Factcheck: dit artikel over ongevaccineerden werd niet gepubliceerd op wetenschapssite The Conversation

Online circuleert een screenshot van een artikel waarin wordt gesteld dat ‘ongevaccineerden ons niet genoeg voor de gevolgen van de coronavacccins hebben gewaarschuwd’. Het artikel lijkt te zijn verschenen op de wetenschapssite The Conversation. Dat klopt niet: het artikel staat op een website die vooral clickbait publiceert.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Socialemediagebruikers delen een screenshot van een artikel met de titel ‘Ze wisten het: waarom hebben de ongevaccineerden niet meer ondernomen om ons te waarschuwen?’. Het artikel zou gepubliceerd zijn op de Australische non-profit-website The Conversation. Het medium deelt veelal nieuwsberichten en artikels van academici en wetenschappelijke onderzoekers.

Ook de Nederlandse jurist Jeroen Pols tweet op 25 januari een screenshot van het artikel, weliswaar zonder dehoofding van The Conversation (hier gearchiveerd). Pols is mede-oprichter van de Nederlandse actiegroep Viruswaarheid. Met de organisatie spande hij verschillende rechtszaken aan tegen de Nederlandse staat over het Nederlandse coronabeleid. ‘Wat we deden om ongevaccineerden te waarschuwen? Nou, vier rechtszaken, honderden uren journaals en tientallen artikelen’, schrijft Pols in het bijschrift. 

In de openingsalinea van het artikel lezen we het volgende: ‘Terwijl goedwillende burgers in de rij stonden, het juiste deden en hun Covid-19-vaccinaties kregen, waarvan nu bekend is dat ze meer kwaad dan goed doen, stonden hun ongevaccineerde vrienden en familie erbij en lieten ze hen begaan. Ook al wisten zij wat wij niet wisten. Sommigen zeiden te weinig. Sommigen zeiden helemaal niets. Ons bloed kleeft nu aan hun handen.’

 Het stuk zou geschreven zijn door Alessandro Siani, onderzoeker aan de Faculteit Wetenschap en Gezondheid van de Universiteit van Portsmouth.

Het screenshot circuleert ook op Engelstalige Twitterprofielen (hier gearchiveerd). Op sommige posts is het logo van de Amerikaanse website The Conversation.  We vinden ook posts op Facebook en een Nederlandse vertaling op Telegram (hier en hier gearchiveerd).

Gaat het hier om een echt artikel van The Conversation?

Onder zijn tweet linkt Pols naar de website IQFY, waar we heel het stuk kunnen lezen, eveneens zonder de hoofding van The Conversation. IQFY omschrijft zich als een website met ‘nieuws over lifestyle en sociale commentaar’. Ze zouden zich ook richten op een ‘vrouwelijk publiek’. De website lijkt vooral clickbaitartikels te publiceren.

De Italiaanse wetenschapper die als auteur vermeld staat, ontkent dat hij ooit dergelijk artikel zou hebben geschreven. Dat verklaarde hij aan het persagentschap Reuters en in een bericht dat hij op zijn LinkedIn-profiel plaatste. Wel publiceerde hij op 6 januari 2023 een artikel met de titel ‘Covid: niet-gevaccineerden kunnen worden gezien als vrijbuiters en worden gediscrimineerd’, waarin dezelfde hoofdafbeelding te zien is. Het artikel heeft niets te maken met het stuk dat door IQFY werd gepost. Siano heeft het in zijn stuk over wetenschappelijke studies die aantonen dat mensen die gevaccineerd zijn tegen het coronavirus een negatief waardeoordeel hebben over mensen die ervoor gekozen hebben om zich niet te laten vaccineren. 

Ook The Conversation zelf tweette een verklaring, waarin het medium ontkent ooit een dergelijk artikel te hebben gepubliceerd.