Factcheck: ja, drinken uit blik kan de bloeddruk verhogen

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

‘Drinken uit blik kan je bloeddruk verhogen.’ Dat lazen we onlangs op de website ABC Gezondheid. En het klopt, al zijn er enkele nuances.

Op de website ABC Gezondheid lazen we een artikel met als kop: ‘Drinken uit blik kan je bloeddruk verhogen’. Boosdoener is bisfenol A, een chemische stof die onder meer in de binnenkant van drankblikken verwerkt wordt. Er wordt verwezen naar een studie uit Zuid-Korea, waarvoor 60 proefpersonen telkens twee porties sojamelk dronken. Eenmaal uit twee glazen flesjes, eenmaal uit twee blikken en eenmaal uit een blik en een glazen fles. Twee uur na consumptie werd hun bloeddruk gemeten. Na het drinken uit blik steeg die significant, met gemiddeld 4,5 mmHg. ‘Dat is geen extreme bloeddrukverhoging, maar is wel schadelijk voor het hart op lange termijn’, zo klinkt het bij ABC Gezondheid.

Volgens de website van het European Chemicals Agency, een agentschap van de Europese Unie, zijn er verschillende bezorgdheden over bisfenol A, omdat de stof hormoonverstorend werkt. Sinds 2011 mag ze niet meer gebruikt worden in babyflesjes en sinds 2018 in geen enkele voedselverpakking voor kinderen onder de drie jaar. In Frankrijk is de stof zelfs verboden in elke vorm van voedselverpakking. Maar in de rest van de EU mag ze dus wel nog worden gebruikt, onder meer in drankblikjes.

‘Er zijn al verschillende studies gebeurd naar de invloed van bisfenol A op de bloeddruk’, zegt professor toxicologie Jan Tytgat (KU Leuven). ‘Ook in 2012 was er al een onderzoek dat in dezelfde richting wees. En de studie uit 2015 waarnaar verwezen wordt, bevestigt inderdaad dat er een positieve associatie is – wat niet hetzelfde is als een oorzakelijk verband – tussen drinken uit blik en een acute stijging van de bloeddruk, twee uur later. Het gaat wel om een lichte stijging, van gemiddeld 4,5 mmHg. Bovendien zakt die snel weer: bisfenol A is een stof die om de zes uur halveert en dus vrij snel weer uit het lichaam verdwijnt. Onze bloeddruk varieert trouwens constant door allerlei factoren, zoals warme buitentemperaturen of door koffie of thee te drinken.’

Ook professor toxicologie Christophe Stove (UGent) kent de studie. ‘Ze is op zich goed uitgevoerd. Zestig proefpersonen lijkt misschien niet veel, maar doordat ze allemaal hetzelfde drankje uit verschillende verpakkingen hebben gedronken, fungeerden ze meteen ook als hun eigen controlegroep. En er zijn inderdaad nog andere onderzoeken die een associatie aantonen tussen blootstelling aan bisfenol A en verhoogde bloeddruk. Het klopt natuurlijk dat verschillende factoren daartoe kunnen bijdragen – zoals de consumptie van alcohol – maar drinken uit blik is een bijkomende factor. Voor wie veel uit blik drinkt, kan dat mogelijk toch wat nadelige effecten hebben. Het goede nieuws is dat verschillende producenten op vrijwillige basis overschakelen op alternatieven voor bisfenol A. Maar het blijft een uitdaging om middelen te vinden die even efficiënt en goedkoop zijn.’

Volgens professor cardiologie Steven Droogmans (UZ Brussel en VUB) klopt het dat er in verschillende studies een verband werd gevonden tussen bisfenol A en acute bloeddrukverhoging. ‘Of dat ook op lange termijn leidt tot hypertensie (hoge bloeddruk) en bijbehorende negatieve gezondheidseffecten, is minder duidelijk. Een Chinese studie lijkt te suggereren van niet. Maar wie andere cardiovasculaire risicofactoren heeft – diabetes, roken, cholesterol, gevorderde leeftijd of familiale belasting – kan toch beter opletten met grote hoeveelheden drank uit blik.’

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.