Factcheck: nee, de ‘smiling hacker’ werd niet geëxcecuteerd

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op Instagram toont een meme een foto van de Algerijnse computercrimineel Hamza Bendelladj, bijgenaamd de ‘smiling hacker’, die onlangs opgehangen zou zijn. De foto toont echter de executie van de Iraniër Majid Kavousifar. Voor zover geweten leeft de ‘smiling hacker’ nog. Opgelet, dit artikel bevat mogelijk triggerende beelden.

Op 24 april plaatst de Instagrampagina jezuswatslecht.nl een fotocollage online. Bij twee foto’s van schijnbaar dezelfde man staat de tekst: ‘Dit is Hamza Bendelladj. Hij hackte 217 banken en verdiende 4 miljard dollar en heeft alles geschonken aan Afrika en Palestina. Hij werd met een glimlach geëxecuteerd…’

Het bericht krijgt 5000 vind-ik-leuks en meer dan 90.000 mensen zien het op hun Instagram-tijdlijn passeren.

De fotocollage bevat twee foto’s. Links zien we een lachende man die begeleid lijkt te worden door een politieagent. Rechts zien we een lachende man met een strop om zijn nek.

We laden de fotocollage op bij Google. Als suggestie voor wat de foto’s zouden kunnen tonen geeft de zoekmachine ‘hamza the smiling hacker‘.

Het tweede zoekresultaat is een artikel uit 2015 van het Arabisch televisienetwerk Al Jazeera met als titel ‘Hamza Bendelladj: Is de Algerijnse hacker een held?‘. Het artikel bevat een andere uitsnijding van de linkerfoto in de collage die we onderzoeken.

De originele foto vinden we terug op de site van het European Pressphoto Agency (EPA) en dateert van 7 januari 2013. Toen werd de Algerijn Hamza Bendelladj opgepakt door de politie in de Thaise hoofdstad Bangkok. Hij stond op dat moment op een lijst met de 10 meest gezochte personen van de Amerikaanse inlichtingendienst FBI.

Volgens Al Jazeera werd hij aangeklaagd omdat hij met een computervirus geld stal van 200 Amerikaanse banken en financiële instituten. Hij zou miljoenen dollars aan Palestijnse goede doelen hebben gegeven. Al stelt persbureau AFP dat voor dat laatste geen bewijs is gevonden.

Ook De Standaard en de Britse openbare omroep BBC berichtten in 2015 over deze zaak. Het feit dat hij breed lacht bij zijn arrestatie, levert hem de bijnaam ‘the happy hacker‘ op. Bendelladj wordt schuldig bevonden en veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf in de Verenigde Staten.

Geëxecuteerd?

Wanneer we ‘Hamza Bendelladj’ googelen komen we ook uit bij factchecks over zijn vermeende executie.

De Indiase factcheckers van Factly onderzochten in 2019 al een foto die de executie van Bendelladj zou tonen. We zien dat het hier gaat over dezelfde persoon (uiterlijk en kledij) met dezelfde blauwe strop als in de fotocollage die wij onderzoeken.

Via een omgekeerde zoekactie met die foto achterhaalden ze dat de man met de strop de Iraniër Majid Kavousifar is. Hij werd publiek opgehangen in Iran in 2007, zo meldde het persagentschap Reuters. Samen met zijn neef had Kavousifar twee jaar eerder een rechter doodgeschoten. India Today en de Spaanse nieuwssite Público kwamen tot dezelfde conclusie en oordeelden eveneens dat de de man op de rechterfoto Kavousifar toont en dus niet Bendelladj.

Voor zover geweten leeft ‘the happy hacker‘ en zit hij verder zijn straf uit in een Amerikaanse gevangenis.