Factcheck: geen bewijs dat het kruid fenegriek het libido verhoogt

‘Fenegriek verhoogt het libido’, zo lazen we in ABC Gezondheid. Maar er is onvoldoende wetenschappelijke evidentie.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In ABC Gezondheid lazen we onlangs: ‘Vrouwen die vaak minder zin in seks hebben, zien hun seksuele beleving toenemen dankzij het kruid fenegriek.’ Er wordt verwezen naar een Australische studie waarvoor 80 ‘gezonde, menstruerende vrouwen’ gerandomiseerd in twee groepen werden verdeeld: gedurende twee menstruele cycli kreeg de eerste groep dagelijks fenegriek, de andere een placebo. Bij de fenegriekgroep was er een stijging van testosteron en oestradiol, maar ook van seksueel verlangen en opwinding. In de bronnenlijst onderaan wordt ook verwezen naar een Indiase studie met een soortgelijke opzet en resultaten.

Professor endocrinologie Leen Antonio (UZ Leuven) is niet overtuigd. ‘Het zijn telkens kleine groepen proefpersonen: maximaal 80 vrouwen, waarvan slechts de helft fenegriek toegediend kreeg. Bovendien slechts gedurende een korte periode van hooguit twee menstruele cycli. Dat is veel te beperkt om zulke conclusies te trekken. Het klopt dat de hormonen testosteron en oestradiol – naast heel wat andere factoren – een invloed kunnen hebben op het libido van vrouwen. Maar de gemeten verschillen in deze studies waren niet bijzonder groot. Bovendien fluctueren deze hormonen doorheen de menstruele cyclus: het moment waarop wordt gemeten, speelt dus een belangrijke rol. Om echt aan te tonen dat fenegriek het libido van vrouwen positief kan beïnvloeden, zijn veel langere en grootschaligere studies nodig.’

Ook professor seksuologie Paul Enzlin (KU Leuven) wil nuanceren. ‘Op zich zijn de studies goed uitgevoerd, onder meer met placebogroepen. Maar het blijven kleinschalige onderzoeken met een zeer beperkt aantal vrouwen en een beperkte periode. De allereerste zin van de Australische studie is veelzeggend: “Seksueel functioneren omvat een complexe reeks interacties tussen sekshormonen, het autonome zenuwstelsel en omgevingsfactoren.” In de medische wereld wordt vaak naar de rol van testosteron gekeken, maar er spelen zo veel meer factoren mee, in de eerste plaats op relationeel vlak. Uit de Australische studie bleek dat vrouwen die het fenegrieksupplement kregen vaker seksueel contact hadden dan de placebogroep (één keer per week in plaats van één tot twee keer per maand). Maar dat zegt natuurlijk niets over de kwaliteit van die vrijpartijen. Er wordt al eeuwen gezocht naar afrodisiaca, denk maar aan Spaanse vlieg, neushoornpoeder, oesters of selder. Maar harde wetenschappelijke bewijzen zijn er niet. Mocht fenegriek echt de heilige graal zijn, dan zou je wel meer dan twee kleine studies terugvinden.’

Ook seksuologe en relatietherapeute Rika Ponnet heeft veel vragen bij de stelling. ‘Libido zit zo complex in elkaar dat je het echt niet kunt opwekken met één product of pilletje. Kijk bijvoorbeeld ook naar viagra: dat kan wel erectieproblemen oplossen, maar heel wat mannen voelen dat het weinig of niets aan hun lustgevoel verandert. Als je als vrouw problemen hebt met je seksleven, is het beter om hulp te zoeken bij een arts of een seksuoloog, want zo’n “wondermiddel” zal het niet oplossen.’