Factcheck: nee, Amerikaans senator Ted Cruz post niet dezelfde tweet na iedere massaschietpartij

Op het internet circuleert een compilatie van tweets die de Texaanse Republikeinse senator Ted Cruz zou hebben gepost na twaalf massaschietpartijen in de Verenigde Staten. Het gaat om identieke berichten, waarin Cruz enkel de plaatsnaam zou hebben vervangen. Hoewel vorig jaar al bleek al dat de tweets vervalst waren, circuleren ze nu opnieuw.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 7 mei verschijnt onderstaande post op Twitter (hier gearchiveerd). ‘Onrespectvol en beschamend. Ted Cruz heeft dezelfde tweet herhaald na iedere massaschietpartij in Texas’, luidt het bijschrift. Heel wat twitteraars posten hetzelfde screenshot, met vergelijkbare verwijten aan het adres van de senator. Ook op Facebook doet de afbeelding de ronde.

De afbeelding is een compilatie van verschillende screenshots die zouden bewijzen dat de Texaanse senator voor de Republikeinse Partij Ted Cruz identiek hetzelfde bericht zou hebben getweet na twaalf verschillende massaschietpartijen in de Verenigde Staten die plaatsvonden tussen 2012 en 2022. 

Dat klopt niet. Het gaat om een screenshot dat in mei 2022 al viraal ging, onder meer op Facebook. Dat het vervalste tweets toonde, bleek in mei 2022 al uit factchecks van onder meer AP News, USA Today en Check Your Fact.

Dat een bericht eerder is weerlegd, betekent niet dat het niet opnieuw viraal kan gaan. Daarvan hebben we in de voorbije jaren verschillende voorbeelden gezien. Zo was er de vervalste tweet van viroloog Marc Van Ranst uit 2020 die in 2022 opnieuw viraal ging, terwijl er eerder al factchecks over verschenen waren, onder meer bij Knack. 

Wat we ook vaker zien, is desinformatie over de reacties van politici op terreur en geweld, of het ontbreken daarvan. Na de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty nabij Parijs in oktober 2020, werd toenmalig Groen-voorzitter Meyrem Almaci er op sociale media ten onrechte van beschuldigd dat ze als enige politica zou geweigerd hebben om haar medeleven te betuigen. Knack schreef daarover toen een factcheck.

Uvalde

In de nasleep van de massaschietpartij in Uvalde in de staat Texas op 24 mei 2022, waarbij een schutter negentien kinderen en twee leerkrachten doodschoot, werd op sociale media een afbeelding verspreid met twaalf tweets die ogenschijnlijk afkomstig zijn van Ted Cruz. ‘Deze massale schietpartijen gebeuren zo vaak dat Ted Cruz een sjabloon klaar heeft om te tweeten wanneer ze zich voordoen’, schreef een Twittergebruiker bij de vermeende verzameling van Cruz-tweets die al snel viraal ging.

Het eerste bericht (linksboven op de afbeelding) is een authentieke tweet van Cruz, die hij postte na de schietpartij in Uvalde, als steunbetuiging voor de slachtoffers en als dank aan de hulpverleners. 

De overige elf tweets bevatten exact dezelfde tekst, alleen is  ‘Uvalde’ daar vervangen door andere locaties: New York, Sacramento, Indianapolis, Rochester, El Paso, Virginia Beach, Pittsburgh, Parkland, Las Vegas, Orlando en Newtown. Dat zijn allemaal plaatsen waar tussen 2012 en 2022 massaschietpartijen hebben plaatsgevonden.

Die elf vermeende Cruz-tweets zijn echter nergens terug te vinden, concludeerden de factcheckers van AP News, na geavanceerde Twitter-zoekopdrachten in de actieve Twitteraccounts van Cruz, controles van webarchieven zoals de WayBack Machine en een ProPublica database met daarin de verwijderde tweets van Cruz sinds 2013. Die zijn dus verzonnen, om het te doen lijken alsof Cruz iedere keer exact hetzelfde bericht dat hij postte na eerdere bloedbaden heeft gerecycleerd. Wie achter het gemanipuleerde screenshot zit, is niet duidelijk.

Hoewel Cruz sommige zinnen meerdere keren heeft herhaald in tweets over massaschietpartijen, heeft hij geen identiek sjabloon gebruikt. En Cruz heeft helemaal niet getweet over de massale schietpartijen die plaatsvonden in Sacramento, Indianapolis, Rochester, Virginia Beach en Parkland, noch via zijn persoonlijk account, noch via zijn senatoraccount.

De verzonnen schermafbeelding bevat trouwens ook onjuiste data: voor de schietpartij in Buffalo wordt april 2022 als datum vermeld, terwijl die schietpartij in mei 2022 plaatsvond; de schietpartij in Rochester gebeurde niet in september 2021, zoals staat vermeld, maar in september 2020.