Factcheck: ja, je kunt sneller wagenziek worden in een e-auto

‘Sneller reisziek in een e-auto’, zo kopte een artikel in Plus Magazine. Experts beamen dat het klopt. We beoordelen de stelling als waar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In Plus Magazine lazen we een artikel met als titel ‘Sneller reisziek in een e-auto’. Dat passagiers van e-auto’s vaker last zouden hebben van wagenziekte en duizeligheid, zou onder meer komen ‘omdat e-auto’s vlotter reageren op het gaspedaal- en het remcommando, waardoor je evenwicht sneller moet inspelen op schommelingen’, zo klinkt het. ‘Ook de vele schermen aan boord zorgen voor een conflict in de hersenen tussen de visuele informatie en de bewegingen die je lichaam voelt tijdens het rijden. De meest voor de hand liggende oplossing is gezapiger rijden en in de verte of naar de weg kijken in plaats van naar een scherm.’

We vinden een artikel van de Franse onderzoeker William Edmond, die schrijft dat elektrische auto’s de kans op wagenziekte inderdaad kunnen verhogen, om verschillende redenen. Zo zijn ze veel stiller dan traditionele auto’s, waardoor sommige referentiepunten, zoals de motor die ‘toert’ wanneer je versnelt, verdwijnen. Hij verwijst onder meer ook naar de aanwezigheid van meer schermen.

Volgens professor fysica Floris Wuyts (Universiteit Antwerpen), die gespecialiseerd is in het menselijke evenwichtsorgaan, klopt de uitspraak. ‘De essentie van wagenziekte is een conflict tussen de bewegingen die men verwacht en de bewegingen die werkelijk plaatsvinden. Vandaar dat het vaak voorkomt wanneer passagiers bijvoorbeeld lezen of naar een scherm kijken: hun ogen suggereren dat ze stilstaan, terwijl het evenwichtsorgaan detecteert dat de wagen plots versnelt, remt of een scherpe bocht neemt. Dat zorgt voor een zintuiglijk conflict. Bestuurders zullen er zelden of nooit last van hebben. Zij besturen de auto en kunnen dus perfect anticiperen op bewegingen van de wagen. Bij een bocht zullen zij hun hoofd bijvoorbeeld al wat “meekantelen”.’ Omdat elektrische auto’s veel vlugger versnellen, zeker wanneer er ‘sportief’ mee wordt gereden, zal dat conflict ook sneller ontstaan, legt Wuyts uit. ‘Wie al gevoelig was voor wagenziekte en zo’n elektrische auto niet gewend is, zal er dus sneller reisziek in worden.’

Professor bewegingswetenschappen Jelte Bos (TNO en Vrije Universiteit Amsterdam), die onderzoek voert naar wagenziekte, is het daarmee eens. ‘Zelfs bestuurders worden soms misselijk in een elektrische wagen. Sommige e-auto’s uit het duurdere segment kunnen namelijk zeer snel accelereren. Als je dat niet gewend bent, kun je ook als bestuurder in de problemen komen. Bovendien hebben deze auto’s vaak adaptive cruise control. Ze kunnen dus uit zichzelf remmen en bijsturen. Nu wordt vooral veel onderzoek gedaan naar wagenziekte in zelfrijdende auto’s: fabrikanten willen misselijkmakende bewegingen zo veel mogelijk vermijden: abrupt versnellen, afremmen of scherpe bochten nemen. Want bij zulke auto’s is iedereen passagier, waardoor de kans op wagenziekte enorm toeneemt. Bij “gewone” elektrische auto’s is er wel nog een bestuurder, die de kans op wagenziekte mee bepaalt: hoe rustiger hij rijdt, hoe kleiner het risico.’