Factcheck: Nee, Black Lives Matter dwingt witte vrouwen niet om te knielen

Een betoging van Black Lives Matter naar aanleiding van de dood van George Floyd in New York op 2 juni 2020. © Reuters
Brecht Castel
Brecht Castel Journalist en factchecker

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In één dag tijd werd een video op Facebook waarin een Amerikaanse vrouw wordt aangespoord om te knielen en haar steun te betuigen aan Black Lives Matter 113.000 keer bekeken. De video is gemaakt door iemand die geen oprecht lid blijkt van die sociale beweging.

In een video van één minuut zien we hoe iemand, die beweert te ‘werken voor Black Lives Matter’, een vrouw op straat lastig valt. De man achter de camera vraagt de voorbijgangster om te knielen en zich te excuseren voor haar ‘witte privilege’. De video circuleert in Vlaanderen op Facebook. Op één dag tijd werd de video 800 keer gedeeld en 113.000 keer bekeken. 237.000 Facebookgebruikers zagen het passeren op hun tijdlijn.

De eerste die de video op Facebook plaatste, blijkt Tom Vandendriessche, Europees parlementslid voor Vlaams Belang. Hij deed dat op dinsdag 2 juni om 16u24 met als titel voor de video ‘anti-blank racisme’.

Factcheck: Nee, Black Lives Matter dwingt witte vrouwen niet om te knielen
© Facebook

Eerder op de dag deelde hij een tweet van Mark Dice met dezelfde video. Volgens de BBC is die Twitteraar een rechtse activist die gelooft in complottheorieën. Vandendriessche beweert in zijn Facebookpost dat de originele video gemaakt is door een Black Lives Matter-activist. Dezelfde korte video staat ook op YouTube met slechts 87 views.

Factcheck: Nee, Black Lives Matter dwingt witte vrouwen niet om te knielen
© YouTube

Die YouTube-video werd online geplaatst door de Australische website Sausage Roll. Medewerkers van die site maken vanuit Brisbane artikels bedoeld voor een internationaal publiek. Naar eigen zeggen vinden ze journalistieke integriteit belangrijk en bestempelen ze tips van anonieme bronnen als geruchten.

Zij gebruiken de video in een artikel dat aantoont dat de video een stuk is van een veel langere video. Die originele beelden staan op het YouTube-kanaal van ‘Smooth Sanchez’. In die video van meer dan vier uur zien we de auteur van de video door New York wandelen terwijl hij zichzelf en voorbijgangers filmt. Die video werd 32.000 keer bekeken, veel minder dus dan de korte variant die in Vlaanderen op Facebook circuleert.

Sanchez deed zich voor als een lid van Black Lives Matter en vraagt aan witte mensen om zich te excuseren voor hun ‘witte privilege’ en om steun te betuigen aan Black Lives Matter. Hij deed dit in een livevideo op 2 juni. Terwijl hij mensen lastig viel, gaven kijkers online commentaar.

Meestal vroeg hij aan witte vrouwen om te knielen als steunbetuiging. De kniebuiging is in de Verenigde Staten een symbool geworden tegen racisme. Colin Kaepernick, een American Football-speler, begon met het gebaar tijdens het spelen van het volkslied voor een wedstrijd in augustus 2016: ‘Ik ga niet rechtstaan om eer te betuigen aan een vlag van een land dat zwarte en gekleurde mensen onderdrukt’. Ondertussen is het gebaar ingeburgerd in de Verenigde Staten, dus het is niet zo vreemd dat mensen het doen om hun solidariteit te betuigen met Black Lives Matter. Sanchez vraagt de mensen ‘to take the knee‘.

De context van deze recente video is uiteraard het protest naar aanleiding van de verstikkingsdood van George Floyd door toedoen van een Amerikaanse politieagent. In de video verwart Sanchez de naam George Floyd telkens opnieuw met die van gewezen Amerikaanse boksers George Foreman en Floyd Mayweather. Dat zijn opmerkelijke versprekingen voor een activist van Black Lives Matter.

Blackpowermatters.com

Uit verschillende andere aspecten blijkt Sanchez geen oprechte voorstander van die beweging. Zo boert hij luidop nadat mensen ‘black power’ zeggen. Hij verwijst ook naar de website blackpowermatters.com, maar die site blijkt helemaal niet te bestaan. De domeinnaam staat te koop.

Hij zegt ook te ‘werken’ voor ‘het bedrijf’ Black Lives Matter terwijl die beweging net bekend is om zijn losse structuur. Naar eigen zeggen is hij gestuurd door zijn ‘ceo’. Er bestaat een stichting met de naam Black Lives Matter, ter ondersteuning van de sociale beweging, maar die heeft geen ceo, alleen mede-oprichters.

Kortom, de vele feitelijke onjuistheden in de video van Sanchez doen vermoeden dat hij zich voordoet als een oprechte medestander van Black Lives Matter, maar het niet is.

In de video vraagt Sanchez aan verschillende vrouwen hun telefoonnummer. Bovendien vraagt hij hen ook om zijn vriendin te worden ‘als ik een witte vriendin nodig heb’. Mensen die niet ingaan op zijn vragen, scheldt hij uit voor ‘kwezel’.

Conclusie

De video op Facebook is een kort fragment van een lange livestream. Het origineel werd gefilmd door ‘Smooth Sanchez’, iemand in de Verenigde Staten die zich voordoet alsof hij werkt voor Black Lives Matter. Verschillende feitelijke onjuistheden in de video doen vermoeden dat hij geen oprechte voorstander is van die beweging.

Deze video bewijst niet dat een activist van Black Lives Matter witte vrouwen vraagt om te knielen, we beoordelen de video daarom als onwaar. Hij kan dan ook niet als voorbeeld van ‘anti-blank racisme’ worden gebruikt.

* Bijgewerkt op 30/09/2020 om 15:14 om deze conclusie meer in lijn te brengen met hoe factchecks volgens recente wetenschappelijke inzichten optimaal impactvol worden gepresenteerd.

BRONNEN

Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 3 juni 2020.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be

*Bijgewerkt op 09/10/2020 om 11:58 om dit kader toe te voegen.

Partner Content