Factcheck: nee, deze foto toont geen Oekraïense tank in Irak

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Online circuleert een foto waarop een Oekraïense tank in Irak te zien zou zijn. De foto zou genomen zijn in 2003, toen een internationale coalitie onder leiding van de Verenigde Staten Irak binnenviel. Dat klopt niet, en het gaat om een getrukeerde foto. De originele foto werd al in 1990 gemaakt, tijdens de eerste Golfoorlog. De Oekraïense vlag werd pas achteraf aan de foto toegevoegd.

‘Oekraïne nam deel aan het bloedbad in Irak en huilt vandaag omdat ze hetzelfde meemaken. #IksteunPoetin’, lezen we in een Facebookpost. Onder het bijschrift zien we een screenshot van een andere Facebookpost (hier gearchiveerd), waarin we een foto van een tank en enkele soldaten zien. Op de achtergrond zien we een beeltenis van een Arabische sjeik. Wat opvalt is dat we op de rechteronderhoek van de tank de blauwgele Oekraïense vlag zien. Naast de vlag zien we ook de drietand, het officiële embleem van het Oost-Europese land. De foto zou volgens socialemediagebruikers tijdens de invasie van Irak in 2003 genomen zijn.

De reacties op de post variëren van ‘nu kunnen ze de pijn voelen die de Irakezen moesten doormaken tijdens de invasie van hun land’ tot ’tijd voor vergelding’. De foto duikt ook op andere profielen op (hier en hier gearchiveerd) en op Twitter circuleert de foto eveneens (hier en hier gearchiveerd).

Sinds Rusland Oekraïne binnenviel, circuleert er online veel vals of oud beeldmateriaal. Dergelijke mis- en desinformatie heeft een misleidend effect, en kan de gemoederen verder verhitten.

Is deze foto echt?

We nemen een screenshot van de foto en laden die op Google Afbeeldingen in. We vinden de afbeelding terug in verschillende Arabische nieuwsartikels (hier en hier). In geen enkele van de artikels zien we de Oekraïense vlag of de drietand op de tank.

We kunnen er dus vanuit gaan dat de foto deels vervalst is.

Koeweit

Waar en wanneer werd de foto gemaakt? In de beschrijving van de foto in een artikel op de Arabische website Albawaba Online lezen we dat de foto in 1990 werd genomen tijdens de Iraakse invasie in Koeweit. Als we via Google Lens inzoomen op de beeltenis in de achtergrond, krijgen we de suggestie dat het gaat om een afbeelding van de voormalige Iraakse president Saddam Hoessein.

Behalve in de Arabische artikels vinden we de foto nergens anders terug. Via Google Lens krijgen we wel suggesties van soortgelijke foto’s, genomen tijdens de Eerste Golfoorlog. Op Getty Images bijvoorbeeld vinden we een andere foto, genomen door de Britse fotograaf Peter Turnley. Boven de foto lezen we volgende beschrijving: ‘Amerikaanse soldaten die vechten in de Golfoorlog zitten onder een portret van de Iraakse leider Saddam Hussein aan de grens van Irak en Koeweit.’ De foto is gedateerd op januari 1991.

De Eerste Golfoorlog begon op 2 augustus 1990, toen de toenmalige Iraakse president Saddam Hoessein zijn leger buurland Koeweit liet binnenvallen. De oorlog eindigde op 28 februari 1991.

Internationale coalitie

In tegenstelling tot wat in de Facebookpost wordt beweerd, nam Oekraïne niet deel aan de inval van Irak in 2003. Die werd uitgevoerd door een internationalecoalitie bestaande uit de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Polen en Australië. Oekraïne stuurde wel vanaf midden 2003 manschappen naar Irak. In een artikel op de website van het Amerikaanse leger lezen we dat de Oekraïense missie op 8 december 2008 afliep.