Factcheck: ja, door de massa-immigratie komt er elke tien jaar een stad ter grootte van Antwerpen bij

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

De uitspraak is van Vlaams Parlementslid Sam Van Rooy (Vlaams Belang), die de vergelijking onlangs maakte in een debat over de betonstop. Klopt het wat hij zei?

Het Vlaams Parlement debatteerde op 16 december over de bouwshift, ook wel de betonstop genoemd. In dat debat kwam Sam Van Rooy (Vlaams Belang) met een argument over de toename van de bevolking: ‘Door de massa-immigratie in dit land komt er elke tien jaar een stad ter grootte van Antwerpen bij.’

Via mail legt hij uit waar die vergelijking vandaan komt. ‘Via Statbel (het Belgische statistiekbureau, nvdr) leren we dat in dit land het migratiesaldo – de immigratie verminderd met de emigratie – jaarlijks tussen de 50.000 en 60.000 ligt. Antwerpen telt nu ergens tussen de 520.000 en 530.000 inwoners.’

Statbel-woordvoerder Wendy Schelfaut preciseert die cijfers. ‘Het totale migratiesaldo van 2010 tot en met 2019 bedraagt 500.389. Antwerpen telde begin 2020 een bevolking van 529.247 inwoners. Dus die ‘bevolking van Antwerpen in tien jaar’ is overschat, maar ook niet zo veel.’

Het Federaal Migratiecentrum Myria wijst erop dat we het migratiesaldo niet als een vaststaand gegeven mogen beschouwen. Het is dus niet zo dat die evolutie zich elke tien jaar herhaalt. ‘De voorbije twintig jaar zijn er heel uiteenlopende migratiesaldo’s opgetekend, tussen 12.049 en 79.469 per jaar’, zegt Myria-woordvoerder Joris Delporte. ‘In België zijn er meerdere periodes geweest waarin het migratiesaldo rond de 50.000 lag (bijvoorbeeld in 1964), om daarna (van 1978 tot en met 1988) naar een bijzonder laag niveau terug te vallen en zelfs negatief te zijn. Dan vertrekken er dus meer mensen dan er bij komen.’ Het migratiesaldo is dus een volatiel gegeven, waardoor je moeilijk kunt beweren dat een fenomeen zich ‘elke tien jaar’ voordoet.

‘Een belangrijke nuance in het verhaal over massa-immigratie is de verdeling per nationaliteit’, zegt Ilse Derluyn (UGent), coördinator van het Centre for the Social Study of Migration and Refugees. ‘De immigranten komen vooral uit de buurlanden, of zijn Belgen die terugkeren.’ Dat beaamt onderzoeksleider migratie Johan Wets (KU Leuven): ‘Als je de vergelijking met een nieuwe stad doortrekt, dan zullen grote wijken van die stad bevolkt zijn met mensen uit de buurlanden.’

Beide onderzoekers verwijzen opnieuw naar data van Statbel. Als we kijken naar die statistieken voor de voorbije tien jaar, gaat het over een positief migratiesaldo van 282.377 personen van EU-landen en 327.568 personen van buiten de EU. In die periode vertrokken er 109.556 Belgen meer naar het buitenland dan er terug binnenkwamen.

De top vijf van nationaliteiten die naar België migreerden in 2019 bestaat uit Belgen (de terugkeerders), Roemenen, Fransen, Nederlanders en Italianen. Voor de mensen die vanuit België emigreren wordt nagenoeg dezelfde top vijf waargenomen. Voor het migratiesaldo per nationaliteit betekent dit dat in 2019 de grootste toename werd vastgesteld bij Roemenen (+10.259), gevolgd door Marokkanen (+4.983), Fransen (+4.067), Bulgaren (+3.743) en Italianen (+2.987).

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.