Factcheck: ja, dit zijn Britse voetbalfans die naar het EK kijken

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Een Nederlandse blogsite post een foto van ‘Britse voetbalfans die in kooien feest vieren vanwege corona’. De foto doet veel mensen de wenkbrauwen fronsen maar blijkt authentiek. Hij werd gemaakt tijdens de match Engeland-Kroatië op 13 juni. De supporters zitten in bubbels van 6, zoals de Britse coronaregels voorschrijven.

Op 17 juni post een Nederlandse man een link op zijn Facebookpagina, die 1284 volgers telt.

‘Hoe ver wil jij gebruikt worden in een testsamenleving?!?!!? Ik voor geen ene meter. Check dit dan. Scènes als uit een andere wereld: Britse voetbalfans vieren feest in kooien vanwege corona’, schrijft hij erbij.

Uit de reacties op de foto blijkt dat mensen afkeuren wat ze zien. ‘Triest’, schrijft een vrouw. Iemand anders maakt de vergelijking met een dierentuin.

Zijn dit werkelijk Britse voetbalfans “in kooien vanwege corona”?

Wanneer we klikken op de link komen we terecht op een artikel op de blogsite ‘Dutch Awakener’, die zichzelf omschrijft als ‘een blog met vooral gedeelde berichten met een alternatief geluid’.

Die blogsite is van de man die het Facebookbericht postte, zo blijkt. Volgens een bericht op zijn Facebookpagina blokkeerde Facebook het account van de man al enkele keren voor 30 dagen. Hij verwijst daarom zijn volgers door naar zijn blog.

‘De coronawaanzin kan in sommige Europese landen nauwelijks worden overtroffen’, schrijft de man in het artikel. In Groot-Brittannië, gaat het verder, ‘worden voetbalfans die het Europees kampioenschap “met publiek” willen kijken, opgesloten in kooien zodat zij afstand houden en zich aan de coronaregels houden’.

In zijn commentaarstuk wijst de man op het verschil met andere plekken in Europa: ‘Terwijl in landen als Portugal of Hongarije de stadions uitpuilen van de fans en bijna niemand een muilkorf draagt, en in Frankrijk althans de cafés en bars het publiek uitnodigen om te komen kijken, is het in Groot-Brittannië heel anders. In zalen “mogen” de proefpersonen aan een tafel zitten, bier drinken en de actie op een scherm bekijken in een met metalen hekken afgezette ruimte. De hele tragedie staat onder toezicht van bewakers.’

In een bijgevoegd filmpje zien we hoe voetbalfans in een grote hal zitten, in ruimtes die met hekkens zijn afgezet. Ze juichen terwijl ze naar een voetbalmatch op een groot scherm kijken.

Zijn die beelden authentiek?

We laden de foto uit de Facebookpost op in Google Afbeeldingen. Uit de resultaten leren we dat versies van het filmpje ook op YouTube, TikTok en Twitter circuleren.

Het artikel op de blogsite blijkt letterlijk overgenomen van de site Dissident.one, een ‘valse nieuwssite’ volgens de Hoaxwijzer. Het artikel op Dissident.one blijkt dan weer een vertaling van een Duitstalig artikel op de website ‘Unser Mitteleuropa’. Die site heeft banden met de Duitse extreemrechtse partij AfD en met de Oostenrijkse FPÖ en werkt vanuit een Londense postbusfirma, achterhaalde de Duitse website Netzpolitik.org.

Wat zien we op de foto en in het filmpje?

Het gaat om beelden van mensen die in een grote hal een voetbalmatch kijken op een groot scherm. De eerste versies werden gepost op 16 juni, het moet dus gaan om een match die ten laatste op 16 juni is gespeeld.

Links onderaan de foto zien we een Engelse vlag:

We gaan er daarom vanuit dat Engeland speelde toen het beeldmateriaal werd gemaakt. We raadplegen het speelschema van het EK en zien dat Engeland slechts één match speelde voor 16 juni: een wedstrijd in de groepsfase tegen Kroatië op 13 juni, een match die in Londen werd gespeeld en die de Engelsen met 1-0 wonnen.

We bekijken speler nummer 14 van Engeland, de ploeg in het wit:

Het blijkt te gaan om middenvelder Kalvin Phillips van Leeds United, te herkennen aan zijn opvallende kapsel.

Een van de beelden die we in de video (00:14) zien, gemaakt na de goal van Raheem Sterling, komt overeen met een van de beelden uit de Mini-Highlights van de wedstrijd op de BBC-website:

We weten dus dat het gaat over die match op 13 juni. Waar zijn de beelden gedraaid? Op YouTube vinden we een filmpje terug dat tijdens dezelfde match is gemaakt – ‘England Fans In Manchester Celebrate Win Over Croatia Euros 2020’, gepost op 13 juni, de dag van de match. Het werd gepost door de lokale radiozender Pie Radio.

We herkennen in dit filmpje (00:10) de locatie uit de eerste video (00:30):

Een telefoontje naar het radiostation leert ons dat het gaat om Bowlers Exhibition Centre in Manchester. Waarom zitten de voetbalsupporters in ‘kooien’? Volgens de in Engeland op dat moment geldende coronamaatregelen mochten mensen met maximum zes personen samenzitten, in restaurants, pubs en bij evenementen. Wellicht heeft de locatie de ruimte op die manier ingedeeld om te vermijden dat supporters uit verschillende bubbels zich onder elkaar zouden gaan vermengen.

Via e-mail vroegen we om meer uitleg aan de eventlocatie, maar onze vraag bleef tot nu toe onbeantwoord. In ieder geval zien we soortgelijke taferelen op andere plaatsen waar Engelse supporters naar het voetbal komen.