Factcheck: het klopt dat er nooit zoveel geïnvesteerd is in sociale woningen als onder de huidige minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA)

In het Radio1-programma De Ochtend zei Vlaams Parlementslid voor de N-VA Jeroen Tiebout dat er nooit eerder zoveel is geïnvesteerd in sociale woningen als onder de huidige N-VA-minister van Wonen Matthias Diependaele. Hij heeft het over een ‘historisch hoog bedrag’. De uitspraak klopt, al werd er bij de vergelijking met eerdere regeerperiodes geen rekening gehouden met de inflatie of de gestegen bouwkosten.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In Humo had N-VA-voorzitter Bart De Wever eerder al gezegd dat er geen sprake is van desinvesteringen in sociale woningen onder de N-VA. De Wever somde in dat interview op hoeveel de laatste drie Vlaamse ministers van Wonen hebben geïnvesteerd in sociale woningen. Freya Van den Bossche (Vooruit, 2009 – 2013) investeerde volgens De Wever 471 miljoen euro per jaar, Liesbeth Homans (N-VA, 2014-2018) 702 miljoen per jaar, Matthias Diependaele (N-VA, sinds 2019) jaarlijks 735 miljoen.

‘De cijfers die De Wever citeerde zijn de gemiddelden per regeerperiode’, laat N-VA-partijwoordvoerder Philippe Kerckaert weten. Hij bezorgt ons een tabel met cijfers van het overheidsagentschap Wonen in Vlaanderen. Ze gaan terug tot 2009 en bevestigen dat minister Diependaele een groter bedrag heeft geïnvesteerd in sociale woningen dan zijn voorgangers.

Vooruit-woordvoerder Niels Pattyn laat weten dat de vergelijking volgens zijn partij niet opgaat, omdat er geen rekening is gehouden met de inflatie en de evolutie van de bouwprijzen. ‘Volgens de ABEX-index zijn de bouwkosten tussen 2013 en 2023 gestegen met 38 procent‘, schrijft hij.

Nog volgens Vooruit is van de 4,5 miljard euro die de Vlaamse regering had vrijgemaakt voor sociaal wonen meer dan 1 miljard euro niet besteed. ‘Tijdens de voorbije regeerperiode hebben we het beschikbare budget telkens volledig benut, op één jaar na’, reageert de woordvoerder van Matthias Diependaele, Ben Bruynseels.

Tijdens corona lag een aantal bouwprojecten stil, en door de grootschalige fusieoperatie – waarbij we van 140 naar 41 woonmaatschappijen zijn gegaan – zijn minder werven opgestart. Maar die achterstand is ondertussen ingehaald: 2023 was een recordjaar, met een investering van meer dan 841 miljoen euro. En uit de meest recente cijfers van Wonen in Vlaanderen blijkt dat er tijdens het eerste kwartaal van dit jaar 207 miljoen euro is toegewezen aan leningen waarmee woonmaatschappijen sociale woningen kunnen realiseren. Dat is 10 procent meer dan tijdens hetzelfde kwartaal vorig jaar.’

Volgens Vooruit is er tijdens deze legislatuur al meer dan 650 miljoen euro aan budget voor sociale woningen doorgesluisd naar andere bestemmingen, wat volgens Bruynseels onjuist is. ‘Het klopt dat we 438 miljoen euro ter beschikking hebben gesteld van gemengde vastgoedprojecten waarbij privéontwikkelaars, al dan niet in samenwerking met sociale woonmaatschappijen, een derde van de woningen moeten voorbehouden voor ‘budgethuur’. Dat wil zeggen dat ze minimaal 15 procent tot maximaal 25 procent onder de marktconforme prijs verhuurd moeten worden. Maar bij zo’n project moet ook altijd in een derde sociale woningen worden voorzien’, verklaart Bruynseels, ‘en dat soort projecten is ook nodig, want heel wat mensen hebben net iets te veel inkomen om recht te hebben op een sociale woning, maar verdienen te weinig om op de privémarkt te kunnen huren.’