Factcheck: één bitcoin kost evenveel energie als een Amerikaans gezin gebruikt op 37 tot 56 jaar

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

‘Eén bitcoin maken kost evenveel energie als een westers gezin gebruikt in negen jaar.’ Dat lazen we in De Standaard. Het blijkt een ernstige onderschatting.

In de krant De Standaard lazen we onlangs een analyse over de wereldwijde energiecrisis, met een paragraaf gewijd aan cryptomunten. ‘In 2009 kon je een bitcoin mijnenop één laptop in een paar seconden. Vandaag kost één bitcoin maken evenveel energie als een westers gezin gebruikt in negen jaar.’ Wanneer we contact opnemen met de journalist in kwestie, verwijst die naar een artikel uit The New York Times. Daarin wordt het mijnen van één bitcoin gelijkgesteld met de hoeveelheid elektriciteit (wat uiteraard specifieker is dan ‘energie’) die een gemiddeld Amerikaans gezin gebruikt in negen jaar tijd.

Voor dat energieverbruik wordt als bron de U.S. Energy Information Administration gebruikt. In 2020 gebruikte een gemiddeld Amerikaans gezin 10.715 kilowattuur (kWh) elektriciteit. Ter vergelijking: uit cijfers van de VREG blijkt dat een gemiddeld Vlaams gezin in 2020 2944 kWh elektriciteit verbruikte. Het verbruik van ‘een westers gezin’ valt dus moeilijk te veralgemenen.

Maar hoe zit het met het elektrictiteitsverbruik om bitcoins te mijnen? The New York Times baseert zich op de vaak geciteerde Cambridge Bitcoin Electricity Consumption Index, die het verbruik van het wereldwijde bitcoinnetwerk dagelijks opvolgt. Volgens hun schatting bedraagt dat op jaarbasis 131,47 terawattuur (tWh), wat dagelijks schommelt. We nemen contact op met de persverantwoordelijke, maar krijgen te horen dat ze ‘helaas geen verificatie kunnen bieden van uitspraken of aannames door andere individuen of organisaties’.

De Nederlandse onderzoeker Alex de Vries, die al jaren onderzoek voert naar de ecologische impact van cryptomunten, ontwikkelde een soortgelijke index die vaak wordt geciteerd: de Bitcoin Energy Consumption Index. ‘Het klopt dat het mijnen van bitcoins zeer veel energie kost. Om één zogenaamde “block” te maken – waarvoor je op dit moment 6,25 bitcoins krijgt – moet je een zeer complexe “loterij” spelen: “raad het winnende getal”. Om daarin te slagen, doen miljoenen zware computers elke seconde van de dag triljoenen pogingen. Om de tien minuten lukt dat. Dat zijn dus 144 blocks per dag, goed voor 900 bitcoins. Zodra het sneller gebeurt, wordt de “loterij” moeilijker gemaakt. Dat slurpt energie.’

Het energieverbruik per bitcoin kun je vrij eenvoudig berekenen, legt De Vries uit. ‘Als je kijkt naar het jaarlijkse energieverbruik door het bitcoinnetwerk, kun je dat delen door 365 dagen, en vervolgens door 900. Volgens mijn recentste schatting kom je zo op 599.196 kWh voor één bitcoin. Dat wil zeggen: evenveel als een gemiddeld Amerikaans gezin verbruikt in 56 jaar. De schatting van Cambridge is traditioneel iets optimistischer. Volgens hen kom je op 400.213 kWh per bitcoin, wat overeenkomt met een gemiddeld gezinsverbruik van 37 jaar. Als je écht op zeker wilt spelen, kun je naar de minimumschattingen kijken, die zowel bij mij als bij Cambridge rond de 50 tWh per jaar liggen. Dan komt het mijnen van één bitcoin overeen met de elektriciteit die een gemiddeld gezin in 14 verbruikt. Maar die schatting is gebaseerd op het idee dat het hele bitcoinnetwerk zou draaien op de meest energie-efficiënte computers, wat onrealistisch is.’

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.