Factcheck: homeopaat heeft geen bewijs voor fake coronacrisis
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
Een live-interview met een Nederlandse arts-homeopaat gaat viraal op sociale media. Hij ontkent in straffe bewoordingen de echtheid van de coronacrisis. Zo zouden artsen die de coronacrisis faken 20.000 euro krijgen per patiënt. De arts geeft nu toe dat die uitspraak gebaseerd is ‘op een gevoel’.
Op 17 januari plaatst een Leuvenaar een video op Facebook. Het gaat om een televisie-interview met een Nederlandse arts tijdens een betoging tegen de coronamaatregelen in Amsterdam eerder die dag. De arts kwam live in een nieuwsuitzending over de demonstratie van lokale zenders NH Nieuws en AT5.
In het korte interview zei hij onder andere: ‘In maart was er corona, nu is er geen corona meer. Laat je toch niks wijsmaken. Er ligt niemand op de IC (intensive care, nvdr.). De artsen, die faken alles. Die krijgen voor iedere patiënt 20.000 euro.’
De video op Facebook werd al meer dan 2000 keer gedeeld en 235.000 keer bekeken. Andere versies van de video werden nog eens 96.300 keer bekeken.
De video werd opgenomen tijdens een betoging tegen de coronamaatregelen. De stad Amsterdam had een kleine demonstratie met maximaal 500 betogers toegelaten, maar er kwamen veel meer mensen op af. Ze hielden zich niet aan de opgelegde locatie en de betoging liep uit de hand, met 135 arrestaties als gevolg.
Tijdens dat protest werd de Limburgse erkende arts en homeopaat Piet van Herten (75) geïnterviewd. In ons land schreef Het Belang Van Limburg er een artikel over (achter betaalmuur) met als titel ‘Nederlandse arts onder vuur: “Nu is er geen corona, mijn collega’s faken alles”‘.
Volgens de homeopaat zouden de vaccins dodelijk zijn. Hij vergelijkt de uitrol van de niet-verplichte vaccinatiecampagne tegen covid-19 in Nederland met de Tweede Wereldoorlog. Volgens de man zijn de vaccins onnodig, want is er momenteel geen corona in Nederland. Het RIVM (vergelijkbaar met Sciensano bij ons) meldt dat er in de week van 12 tot en met 19 januari in Nederland 38.776 nieuwe besmettingen met covid-19 waren, 252 nieuwe opnames op intensieve zorgen en 608 mensen overleden aan het virus.
Het interview veroorzaakt ophef in Nederland. De hoogste baas van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), Marina Eckenhausen, reageerde bij NOS: ‘Ik vind het een slag in het gezicht van al die professionals die op dit moment dag en nacht bezig zijn met het bestrijden van de pandemie.’ Een arts moet zich, volgens haar, aan de richtlijnen en regels van zijn beroepsgroep houden. ‘Daar kan hij de discussie voeren, maar hij mag niet bijdragen aan de verspreiding van leugens.’ Bij het IGJ kwamen tientallen klachten binnen over het interview.
Van Herten zelf ontving zowel doodsbedreigingen als bloemen en steunbetuigingen. In een interview aan de lokale zender L1 op 19 januari kwam hij terug op zijn omstreden uitspraken: ‘Ik gaf heel gevoelsmatig mijn mening, daar was niet veel doordacht aan.’
Heeft hij bewijs voor zijn meest concrete indicatie dat artsen de coronacrisis faken, namelijk dat ze 20.000 euro zouden krijgen per patiënt?
Straffe uitspraken vragen om straffe bewijzen. Van Herten geeft een tweede interview aan L1 op 21 januari. De reporter vraagt: ‘Dat klopt toch feitelijk niet?’ Van Herten: ‘Nou, mijn gevoel is… Het is bekend dat ze in Amerika 30.000 dollar kregen voor iedere coronadode. Dan zet ik dat over naar Europa: hier zal ook wel iets zijn. Ik heb dan een bedrag genoemd. Daar weet ik totaal niets van.’
Zijn uitspraak is dus gebaseerd op een eigen ongefundeerde aanname gebaseerd op cijfers uit de Verenigde Staten. Enig bewijs voor een dergelijke situatie in Nederland konden we niet vinden. De financiering van het zorgsysteem in Nederland is ook helemaal anders geregeld dan in de Verenigde Staten. Ook het cijfer over de VS klopt overigens niet. Er is daar geen extra vergoeding voor coronadoden, maar wel voor sommige coronapatiënten.
Amerikaanse ziekenhuizen die patiënten met covid-19 behandelen krijgen 20 procent meer vergoed voor een patiënt met covid dan voor een patiënt mer een vergelijkbare luchtwegziekte. Dit geldt echter alleen voor patiënten die zijn aangesloten bij de nationale zorgverzekering Medicare. Enig bewijs dat hiervan misbruik wordt gemaakt door covid-19-cijfers te overdrijven, is niet publiek bekend.
Medicare betaalt dus extra ziekenhuiskosten voor covid-19, maar dat is niet standaard een bedrag van 30.000 dollar. Er is niet één bedrag dat ziekenhuizen ontvangen als ze iemand met covid-19 behandelen. Het zou kunnen gaan van 13.000 tot 39.000 dollar, maar die cijfers zijn vergelijkbaar met de behandeling van patiënten met vergelijkbare aandoeningen, aldus de Amerikaanse factcheckers van Snopes.
Conclusie
Voor zijn uitspraak dat ‘artsen alles faken en voor iedere patiënt 20.000 euro krijgen’ blijkt arts-homeopaat Piet van Herten geen bewijs te hebben. Hij baseert zich op een foutief cijfer uit de Verenigde Staten en heeft ‘het gevoel’ dat iets dergelijks in Nederland ook het geval zou zijn. Omdat van Herten zelf toegeeft dat hij geen bewijs heeft voor zijn aanname, beoordelen we zijn stelling als onwaar.
Bronnen
- Gearchiveerde Facebookpost (17 januari 2021)
- NH Nieuws (18 januari 2021)
- Gemeente Amsterdam (13 januari 2021)
- RTL Nieuws (17 januari 2021)
- Het Belang van Limburg (18 januari 2021, achter betaalmuur)
- RIVM
- NOS (18 januari 2021)
- L1 (19 januari 2021)
- L1 (21 januari 2021)
- Nu.nl (27 mei 2020)
- American Hospital Association
- USA Today (24 april 2020)
- Snopes (17 april 2020)
Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 24 januari 2021.
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be
Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.
U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.
Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network (IFCN) en European Fact-Checking Standards Network (EFCSN).
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.
Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.