Factcheck: door te wiebelen kun je wat extra calorieën verbranden, maar je valt er niet van af

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

‘Van wiebelen val je af.’ Dat lazen we in Het Laatste Nieuws. Maar het is overdreven.

In Het Laatste Nieuws gaf voedingsdeskundige Hella Van Laer tips om af te vallen. ‘Van wiebelen val je af’, zo luidde een kop. ‘Experts hebben berekend dat je door het wiebelen met je voeten en het bewegen op je stoel, je verbranding met 20 procent kunt verhogen en tot 350 kcal per dag extra kunt verbruiken.’

Als we Van Laer contacteren, blijkt haar bron een onderzoek uit 2016, waarbij het energieverbruik van 16 proefpersonen werd gemeten in drie zittende situaties: op een gewone stoel, met een voetenbankje dat uitnodigt tot wiebelen en op een stoel die wiebelen stimuleert. Wat bleek? Op een gewone stoel verbruikten de proefpersonen gemiddeld 76 kcal per uur, met het voetenbankje 98 en met de ‘wiebelstoel’ 89. Het verschil is dus maximaal 22 kcal per uur, of 176 kcal per werkdag van 8 uur.

Het getal van 350 kcal komt uit een oudere studie. Daarin werden de lichaamshoudingen en bewegingen van 20 proefpersonen — 10 slanke mensen en 10 mensen met milde obesitas — gemeten. Hieruit bleek dat als de mensen met obesitas dezelfde bewegingspatronen hadden als de slanke mensen, ze 350 kcal per dag extra konden verbruiken.

Een studie met 16 of 20 proefpersonen is te beperkt om algemene conclusies te trekken, vindt professor Bart Van der Schueren van de obesitaskliniek van het UZ Leuven. ‘We zien dat je logischerwijs iets meer calorieën verbrandt als je beweegt. Maar een verschil van 22 kcal per uur is zéér weinig. Ik betwijfel ook of je dat wiebelen acht uur kunt volhouden — de proefpersonen deden het telkens maar 20 minuten. Maar zelfs dan: door 176 kcal per dag meer te verbruiken val je helaas niet af. Sowieso is het bijna onmogelijk om te vermageren door uitsluitend meer te bewegen. Je voeding aanpassen is veel efficiënter. Al zorgen spieren er wel voor dat je meer energie verbrandt in rust. Het gebrek aan beweging is medeverantwoordelijk voor de obesitasepidemie. Maar met wiebelen alleen lossen we die niet op.’

Michaël Sels, hoofddiëtist van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen, valt zijn collega bij. ‘Deze studie toont vooral aan dat beweging die geen sport is — zoals bijvoorbeeld de trap nemen of rustig wandelen — een belangrijk aspect kan zijn in de strijd tegen obesitas. Maar “wiebelen” is daarbij slechts een anekdotisch voorbeeld. Uit onderzoek bij Parkinson-patiënten weten we dat zij meer energie verbruiken — en dus ook vermageren en verzwakken — omdat ze doorheen de dag veel schokkende bewegingen maken. Maar het lijkt me zeer moeilijk haalbaar — en wellicht ook niet wenselijk — om acht uur lang te zitten schokken of wiebelen.’

Tot slot wil ook professor Jan Seghers van de Onderzoeksgroep Fysieke Activiteit, Sport & Gezondheid (KU Leuven) de uitspraak nuanceren. ‘Het is logisch dat je meer energie verbruikt als je je spieren activeert. Maar met 176 kcal extra per dag zullen de kilo’s er niet afvliegen. Wat we hieruit wél kunnen onthouden, is dat we onze periodes van langdurig zitten zo veel mogelijk moeten onderbreken door beweging met lichte intensiteit. Daaronder zou je ook “wiebelen” kunnen catalogiseren, al blijf je dan natuurlijk zitten. Het is beter om regelmatig de benen te strekken.’

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.