Factcheck: ‘Gerenoveerde woningen verbruiken twee keer meer dan nieuwbouwwoningen’

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Dat lazen we onlangs in De Standaard. Maar klopt dat wel?

Als we de klimaatdoelstellingen willen halen moeten we een tandje bij schakelen, gaf Gaëtan Hannecart, ceo van projectontwikkelaar Matexi, onlangs te kennen in De Standaard. Ondanks de lagere btw en premies blijven gerenoveerde woningen meer energie verbruiken, lazen we. ‘Ze verbruiken twee keer meer dan nieuwbouwwoningen’, aldus Hannecart.

Is dat zo?

Matexi verwijst naar een casestudy uit 2015 in Aalst, waaruit blijkt dat een nieuwbouwwoning dubbel zo zuinig is als een gerenoveerde (voor hetzelfde budget in dezelfde vastgoedmarkt). En tweede, verstrekkender argument zijn de wettelijke normen.

De standaard waaraan zowel nieuwbouwwoningen als Ingrijpende Energetische Renovaties (IER) – die energiezuinigheid beogen en belastingvoordelen opleveren – moeten voldoen, wordt aangegeven met een zogenoemd E-peil. Hoe lager dat is, des te energie-efficiënter de woning is. Of een woning de norm haalt, hangt onder meer af van de gebruikte materialen en het verwarmingstype.

Nieuwbouwwoningen zijn zuiniger, maar niet dubbel zo zuinig.

‘De norm voor nieuwbouw is meer dan dubbel zo streng als die voor IER’, zegt woordvoerder Kristoff De Winne van Matexi. ‘De standaard voor nieuwbouw is vandaag maximaal E-40. Voor gewone renovaties, die niet de uitdrukkelijke bedoeling hebben om de woning energiezuiniger te maken, geldt helemaal géén E-norm. En voor IER moet je voldoen aan E-90. Dat is meer dan een factor twee verschil (90>40). In 2021, wanneer de norm voor nieuwbouw nog verstrengt tot E-30 terwijl die voor de IER op E-90 blijft, zitten we zelfs aan drie keer meer.’

Een rapport van het Vlaams Energieagentschap (VEA) toont voorts aan ‘dat het gemiddelde gerealiseerde E-peil bij nieuwbouw in 2016 met een factor 2,5 verschilt van dat bij IER (E-30 versus E-74)’, zegt De Winne.

Theoretisch snijdt dat hout, zeggen energie-experts en academici tegen Knack. ‘Maar het betekent niet dat een gerenoveerde woning ook daadwerkelijk twee keer meer verbruikt’, beklemtoont emeritus Aviel Verbruggen (UAntwerpen): ‘In de praktijk is het verschil kleiner.’ Dat het verschil tussen theorie en praktijk aanzienlijk is, ligt onder meer aan vereenvoudigingen binnen de energieberekening en aan het gedrag van de bewoners, zegt ingenieur-architect Marc Delghust (UGent).

De meest grootschalige evidencebased vergelijking die hier het best van toepassing is, zit volgens Geert Flipts, de communicatiemanager van het Vlaams Energieagentschap (VEA), bij het platform EnergieID. Wie wil, kan daarop zijn energieverbruik bijhouden en dat met anderen vergelijken.

‘Nieuwbouwwoningen zijn zuiniger, maar niet dubbel zo zuinig’, zegt Vincent Dierickx van EnergieID op basis van data over gezinnen in 3600 woningen in 2016. ‘Die twee keer meer klopt in de praktijk niet. Uit onze analyse blijkt dat een gezin in een traditionele woning (met 150 à 200 vierkante meter bewoonbare oppervlakte) 30 tot 50 procent meer energie verbruikt dan in een gelijksoortige nieuwbouw (E-peil< 60). Energieverbruik gaat dan over verwarming, maar ook over wassen, koken, tv en verlichting. Het is ruim meer, maar verre van het dubbele, zelfs zonder ingrijpende renovatie.'

Het Vlaams Renovatiepact wil dat tegen 2050 elk huis en appartement even energiezuinig is als een nieuwbouwwoning.