Factcheck: ja, de boerkini is op sommige plaatsen verboden in Marokko

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Een foto van een verbodsbord voor een boerkini aan een Marokkaans zwembad wordt uitgebreid gedeeld en becommentarieerd op sociale media. Foto’s van het bord circuleren al sinds 2014 en tonen hygiëneregels voor een privaat zwembadcomplex. De foto is authentiek en werd in het Oasiria-zwembad in Marrakech genomen. Sommige commentaren doen vermoeden dat het boerkiniverbod algemeen zou zijn in Marokko. Dat klopt niet: in openbare zwembaden en op publieke stranden zijn boerkini’s in Marokko wel toegelaten.

We zien de foto voor het eerst op 4 juli op de Facebookpagina van een Waalse man. Die post wordt 38.500 gezien en 991 keer gedeeld. In het bijschrift stelt de man dat de foto genomen werd aan de ingang van een zwembad in Marrakech. Op het bord lezen we in het Frans, Arabisch en Engels dat boerkini’s er om hygiënische redenen verboden zijn.

Kamerlid Theo Francken (N-VA) post de foto drie dagen later, op 7 juli, op zijn Facebookprofiel. ‘Geen boerkini’s toegelaten in Marokko. Wel boerkini’s toegelaten in België en nu ook in het openluchtzwembad in Brussel. Waar zijn we toch mee bezig?’, klinkt het in het bijschrift. De post wordt 5500 keer geliket, 2000 keer gedeeld en krijgt 1100 commentaren.

Ook Bart Van Opstal, voorzitter van Vlaams Belang Olen, post de foto op 8 juli op zijn Facebookpagina.

Aanleiding voor de post is het toelaten van de boerkini in het nieuwe Brusselse openluchtzwembad Flow.

Uit de reacties op de verschillende posts blijkt dat sommige Facebookgebruikers denken dat het om een algemeen verbod gaat.

We gaan na of de foto van het verbodsbord authentiek is.

Eerst gaan we op zoek naar waar en wanneer deze specifieke foto is genomen. We nemen een screenshot en laden dat beeld op in de zoekmachines Tineye, Yandex en Google Afbeeldingen.

Uit de resultaten bij Tineye kunnen we opmaken dat de foto al langer online circuleert. We zien dat de foto op 20 augustus 2016 gepost werd op een Google Plus-account dat nu niet meer beschikbaar is.

De resultaten van Google Afbeeldingen tonen nog andere Twitter- en Facebookposts van dezelfde foto. Het merendeel van de posts die we vinden, werd in 2016 online geplaatst.

We zien ook dat de foto op 12 augustus 2017 op het Twitteraccount van Vlaams Belang-politicus Filip Dewinter werd gepost.

De vroegste resultaten van soortgelijke foto’s vinden we bij artikels uit 2014 van de Franstalige Tunesische website Le Muslim Post, de Saudi-Arabische nieuwswebsite Al-Arabiya en het Marokkaans-Amerikaanse Morocco World News. Aanleiding voor de artikels is de hetze die in Marokko ontstond nadat een vrouw met boerkini de toegang tot een zwembad in een hotel in de stad Al-Jadida was ontzegd. Over welk hotel het precies gaat, wordt niet vermeld. Het Marokkaanse parlementslid Abdelaziz Aftati van de islamitische Parti de la Justice et du développement (PJD) interpelleerde er de toenmalige Marokkaanse minister van Toerisme Lahcen Haddad over, zo blijkt uit de artikels. Waar de foto van het bord zou genomen zijn, wordt niet vermeld.

In een Frans artikel uit 2016 op de website DNA en in een artikel op de site van de Italiaanse krant Il Giornale lezen we dat de foto zou genomen zijn in het Oasiria-zwembad in Marrakech. Met Google vinden we het zwembad, we overlopen de foto’s op het bijhorende Googleprofiel. We vinden verbodsbord met de groene omranding terug in een fotocollage die in juni werd gepost.

Volgens een factcheck van het Franse factcheckerscollectief ‘Les Observateurs’ begon de foto in 2016 in Frankrijk op te duiken. Aanleiding was het boerkiniverbod dat enkele Franse badsteden, waaronder Cannes en Nice, op hun stranden hadden ingevoerd. De commotie kende een hoogtepunt toen online foto’s verschenen van een zonnebadende moslima die door de Franse politie werd gedwongen haar boerkini uit te trekken. Het boerkiniverbod werd eind augustus 2016 door de Franse Raad van State opgeschort.

Sindsdien duikt de foto met de regelmaat van de klok online op. Ook dit jaar dook de foto opnieuw in Frankrijk op, volgens de factcheck van Les Observateurs. Aanleiding hiervoor was een open brief van de Franse politicus en burgemeester van Grenoble Éric Piolle. In de brief roept hij op tot duidelijke regels over zwemoutfits. De boerkini vermeldt Piolle niet expliciet. Hij benadrukt dat enkel hygiëne en veiligheid afdoende redenen zijn voor een verbod.

Geldt er een algemeen verbod op boerkini’s in Marokko?

Naar aanleiding van de commotie in Frankrijk begon de discussie ook in Marokko opnieuw op te laaien. In een interview van 2016 met de website Jeune Afrique verklaarde de Marokkaanse minister van Toerisme Lahcen Haddad dat ‘de bikini en boerkini op het strand zij aan zij leven. We leven in een islamitisch land dat ook individuele vrijheden en privé-initiatief respecteert.’ Een artikel op de website Jeune Afrique uit augustus 2016 gaat dieper in op de discussie. Volgens dat artikel geldt het boerkiniverbod louter in enkele privaat uitgebate etablissementen.

We nemen contact op met onze collega’s van het Noord-Afrikaanse factcheckerscollectief Fatabyyano en vragen hen of er in Marokko een algemeen boerkiniverbod geldt. ‘Nee,’ klinkt het, ‘het kledingstuk kan gedragen worden op publieke stranden en zwembaden.’ Ook de Franse krant Libération concludeert in een factcheck uit 2016 dat er op geen enkel beleidsniveau in Marokko een boerkiniverbod geldt.

Is het boerkiniverbod in het Oasiria Hotel nog steeds van kracht?

We surfen naar de website van het Oasiria Hotel. Bij de FAQ staat vermeld dat de boerkini niet toegelaten is in het zwembad vanuit hygiënisch oogpunt en om veiligheidsredenen. Er worden wel aparte zwemuren voor vrouwen georganiseerd.

Dat blijkt ook uit een recente commentaar op de Googlepagina van het park, waarin een man zijn ongenoegen uit over het boerkiniverbod. In een reactie op dat commentaar herhaalt het management dat de boerkini verboden is en legt het de redenen voor het verbod uit: hygiëne en veiligheid. Het management voegt eraan toe dat boerkini’s in de meeste hotels van Marrakech verboden zijn.