Factcheck: geen verband tussen vaccinatie en overlijden van vier British Airways-piloten

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Volgens berichten op sociale media zijn vier piloten van British Airways overleden als gevolg van hun coronavaccin. Daarvoor bestaat geen bewijs. Het is niet zeker dat de vier piloten gevaccineerd waren, en voor drie van hen is een andere doodsoorzaak bekend.

Op 18 juni post een Nederlandse vrouw onderstaand Facebookbericht. ‘Vier piloten van British Airways overleden in één week nadat ze de prik kregen. Maar er wordt met nadruk gezegd dat er geen verband mag gelegd worden,’ schrijft ze. Er zou volgens de vrouw ook ‘groot alarm en overleg’ zijn over de vraag ‘of gevaccineerde piloten nog wel mogen vliegen’.

Onder haar tekst post de vrouw een tweet van British Airways. ‘Helaas zijn vier van onze piloten recent overleden’, schrijft de luchtvaartmaatschappij. ‘Onze gedachten gaan uit naar hun vrienden en familie. Er is echter niets waar van de claims op sociale media die speculeren dat er een verband zou bestaan tussen de vier overlijdens.’

Op andere accounts worden soortgelijke berichten gedeeld, waardoor enkele duizenden Nederlandstalige Facebookgebruikers de beweringen te zien krijgen.

Audiofragment

Waar komen die claims vandaan? Volgens de Amerikaanse factcheckers van Snopes vormde een kort audiofragment de aanzet. Een anonieme man plaatste het bewuste fragment op 17 juni online. Het raakte vervolgens verspreid via onder meer Instagram en Facebook.

In het audiofragment zegt de man dat een vriend van hem, die piloot is bij British Airways, hem heeft verteld dat drie piloten zijn gestorven in zeven dagen tijd, als gevolg van hun covidvaccin. De eerste twee waren een veertiger en een vijftiger, de derde was halfweg de dertig, perfect gezond en zonder onderliggende aandoeningen, zo zegt de man. ‘Hij kreeg zijn tweede prik en een paar dagen later was hij dood, precies zoals de andere twee.’

De man beweert in het fragment ook dat de luchtvaartmaatschappij crisisgesprekken zou voeren met de Britse overheid over de vraag of het nog wel veilig is om gevaccineerde piloten te laten vliegen.

Nadat het fragment online is gekomen, verschijnen posts op sociale media in Groot-Brittannië, die ook hun weg vinden naar onder meer Nederland en België.

Daarop stuurt British Airways de tweet de wereld in die de Nederlandse vrouw in haar Facebookpost opnam.

In die tweet bevestigt de luchtvaartmaatschappij dat ze inderdaad recent vier piloten verloren heeft, maar zegt ze ook dat er geen verband is tussen de vier overlijdens. Aan de factcheckers van het persagentschap DPA heeft een woordvoerder van British Airways ook gezegd dat geen van de vier piloten tijdens een vlucht overleed, en dat geen enkel van die overlijdens een noodlanding tot gevolg had, zoals in bepaalde posts wordt beweerd.

Over de vaccinatiestatus van de overleden piloten doet de woordvoerder van British Airways geen uitspraken. ‘Of collega’s zich wel of niet laten vaccineren, blijft een persoonlijke keuze’, zo vertelt hij aan Dpa.

Ook de claims dat het overlijden van de piloten zou hebben geleid tot ‘groot alarm en overleg’ zijn niet juist. British Airways heeft, zo laat de woordvoerder aan Dpa weten, geen overleg gepleegd met de Britse autoriteiten over het al dan niet laten vliegen van gevaccineerde piloten.

Ook de factcheckers van Reuters hebben zich over de claims gebogen. De Britse gezondheidsautoriteit – het Medicines & Healthcare products Regulatory Agency (MHRA) – liet aan Reuters dat er geen ‘crisisgesprekken’ met British Airlines zijn gevoerd. ‘Wij zijn niet op de hoogte gebracht van het overlijden van British Airways-piloten na de toediening van een covidvaccin en hebben niet met British Airways of andere luchtvaartmaatschappijen gesproken over een mogelijk vliegverbod voor gevaccineerde piloten’, zo verklaarde Sarah Branch van het MHRA.

Covid-19

De factcheckers van Snopes konden de identiteit van drie van de vier overleden piloten achterhalen. Zij overleden niet in één week tijd, zoals de Nederlandse vrouw in haar Facebookbericht stelt, maar in mei of juni van dit jaar. Bij geen van de drie overlijdens kon Snopes een link met een coronavaccin vaststellen.

Het ging over Nicholas Synnott, Edward Brice-Bennett en Grant Mercer. Synnott overleed in juni 2021, zijn overlijden was het onderwerp van een artikel in de Daily Mail op 10 juni 2021. Uit dat artikel blijkt dat de man het coronavirus opliep in maart 2020, toen hij in Texas aan het werk was. Op de Texaanse nieuwswebsite ABC13 vinden we een artikel over zijn ziekte, en een video waarin Synnott zelf getuigt en waarin een dokter vertelt dat Synnott zeer zwaar ziek was en dat al zijn organen door covid-19 waren aangetast. Pas nadat hij acht maanden in een ziekenhuis in Houston had verbleven, kon de Britse piloot in december 2020 weer naar huis in Engeland.

Brice-Bennett overleed op 22 juni 2021. Volgens de lokale Engelse krant The New Valley News werd de man bewusteloos gevonden in een mountainbikepark en werd hij korte tijd later dood verklaard. Uit de autopsie bleek dat Brice-Bennett een interne bloeding en een bloeduitstorting in de buik had gehad.

De derde piloot, Grant Mercer, stierf op 4 mei 2021. Een persoon die goed op de hoogte was van de omstandigheden, vertelde aan Snopes dat zijn dood absoluut niets te maken had met covidvaccinatie.

Op het moment waarop de piloten overleden, had een groot deel van de volwassenen in het Verenigd Koninkrijk al een of twee dosissen van een vaccin tegen covid-19 gekregen. Het is dan ook waarschijnlijk dat de overleden piloten gevaccineerd waren, maar er is geen bewijs dat dat het geval was.