Factcheck: Ja, donkere kledij trekt meer muggen aan

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

‘Als je muggen op afstand wil houden, draag je beter geen donkere kleding.’ Dat lazen we onlangs in De Telegraaf. En het klopt, mits enkele nuances.

Op de website van de Nederlandse krant De Telegraaflazen we onlangs dat je met je kledingkeuze de overlast van muggen kunt beperken. Er wordt verwezen naar een artikel in het Amerikaanse The Huffington Post, waar entomoloog Jim Fredericks (National Pest Management Association) zei dat ‘je het best donkere kledij of kledij met drukke patronen vermijdt’, omdat ze muggen aantrekken.

Isra Deblauwe, entomoloog aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde, bevestigt dat muggen een voorkeur lijken te hebben voor donkere oppervlakken. Ze verwijst naar een vrij recent onderzoek uit India. Daarvoor werden verschillende muggensoorten gevangen en naar een laboratorium gebracht. Vanuit een centrale kooi hadden ze toegang tot kooien in negen verschillende kleuren: zwart, blauw, groen, rood, wit, oranje, geel, paars en roze. Wat bleek? Van de 1120 muggen troepten er ruim 1000 samen in de zwarte kooi, tegenover een 30-tal in de blauwe en de groene kooien. In de andere kooien werd geen enkele mug teruggevonden, op uitzondering van één exemplaar in de witte kooi na.

‘We weten dat muggen vooral contrasten kunnen waarnemen’, legt Deblauwe uit. ‘Als je donkere kledij draagt, is het contrast met de omgeving meestal groter dan wanneer je bijvoorbeeld een wit T-shirt draagt. Daardoor zullen muggen je sneller kunnen onderscheiden, en je dus ook sneller prikken. De muggenvallen die wij gebruiken, zijn trouwens ook zwart of donkerblauw met witte accenten, voor het contrast. Al is dat uiteraard maar één factor. Muggen worden in eerste instantie aangetrokken door de CO2 die we uitstoten: die kunnen ze al op een grote afstand waarnemen. Als ze dichterbij komen, speelt de geur van ons zweet een belangrijke rol, plus in zekere mate de kleur van onze kledij.’

Entomoloog Peter Berx verwijst naar een Amerikaans overzichtsartikel uit 2015, waaruit blijkt dat vrouwelijke muggen verschillende aanwijzingen gebruiken om menselijke ‘prooien’ te vinden: de CO2 die we uitademen, lichaamsgeuren, warmte, vocht en dus ook visuele prikkels. ‘Het is al lange tijd bekend dat heel wat muggensoorten landen op donkere objecten’, aldus de publicatie.

Volgens bioloog en muggenexpert Bart Knols is er wel enige nuance nodig. ‘Hoe belangrijk die visuele aspecten zijn, is sterk afhankelijk van de muggensoort. Voor Culex pipiens, de typische “huis-, tuin-, en keukenmug” die je in België vooral ziet, zijn CO2-uitstoot en lichaamsgeur veel belangrijker. Zij zijn vooral ’s avonds en ’s nachts actief, wanneer kleurcontrasten minder relevant zijn. Maar soorten die overdag steken, zoals de Aziatische tijgermug, zijn veel visueler georiënteerd. Zij zullen dus sneller hun weg vinden naar donkere oppervlakken, omdat die sterker contrasteren met de lucht. Bovendien zijn zij zelf minder zichtbaar op donkere kleuren, waardoor ze minder snel opgemerkt worden door predatoren, die hén willen opeten. Evolutionair gezien is het voor muggen dus ook aantrekkelijker om te landen op donkere kledij.’ Al is het dragen van witte kledij zeker geen garantie dat je niet gestoken wordt, benadrukt Knols. ‘In de tropen, waar muggen dodelijke ziekten als malaria overdragen, moet je zeker voldoende afwerende middelen gebruiken.’

Conlusie? Uit onderzoek blijkt dat muggen eerder aangetrokken worden door donkere kleuren. Maar er spelen nog heel wat andere factoren mee, dus het dragen van kledij in lichte kleuren zal niet alle muggen op afstand houden.

EERDER WAAR

BRONNEN

De Telegraaf, 10 augustus 2021

The Huffington Post, 6 augustus 2021

International Journal of Mosquito Research (2020) (achter betaalmuur)

Current Biology (2015) (achter betaalmuur)

E-mailverkeer en interview met Isra Deblauwe (Instituut voor Tropische Geneeskunde), 23-24 augustus 2021

E-mailverkeer en interview met Peter Berx, 24 augustus 2021

E-mailverkeer en interview met Bart Knols, 24 augustus 2021

Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 24 augustus 2021.