Factcheck: nee, arrestatie van Greta Thunberg was niet fake

Op sociale media gaat een video viraal die de ‘fake arrestatie’ van Greta Thunberg in het Duitse dorp Lutzerath zou tonen. Die arrestatie was niet fake: Thunberg werd er samen met andere activisten opgepakt tijdens een demonstratie tegen de uitbreiding van een bruinkoolmijn. Dat is te zien in een reportage van Reuters, waaruit de virale video is geknipt.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 18 januari post de Instagrampagina Samen voor Nederland – Verzetsbeweging een filmpje met als bijschrift ‘De Fake “arrestatie” van Greta Thunberg- Rothschild in Duitsland vandaag. Het is allemaal theater’. (hier gearchiveerd)

In de korte video zien we de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg, geflankeerd door twee politieagenten die haar vasthouden terwijl ze wordt gefotografeerd en gefilmd door een tiental persfotografen. Thunberg lacht daarbij om opmerkingen van omstanders. 

De post lokt boze reacties uit. Mensen interpreteren de beelden alsof Thunberg, de media of zelfs de Duitse politie een ‘fake’ arrestatie in scène zouden hebben gezet.

De post is bijna 30.000 keer bekeken. Hetzelfde filmpje wordt op heel wat socialemedia-accounts en websites gedeeld, met soortgelijke claims erbij. De informatie over de ‘fake arrestatie’ van de activiste bereikt op die manier miljoenen mensen. 

Op de website van het alternatieve medium Tegenwind verscheen een artikel met als titel ‘De fake arrestatie van Greta Thunberg en het een-tweetje met Reuters’. Volgens dat artikel zou de korte video aantonen dat Thunbergs arrestatie ‘propaganda’ was die door Reuters werd ‘in scène gezet’. 

Wat is hier nu precies gaande?

Zoals journalist Rien Emmery eerder al in Knack uitlegde, werden de beelden gemaakt in het Duitse dorp Lutzerath, dat moet verdwijnen voor de geplande uitbreiding van de controversiële bruinkoolmijn Garzweiler II. Tegen de verdere uitbating en de uitbreiding van die bruinkoolmijn wordt al jarenlang geprotesteerd. Die protesten leidden soms tot hevige clashes met de ordediensten. 

Vorige maand nam ook de wereldberoemde klimaatactiviste Greta Thunberg aan die protesten deel. Op 17 januari werd Thunberg zelfs even opgepakt door de Duitse politie. Heel wat internationale media brachten dat nieuws, inclusief beelden van een glimlachende Thunberg die door drie gehelmde politieagenten werd weggedragen.

Het videofragment dat nu viraal gaat zou moeten aantonen dat de arrestatie van Thunberg fake was, maar het toont slechts een fragment van wat er die dag is gebeurd. De beelden zijn uit een langer videoverslag van het persagentschap Reuters geknipt. De integrale beelden van Reuters waren trouwens gewoon te zien in videoverslagen over Thunbergs arrestatie in de Vlaamse media, onder meer bij VRT NWS.

In de originele Reuters-reportage zien we dat Thunberg eerst deelneemt aan een sit-in aan de rand van de bruinkoolmijn, waar ze samen met andere demonstranten slogans scandeert en protestliederen zingt. Buiten beeld kondigt iemand aan dat de politie de demonstranten zal oppakken voor een identiteitscontrole. Vervolgens zien we Thunberg daadwerkelijk weggedragen worden door agenten. Even later komt Thunberg rechtopstaand en geflankeerd door twee politieagenten in beeld, terwijl ze even vastgehouden wordt in afwachting van de politiebus waarin alle arrestanten werden samengebracht. Dat moment werd uitgebreid gefotografeerd en gefilmd. Van een ‘fake’ arrestatie was dus geen sprake.