Factcheck: foto van Bashar al-Assad en Tucker Carlson is gemaakt met artificiële intelligentie

Online gaat een foto rond waarop de voormalige Syrische president Bashar al-Assad te zien is in Moskou, samen met de Amerikaanse conservatieve presentator Tucker Carlson. De foto blijkt gegenereerd met artificiële intelligentie. 

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op X circuleert een foto waarop de onlangs gevluchte Syrische president Bashar al-Assad te zien is in Moskou, in gesprek met Tucker Carlson, de conservatieve Amerikaanse presentator die tot vorig jaar werkte voor Fox News. Ook op Facebook wordt het beeld gedeeld.

Op zondag 8 december hebben Syrische rebellen de hoofdstad Damascus ingenomen.  Voormalig president Assad is naar verluidt naar Rusland gevlucht. 

Tucker Carlson was onlangs in Moskou om de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov te interviewen, maar er zijn geen geloofwaardige berichten over een ontmoeting tussen Carlson en voormalig Syrisch president Assad. Er zijn ook nergens in de pers foto’s verschenen van een ontmoeting tussen beide heren. 

 Factcheck: nee, dit is niet de eerste foto van Bashar Al-Assad in Moskou

Een omgekeerde zoekopdracht met Google Afbeeldingen levert geen enkele betrouwbare bron voor de foto op. We vinden ook geen ander bewijs dat het om een echt beeld zou gaan.Er bestaat daarentegen sterk bewijs dat het beeld gegenereerd is door artificiële intelligentie (AI).

Watermerk

In de rechterbenedenhoek van de meeste versies van de circulerende afbeelding van Assad en Carlson lezen we ‘Grok’. Dat is de naam van de generatieve AI-chatbot gemaakt door de startup xAI van Elon Musk. Met Grok kunnen gebruikers realistische afbeeldingen genereren. De chatbot is geïntegreerd in X, het vroegere Twitter, en de nieuwste versie van de chatbot is gratis voor de gebruikers van het platform. Afbeeldingen die zijn gemaakt met Grok hebben een soortgelijk watermerk als de foto van Assad en Carlson.

Bij verschillende versies van de afbeelding is het watermerk weggeknipt, maar er zijn nog andere aanwijzingen dat de afbeelding door AI is gemaakt. Zo zit er bijvoorbeeld een onnatuurlijke krul rond de vingers van de voormalige president die zijn glas water omklemmen.

Factcheck: nee, deze video toont geen gevangene uit de Syrische Sednaya-gevangenis

De factcheckers Logically onderzochten de foto met online tools die AI-gegenereerde content herkennen. Volgens Hive Moderation is het 99,4 procent waarschijnlijk dat het beeld met AI is gemaakt. Ook volgens een analyse met TrueMedia is de foto gemanipuleerd.

Ook de factcheckers van Full Fact namen het beeld onder de loep en kwamen tot hetzelfde besluit.