slaapkamer met mest.’

De video werd op 25 juli ook op YouTube gepost. De titel verwijst eveneens naar Macron.

We zien ook dat P-magazine het clipje post op hun website en Facebookpagina met als kop ‘Franse boeren spuiten Macrons huis vol met stront’. Dankzij een zoekactie op de online analysetool Crowdtangle weten we dat zo’n 95.000 mensen het artikel hun tijdlijn zien passeren.

Als we doorklikken op de YouTubevideo in het artikel, lezen we in het bijschrift dat het protest in 2014 werd gefilmd en dat het zou gaan om de residentie van toenmalig Frans president François Hollande.

Op DailyMotion zien we dat de video al zeven jaar geleden werd gepost. Bovenaan de video zien we het logo van de website LiveLeak. Dat filmpjesplatform vergaarde bekendheid doordat er veel gewelddadige video’s op werden gepost. In mei werd de site opgedoekt.

Uit beide elementen kunnen we dus opmaken dat de clip zeker meer dan zes jaar oud is. Het protest heeft dus niets te maken met de coronamaatregelen of met huidig president Emmanuel Macron. Waar de beelden zijn gefilmd, is onduidelijk. Op YouTube wordt verwezen naar Parijs, maar omgekeerde zoekopdrachten met screenshots van het gebouw leveren niets op. Het Elysée, de Franse presidentiële woning, vertoont evenmin gelijkenissen met het gebouw dat met mest wordt bespoten.

We nemen contact op met Les Décodeurs, de factcheckers van de Franse krant Le Monde en sturen hen het clipje door. Ondertussen gaan we via Google op zoek naar artikels over boerenprotesten en googelen ‘manifestation agriculteurs fumier’ (‘betoging boeren mest’). We beginnen te zoeken vanaf 1 januari 2014 tot midden 2016.

We vinden artikels over boerenprotesten in de Franse steden Toulouse en Niort die in november 2014 werden georganiseerd, maar het clipje vinden we niet terug. We zien evenmin foto’s van het gebouw dat bespoten wordt in de clip. Via Google gaan we op zoek naar het stadhuis en de prefectuur van de stad, maar die gebouwen lijken niet op het gebouw van in de clip.

Ondertussen krijgen we antwoord van onze Franse collega’s. Zij sturen ons extra beeldmateriaal en enkele artikels over het protest. De betoging zou plaatsgevonden hebben in het stadje Chalôns-en-Champagne, in het oosten van het land. Organisatoren van dienst waren wijnboeren die manifesteerden tegen nieuwe, strengere regelgeving.

In het artikel op France Blue staat vermeld dat de wijnbouwers onder meer de arbeidsinspectiedienst, de prefectuur en de regionale landbouwdienst met mest bevuilden. We zoeken de drie gebouwen op, en herkennen de ingang van het gebouw uit de clip.