Factcheck: nee, deze beelden tonen niet de recente overstromingen in Libië, maar een tsunami in Indonesië

Op sociale media wordt een video gedeeld die gemaakt zou zijn in Libië, waar recent zware overstromingen een ravage aanrichtten. Dat klopt niet: het gaat om beelden gemaakt tijdens een tsunami in Indonesië in 2018.  

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 13 september plaatst een vrouw een video op X (voorheen Twitter) met het bijschrift ‘Beelden uit Libië’ (hier gearchiveerd). In het filmpje, dat 21 seconden duurt, zien we een vloedgolf die auto’s meesleurt. 

Op 10 september werd Libië getroffen door een zware storm, die overstromingen en dambreuken veroorzaakte die aan duizenden mensen het leven kostten. De video die de vrouw hierboven deelde, zou beelden tonen van de ravage die de natuurramp aanrichtte in het Noord-Afrikaanse land. 

Het filmpje blijkt afkomstig van het TikTokaccount s.metwaly5, dat de bewuste video al op 6 februari deelde. De beelden kunnen dus onmogelijk gemaakt zijn tijdens de overstromingen in Libië eerder deze maand.

Waar is de video dan wel gemaakt?

‘Dit zijn beelden van de tsunami in Indonesië in 2018’, reageert iemand op de X-post.

We gaan na of dit kan kloppen. Via Google gaan we op zoek naar berichtgeving over een tsunami in Indonesië in 2018. Zo komen we terecht bij een online artikel van de Italiaanse krant La Repubblica. Het verscheen op 29 september 2018 en het gaat over een aardbeving en een daaropvolgende tsunami op het Indonesische eiland Sulawesi. Volgens de Italiaanse krant heeft de natuurramp het leven gekost aan minstens 420 mensen. Ook VRT NWS berichtte over de ramp.

La Repubblica publiceerde ook een videoverslag over de ramp. Daarin herkennen we dezelfde elementen als in de beelden uit de video die op TikTok en op X werd gepost – onder meer de twee huizen met de witte details.

Beeld uit de X-video

Beeld uit de video van La Repubblica

Het is een terugkerend fenomeen: na een natuurramp of een andere ingrijpende gebeurtenis in de actualiteit worden oudere beelden gedeeld die niets met de recente catastrofe te maken hebben – vaak door nietsvermoedende socialemediagebruikers. 

In een recente factcheck legden we al uit hoe een compilatie van oude videobeelden op sociale media werd gedeeld als waren het recente beelden uit Libië. Hetzelfde gebeurde bijvoorbeeld na de zware aardbeving in Syrië en Turkije in februari 2023, zoals blijkt uit verschillende factchecks van Knack.