Factcheck: geen oorzakelijk verband aangetoond tussen flossen en minder kans op beroerte

‘Flossen kan risico op beroerte met 44 procent verminderen’, zo lazen we op de website van The Sun. Experts wijzen op het belang van een goede mondhygiëne. Maar er is geen oorzakelijk verband aangetoond tussen flossen en minder kans op beroerte. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op de website van de Britse krant The Sun lazen we dat ‘mensen die hun tanden minstens eenmaal per week flossen, het risico op een mogelijk fatale beroerte verkleinen’. Het risico op een bepaald type beroerte (cardio-embolisch) zou zelfs met 44 procent afnemen.

Er wordt verwezen naar een onderzoek van de University of South Carolina. Daarvoor werden ruim zesduizend mensen bevraagd – onder meer over de gewoonte om te flossen – en vervolgens 25 jaar opgevolgd. De groep die floste, bleek minder kans te hebben op bepaalde types van beroerte.

Volgens professor tandheelkunde en parodontologie Wim Teughels (UZ Leuven) moeten we die uitspraak met een stevige korrel zout nemen. ‘Dit is geen peerreviewed artikel, maar de samenvatting van een congres.

Bovendien gaat het om epidemiologisch onderzoek: er werd een statistisch verband gevonden tussen flossen en een lager risico op beroertes, maar op basis daarvan kun je niet stellen dat er een causaal verband is. We weten niet of flossen de oorzaak is van dat verkleinde risico.

‘De auteurs van het artikel geven aan dat ze gecorrigeerd hebben voor een aantal verstorende factoren, zoals leeftijd, gender, roken en regelmatig tandenpoetsen. Maar er spelen nog veel meer factoren mee.

‘Denk bijvoorbeeld aan algemeen gezondheidsbewustzijn: flossen is een vrij arbeidsintensieve handeling. Wie dat regelmatig doet, is wellicht meer bewust bezig met zijn gezondheid en zal misschien ook andere preventieve maatregelen nemen, zoals voldoende bewegen en gezond eten.

‘Ons dieet – bij voorkeur voldoende vezels, fruit en groenten – heeft een bewezen effect op de cardiovasculaire gezondheid.

‘En we mogen ook de impact van stress en mentale gezondheid niet onderschatten, iets waarvoor zelden wordt gecorrigeerd in dit soort studies: meer stress leidt tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, maar ook tot meer tandvleesontsteking.

‘Om een causaal verband tussen flossen en minder beroertes te bewijzen, zou je een interventie-studie moeten doen, met één groep die regelmatig flost en een andere die dat niet doet, terwijl ze zich verder bijna gelijk gedragen.

‘Al neemt dit alles niet weg dat een goede mondgezondheid cruciaal is voor de algemene gezondheid: degelijk poetsen is zeer belangrijk, en ook interdentaal reinigen is cruciaal. Al zijn interdentale borstels daarvoor wel effectiever dan flosdraad.’

‘De uitspraak is inderdaad te kort door de bocht’, zegt ook professor tandheelkunde Véronique Christiaens (UZ Gent). ‘Op basis van dit onderzoek kan geen causaal verband worden aangetoond. Al weten we wel dat parodontitis of tandvleesontsteking een erg negatieve invloed kan hebben op de algemene gezondheid en mogelijk ook op beroertes.

‘De bacteriën uit de mond kunnen namelijk in de bloedbaan terechtkomen en veel schade aanrichten. Interdentaal reinigen is dus – net als poetsen – absoluut aan te raden. Wij raden wel eerder aan om interdentale borstels te gebruiken in plaats van flosdraad, omdat die laatste moeilijker correct te hanteren valt.’