Factcheck: nee, covid-vaccins veroorzaken geen miskramen

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op sociale media en antivaccinatiesites lezen we dat ‘miskramen met 366% omhoog schieten in zes weken als gevolg van covid-vaccins’. Die stelling blijkt gebaseerd op een verkeerde interpretatie van Britse cijfers. Wetenschappelijk onderzoek bij zwangere vrouwen die tegen het coronavirus werden gevaccineerd, heeft tot op heden geen verhoogd risico op miskramen of andere complicaties aangetoond.

Op 30 maart plaatst de Facebookpagina World Unity een bericht op Facebook: ‘miskramen schieten met 366% omhoog in zes weken als gevolg van covid-vaccins’. Het bericht wordt 123 keer gedeeld en 13.600 mensen zien het op hun tijdlijn passeren.

Het Facebookbericht linkt naar een artikel op de site worldunity.me met dezelfde titel. Er wordt verwezen naar ‘officiële gegevens vrijgegeven door de Britse regering’ om te staven dat tussen 9 december 2020 en 7 maart 2021 er ‘een toename van maar liefst 366 procent is van het aantal miskramen als gevolg van covid-vaccins’.

Ook op de Belgische website van Artsen voor Vrijheid, een groepering die zich tegen vaccinaties richt en de coronapandemie als een hoax afdoet, vinden we diezelfde info terug.

Beide artikelen vermelden als bron een Engelstalig artikel van de Britse website The Daily Expose met als titel: ‘Het aantal vrouwen dat hun ongeboren kind verliest stijgt met 366% in slechts zes weken’. Die site roept op tot donaties en stelt dat de Britse openbare omroep BBC ‘overheidspropaganda en leugens verspreidt’. Volgens de site Media Bias, die de vooringenomendheid van nieuwssites onderzoekt, werd The Daily Expose in november 2020 opgericht en verspreidt ze complottheorieën over covid-19 en antivaccinatienieuws.

Als je twijfelt aan de geloofwaardigheid van een site kun je beter de verstrekte info bij andere bronnen toetsen. Een simpele zoekopdracht via Google kan soms naar factchecks over het onderwerp leiden. We googelen het begin van de titel tussen aanhalingstekens om het exacte citaat terug te vinden. Zo komen we uit bij factchecks van Reuters, USA Today en Politifact over de claim.

De cijfers waarop The Daily Expose zich baseerde, zijn afkomstig van Yellow Card. Dat is een site van de Britse overheid waarop burgers kunnen melden dat ze een bijwerking hebben ondervonden door een vaccinatie tegen covid-19. De site werkt op vergelijkbare manier als de database VAERS in de Verenigde Staten: zowel medici als gewone burgers kunnen vermeende bijwerkingen melden, en die worden dan verder onderzocht. Maar zo’n melding bewijst niet dat het effectief om een bijwerking gaat.

Uit rapporten over Yellow Card leidt The Daily Expose af dat tussen 9 december 2020 en 24 januari 2021 zes miskramen werden gemeld na een covid-vaccinatie. Tegen 7 maart 2021 waren er 28 dergelijke meldingen. The Daily Expose denkt daaruit te kunnen besluiten dat het gaat om “een stijging met 366 procent” maar dat is fout.

In de eerste periode, tussen 9 december 2020 en 24 januari, werden 7,1 miljoen Britten gevaccineerd. Tegen 7 maart waren dat er echter al 22,7 miljoen. De 22 bijkomende gemelde miskramen kwamen er dus in een periode dat 15,6 miljoen Britten gevaccineerd werden.

In de eerste groep waren er dus 6 miskramen bij 7,1 miljoen gevaccineerden, dat is 0,000084%. Bij de tweede groep waren er 22 miskramen bij 15,6 miljoen gevaccineerden, dat is 0.000141%. Die lichte stijging valt te verklaren, want de tweede groep bevatte meer dan drie keer zoveel vrouwen van vruchtbare leeftijd.

Voor de stelling dat de miskramen veroorzaakt zijn door vaccinatie is tot op heden geen enkel bewijs. Het is niet omdat iets gebeurt ná een vaccinatie dat het ook veroorzaakt is dóór een vaccinatie.

Politifact nam contact op met het Britse geneesmiddelenagentschap MHRA, dat de bijwerkingen van de coronavaccins in het Verenigd Koninkrijk opvolgt: ‘Helaas komen miskramen voor bij ongeveer een op de vier zwangerschappen (zonder pandemie). De meeste miskramen gebeuren in de eerste 12 weken van de zwangerschap. Door de hoge kans op miskramen worden ook miskramen na een vaccinatie verwacht, puur door toeval. We volgen het kleine aantal meldingen van miskramen na vaccinatie nauwlettend op. Tot op heden is er geen enkele aanwijzing voor een verhoogde kans op een miskraam gelinkt aan een vaccinatie tijdens een zwangerschap.’

In de Verenigde Staten werden al meer dan 30.000 zwangere vrouwen gevaccineerd tegen corona. Zij worden opgevolgd door de Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Daaruit blijkt dat zwangere vrouwen dezelfde bijwerkingen melden als niet-zwangere personen. Er werden geen miskramen, doodgeboortes of vroeggeboortes aan vaccinatie gelinkt.

Een recente studie in het New England Journal of Medicine toont aan dat vaccinatie met het Moderna- en Pfizervaccin veilig is voor zwangere vrouwen. Het aantal miskramen, vroeggeboortes en andere complicaties blijkt vergelijkbaar met die bij zwangere vrouwen vóór de pandemie.

Alle data die momenteel beschikbaar zijn, wijzen in die richting, al vragen onderzoekers meer vervolgstudies op lange termijn. Een besmetting met het coronavirus verhoogt bij zwangere vrouwen wél het risico op op vroeggeboortes en een opname op de afdeling intensieve zorg.