Factcheck: minder dan 1 op de 5 Vlaamse werknemers is écht tevreden met zijn job

In Het Laatste Nieuws zegt professor arbeidseconomie Stijn Baert (UGent) dat slechts 18 procent van de Vlaamse werknemers écht tevreden is met zijn baan. Dat klopt: uit een bevraging in 2022 bij Vlaamse werknemers in de publieke en de privésector is gebleken  dat de meerderheid van de werknemers (63,6 procent) redelijk tevreden is, maar dat slechts 18,2 procent zich écht tevreden noemt over zijn job.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 27 november verschijnt in Het Laatste Nieuws een artikel over de plannen van formateur Bart De Wever (N-VA) om de ambtenarenpensioenen te hervormen. Daarin zegt professor arbeidseconomie Stijn Baert (UGent) dat het verschil tussen de pensioenen van ambtenaren en die van werknemers in de privésector ‘onhoudbaar’ is. 

Een van de argumenten waarmee Baert die stelling staaft, is dat het grote verschil de mobiliteit tussen beide systemen zou tegenwerken. Eerder berekende Baert dat een gemiddeld ambtenarenpensioen zo’n 3377 euro bruto bedraagt, dat van een werknemer in de privésector gemiddeld 1643 euro.

Gouden kooi

Door dat veel hogere ambtenarenpensioen dreigen mensen in een gouden kooi terecht te komen, volgens Baert. Ze blijven halsstarrig op hun stoel zitten, omdat ze hun gunstige pensioenrechten niet willen verliezen, ook als ze ongelukkig zijn in hun job. 

En dat kunnen er nogal wat zijn, want, nog volgens Baert in Het Laatste Nieuws, is slechts 18 procent van de Vlaamse werknemers écht tevreden met zijn baan.

We mailen de professor en vragen naar zijn bron voor het percentage. Hij stuurt ons een link door naar de Policy Brief van UGent@Work’ van 24 juni 2022 met als titel ‘Welzijn op het werk in Vlaanderen: nieuwe cijfers en duiding vanuit onderzoek’. 

UGent@Work is een interdisciplinair onderzoeksconsortium dat met meer dan 30 professoren uit zeven UGent-faculteiten en twaalf UGent-vakgroepen onderzoek doet naar werk en arbeidsmarkt.

Representatieve steekproef

In sectie 2.1. van dat document lezen we (pagina 1) dat UGent @ Work naar aanleiding de Summer School rond welzijn op het werk van UGent, in 2022 samen met onderzoeksbureau Bilendi een bevraging afnam bij een representatieve steekproef van 1009 Vlamingen om na te gaan hoe het gesteld was met het welzijn op het werk van de Vlaamse werknemer. 

Deze Vlamingen werkten in dienstverband in de privé- of publieke sector en waren op beroepsleeftijd, dus tussen 18 en 64 jaar oud. De steekproef bestond voor 49,2 procent uit mannen en voor 50,8 procent uit vrouwen. De gemiddelde leeftijd van de respondenten was 46,1 jaar. 717 respondenten werkten voltijds, 292 respondenten deeltijds. ‘Al deze statistieken geven aan dat de steekproeftrekking geslaagd is, aangezien deze in de buurt liggen van de populatiegemiddelden’, zegt de tekst.

In het document wordt ook uitgelegd hoe de antwoorden op de bevraging werden geïnterpreteerd. ‘We volgen de interpretatie van de EU-SILC-bevraging, zoals gerapporteerd door Eurostat: een score van 9 op 10 of meer op de vraag “Hoe tevreden bent u momenteel met uw job in het algemeen” wordt gezien als hoge tevredenheid, een score tussen 6 en 8 als redelijke tevredenheid en een score tussen 0 en 5 als lage tevredenheid.’

De bevindingen van de bevraging geven aan dat 18,2 procent een hoge jobtevredenheid ervaart, 63,6 procent redelijk tevreden is en 18,2 procent laagtevreden. Het merendeel van de Vlaamse werknemers is dus tevreden, maar minder dan 1 op 5 noemt zich écht tevreden.

Die cijfers ziet Baert als bewijs voor de gouden kooi waarin vele burgers in Vlaanderen zich volgens hem bevinden. ‘Minder dan 1 op 5 is écht gelukkig in zijn baan, en toch blijven we in Vlaanderen langer dan elders dezelfde job uitoefenen.’ 

Onderzoek Stijn Baert: hoe willen de Vlaamse politieke partijen de werkloosheidsval bestrijden?

Cijfers van Eurostat voor 2021 geven aan dat bijna de helft (47,9 procent) van alle Belgische werknemers van 25 jaar of ouder al 10 jaar of langer dezelfde baan uitoefent, een statistiek die in elk buurland lager is. Volgens gegevens uit 2013 blijven Belgische werknemers gemiddeld 11 jaar lang trouw aan dezelfde werkgever. In slechts vier Europese landen ligt dat gemiddelde hoger.

‘Dit alles kan niet los gezien worden van onze anciënniteitsgedreven verloning, de sectorale organisatie van onze arbeidsmarkt (waar voordelen wegvallen bij een overstap) en de verschillende stelsels van pensioenopbouw, die bijvoorbeeld overstappen van de publieke naar de private sector onaantrekkelijk maken’, zegt Baert nog in het document. Die laatste conclusie valt, voor alle duidelijkheid, buiten het bestek van deze factcheck.