Factcheck: nee, deze kaart toont geen geheim tunnelnetwerk in Nederland

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Online circuleert een landschapskaart van het Nederlandse kustgebied. Daarop zijn rode lijnen te zien die volgens sommige socialemediagebruikers een tunnelnetwerk voor mensenhandel voorstellen. Dat klopt niet. De kaart  is een toekomstverkenning van hoe Nederland er uit zou kunnen zien na een sterke stijging van de zeespiegel. Met de rode lijnen worden mogelijke toekomstige wegennetwerken voorgesteld. 

Op 30 september post een Nederlandse Twittergebruiker een landschapskaart van de Nederlandse kust (hier gearchiveerd). Op de afbeelding zijn blauw-, groen- en geelgekleurde gebieden te zien. Er lopen ook rode lijnen over de tekening. Volgens  de man die de kaart postte , zou het gaan om ‘tunnels en gangen onder Nederland, gebruikt voor kinderhandel en mensensmokkel’. 

De afbeelding circuleert ook op Facebook en Telegram, weliswaar met een ander bijschrift (hier en hier gearchiveerd): het zou gaan om tunnels die steden met ondergrondse bunkers verbinden.

De bewering doet denken aan QAnon, een Amerikaanse complottheorie die onder meer beweert dat Democratische politici zoals Hillary Clinton zich schuldig maken aan  kinder- en mensenhandel.

Stellen de rode lijnen een tunnelnetwerk voor?

We nemen een screenshot van de afbeelding en geven die in op Google Afbeeldingen. Zo komen we terecht op het Twitter- en Facebookaccount van het Nederlandse landschapsbureau Lola.

We vinden de afbeelding ook terug op de website van Lola. De tekening maakt deel uit van het ontwerp ‘Plan B:NL2200, The nation formerly known as The Netherlands’. 

Volgens de website omvat het plan een toekomstvisie voor Nederland, in geval van een sterke stijging van het zeeniveau. ‘Dijken, duinen, dammen en stormvloedkeringen zullen deze extreme omstandigheden niet aankunnen’, lezen we op de website. Daarom ontwierp het landschapsbureau een plan waarbij de kustlijn naar het oosten van het land wordt verschoven. ‘De bewoners van de lagere delen van het land zullen zichzelf en alle voorzieningen, infrastructuur en werkgelegenheid naar het oosten moeten verplaatsen. Langs deze oostkust zal het economische hart van het land opnieuw worden opgebouwd,’ lezen we. ‘De restanten van de westkust zullen worden gehandhaafd en versterkt om een mariene lagune te ontwikkelen met de beschermde restanten van de historische steden en dorpen. In overeenstemming met hun traditie van waterbeheer zullen de burgers van “Waterland” de lagune ontwikkelen voor woongebieden, visserij, aquacultuur, recreatie, natuur en energie.’

Om te weten te komen wat de rode lijnen nu precies voorstellen nemen we per mail contact op met het bureau.  Medewerker Ramon Mosterd: ‘De kaart verbeeldt een mogelijke Nederlandse toekomst in het jaar 2200 en is geen representatie van de huidige werkelijkheid. De rode lijnen laten een mogelijk toekomstig bovengronds wegennetwerk zien. Soms met rechte lijnen, omdat de wegen over het water lopen. De kronkelende lijn stelt een weg voor die het landschap volgt.’ Mosterd stelt dat het bureau de kaart op eigen initiatief ontwierp. Mosterd: ‘Ze sluit aan op lopende discussies over de zeespiegelstijging. Dat is een reguliere werkzaamheid binnen de ruimtelijke ordening Het is apart dat mensen zo’n kaart zonder checken rondsturen en er iets volledig anders in zien.’