Factcheck: e-sigaret bevat meer nicotine dan pak sigaretten

‘Eén e-sigaret bevat meer nicotine dan een regulier pakje sigaretten’, zo lazen we in een opiniebijdrage van dokter Hedda van ’t Land in Trouw. En dat klopt, zo blijkt uit wetenschappelijke bronnen en gesprekken met experts. We beoordelen de stelling als waar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In een opiniebijdrage in de Nederlandse krant Trouw schreef dokter Hedda van ’t Land over de erg nadelige gevolgen van de e-sigaret voor het tienerbrein. Ze wijst op het zeer verslavende effect ervan: ‘Eén e-sigaret bevat meer nicotine dan een regulier pakje sigaretten’, klinkt het. Wanneer we contact opnemen met Van ’t Land, stuurt ze verschillende bronnen door, waaronder een podcast van het Erasmus MC, onder de titel ‘Hoe schadelijk is vapen’. Daarin vertelt longarts Leon van den Toorn dat er in een wegwerpvape bijna net zoveel nicotine zit als in twee pakjes sigaretten.

Dat klopt, zegt medisch fysioloog en kankerspecialist professor Filip Lardon (UAntwerpen). ‘Wettelijk gezien mag de vloeistof in een wegwerpvape maximaal 20 milligram nicotine per milliliter bevatten, en het reservoir mag maximaal 2 milliliter bevatten. Er zijn verschillende soorten wegwerpvapes op de markt, maar de meeste bevatten dus 40 milligram nicotine. En volgens een Koninklijk Besluit is het maximale emissieniveau van sigaretten beperkt tot 1 milligram nicotine per sigaret. In een pakje sigaretten zitten minimaal 20 sigaretten, dus kom je aan 20 milligram nicotine per pakje, de helft van een wegwerpvape.

‘Alleen werd enkele jaren geleden in Nederland het sjoemelsigaretschandaal blootgelegd. Aan de zijkant van de filter van sigaretten zitten microporiën. Wanneer met de traditionele ISO-meetmethode een machine de sigaretten “rookt”, dan komt er via die gaatjes lucht naar binnen, zodat de emissie van nicotine en andere schadelijke stoffen verdund wordt. Zo blijven alle sigaretten onder de wettelijke beperking van 1 milligram nicotine per sigaret. Maar rokers krijgen veel hogere concentraties binnen: die gaatjes zitten op de plaatsen waar zij hun vingers en lippen plaatsen, ze duwen ze dus dicht.

‘Met de nieuwe WHO-meetmethode, waarbij sterker wordt geïnhaleerd – zoals een roker zou doen – én die gaatjes worden afgesloten, kunnen de meetwaarden oplopen tot bijna 3 milligram nicotine per sigaret, zo blijkt uit een rapport van het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Dan kan de hoeveelheid nicotine in één pakje dus oplopen tot 60 milligram.’

Suzanne Gabriels, expert tabakspreventie bij de Stichting tegen Kanker, bevestigt dat de cijfers kloppen. ‘Bovendien bevatten steeds meer e-sigaretten vandaag nicotinezouten in plaats van “freebase” nicotine, waardoor ze verslavender en aantrekkelijker worden, zeker voor beginnende gebruikers. Bij inademing prikkelen ze de luchtwegen veel minder, waardoor je ook dieper kunt inhaleren. In één e-sigaret kan dus inderdaad erg veel nicotine zitten. Maar alles hangt natuurlijk af van hoe snel je zo’n wegwerpvape “leegrookt”. Eentje waaraan je tot 600 keer kunt trekken, komt ongeveer overeen met twee pakjes sigaretten. De gemiddelde vaper komt daar twee à drie dagen mee toe, maar als je dat continu doet, is het natuurlijk in één dag op. Ons advies blijft dat de e-sigaret acceptabel is als rookstopmiddel, maar enkel voor tijdelijk gebruik. En we moeten absoluut vermijden dat kinderen en jongeren ermee beginnen en eraan verslaafd raken.’