Factcheck: nee, deze gesneuvelde Oekraïense soldaat was geen minderjarige wees

Volgens berichten op sociale media zou de minderjarige weesjongen Volodymyr Sachala gestorven zijn aan het front in Oekraïne. Een soldaat met die naam is inderdaad gesneuveld op 28 november, maar hij was 26 jaar oud en geen wees. De Oekraïense wet laat overigens niet toe dat minderjarigen toetreden tot het leger.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 4 december plaatst een Vlaamse man onderstaande post op Facebook (hier gearchiveerd).

Volgens de post zou in Oekraïne een eerste minderjarig slachtoffer zijn gesneuveld, en wel tijdens zijn eerste dag aan het front. Het zou gaan om een 17-jarige weesjongen met de naam Volodymyr Romanovich Sachala. De informatie over zijn overlijden zou afkomstig zijn van Oleysa Chikel, de ‘directeur van het weeshuis waar Sachala verbleef voor hij werd gemobiliseerd’.

De Facebookpost bevat ook een foto van een jonge soldaat en een screenshot van een stuk van een Facebookbericht van Olesya Chikel, in het Oekraiëns. 

We vinden de bewuste, integrale Facebookpost van 2 december 2023, met dezelfde foto van de jonge soldaat erbij, terug in een openbare steungroep voor Oekraïne (hier gearchiveerd).

In haar bericht zegt Oleysa Chikel inderdaad dat Volodymyr Sachala ’aan het front gedood’ is. Maar verder, in het stuk van de post dat in het screenshot was weggeknipt, verwijst de vrouw naar een Facebookpost van het gemeentebestuur van het West-Oekraïense stadje Yavoriv (hier gearchiveerd), die ze heeft overgenomen. Uit die post blijkt dat de jongeman op de foto inderdaad Volodymyr Sachala heet, dat hij in Yavoriv is opgegroeid en school heeft gelopen, en dat hij als soldaat is gestorven op 26-jarige leeftijd. Een link met een weeshuis is er niet. Aan de Spaanse factcheckers van StopFake heeft Olesya Chikel ontkend dat ze ‘weeshuisdirecteur’ zou zijn. 

In de post van het gemeentebestuur worden ook familieleden van de jongeman geciteerd: ‘Hij was sociaal, opgewekt, attent en zorgzaam. Hij hielp zijn familie vaak met het huishouden.’ Uit de tekst blijkt ook dat de jonge Oekraïner zich in 2017 bij het leger had aangesloten. Vervolgens was hij naar het burgerleven teruggekeerd. In januari 2023, kort voor de inval van Rusland in Oekraïne, had hij de wapens weer opgenomen. Volodymyr Sachala stierf op 28 november in een dorp nabij de Russische grens, na een mortieraanval. 

In een door de lokale overheid gedeelde video zien we een herdenkingsfoto voor de gesneuvelde soldaat, waarop duidelijk te lezen staat dat de jongeman geboren is op 13 augustus 1997 (vanaf 2:47).

De soldaat werd dus niet bij het Oekraïense leger ingelijfd omdat hij wees was. Ondanks de oorlog blijft de Oekraïense dienstplichtwetgeving ongewijzigd. Zoals duidelijk wordt gesteld in artikel 15 over de ‘militaire dienstplicht en de legerdienst’ kunnen mannen pas worden opgeroepen voor de militaire dienst wanneer zij meerderjarig zijn.

Ook de Franse factcheckers van TF1 onderzochten het bericht en kwamen tot dezelfde conclusie.