Factcheck: gemiddeld genomen kost sigaret 20 minuten van je leven

‘Een sigaret roken kost je elke keer 20 minuten van je leven’, zo kopte Metronieuws.nl. Volgens experts klopt dit, al verschilt het exacte aantal per individu. We beoordelen de stelling als waar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op de Nederlandse website metronieuws.nl lazen we dat één sigaret roken je leven met gemiddeld 20 minuten inkort. Er wordt verwezen naar recent onderzoek van University College London. Uit grootschalige Britse gezondheidsdata blijkt dat mannelijke rokers gemiddeld tien jaar korter leven dan niet-rokers, vrouwelijke rokers zelfs 11 jaar.

Op basis van de gemiddelde levensduur, het gemiddelde aantal ‘rookjaren’ (van 17 tot 71 jaar) en het gemiddelde aantal gerookte sigaretten per dag (15,8 bij mannen en 13,6 bij vrouwen), becijferden de onderzoekers dat een mannelijke roker 17 minuten verliest per sigaret en een vrouwelijke roker 22 minuten.

Volgens Suzanne Gabriels, expert tabakspreventie bij de Stichting tegen Kanker, gaat het om een geloofwaardige inschatting. ‘In het Verenigd Koninkrijk wordt het aantal rokers nauwgezet en regelmatig bijgehouden. Dit in tegenstelling tot België, waar we maar om de vijf jaar nieuwe cijfers krijgen en dus altijd lang blind varen.’

Ook professor Filip Lardon, kankerspecialist bij UAntwerpen, is positief. ‘Deze studie is gebaseerd op zeer grote groepen en er is gecorrigeerd voor “interfererende factoren”, zoals alcoholgebruik. Dat één sigaret overeenstemt met 20 minuten van je leven is uiteraard een gemiddelde: als je nu één sigaret opsteekt, ben je niet sowieso 20 minuten kwijt. Voor de ene mens zal dat minder zijn, voor de andere meer, maar dat elke sigaret je leven verkort is wel een feit.

Een ander belangrijk punt dat de onderzoekers benadrukken, is dat er grotendeels gezonde jaren worden “weggeknipt”, wat veel rokers lijken te vergeten. Uit andere studies waarnaar de onderzoekers verwijzen, blijkt dat je door tijdig te stoppen – voor je 40^e, of liever nog voor je 30^e – de aangerichte schade nog relatief goed kunt corrigeren en gezonde jaren kunt “terugkopen”. Stoppen is altijd een goed idee. Al blijft het natuurlijk beter om nooit te beginnen. Want door het extreem verslavende karakter van nicotine blijft stoppen voor heel wat rokers uiterst moeilijk.’

Ook professor omgeving en gezondheid Lode Godderis (KU Leuven) bevestigt dat de cijfers kloppen. ‘Ook uit andere onderzoeken, zoals een recente Canadese en Amerikaanse studie, blijkt dat ettelijke levensjaren verloren gaan door te roken. Gemiddeld komen die onderzoeken aan 10,7 jaar, al verschilt dat resultaat per leeftijdsgroep. Daarom vind ik de omzetting naar het aantal minuten per sigaret simplistisch: een roker die op zijn 35^e overlijdt, verliest veel meer levensjaren en heeft minder sigaretten gerookt, waardoor de verloren tijd per sigaret bijna een uur zal zijn.

Deze studie is ook gebaseerd op zelf-gerapporteerde rookgeschiedenis en gaat ervan uit dat het rookgedrag erg constant is. Nochtans zijn er ook rokers die tijdelijk stoppen of minder roken. Maar desondanks klopt de boodschap zeker: de impact van roken op levensverwachting is significant – nog groter dan eerder gedacht zelfs –, en stoppen kan op elke leeftijd gezondheidswinst opleveren.’