Factcheck: ‘Deeltijdse werknemers hebben vaker stressgerelateerde klachten dan voltijdse collega’s’

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Deze krantenkop lazen we in De Standaard. Maar klopt het wel?

‘Werk niet vier dagen op de vijf’, kopte De Standaard onlangs. ‘Werknemers die deeltijds werken, hebben vaker stressgerelateerde klachten dan hun voltijds werkende collega’s’, lazen we. ‘Dat blijkt uit een onderzoek van het Nederlandse Arboned, dat bedrijven bijstaat bij hun preventie- en verzuimbeleid. Van alle kmo-werknemers die door stressgerelateerde klachten afwezig zijn, is 58 procent een deeltijdse kracht.’

Vooral wie vier dagen van de vijf werkt, heeft het kennelijk zwaar te verduren. ‘Drie of vijf is beter’, zo werd uit de Nederlandse zakenkrant Het Financieele Dagblad Catelijne Joling van Arboned geciteerd.

Dat fulltimers ‘minder risico lopen op stressgerelateerd verzuim’, vinden we inderdaad terug in een persbericht over het onderzoek van Arboned. Dat gaat over zestigduizend bedrijven met minder dan 200 medewerkers in Nederland, laat Joling weten aan Knack.

Maar kun je de stelling dat wie deeltijds werkt meer stressklachten heeft ook doortrekken? En is vooral wie vier vijfde werkt dan de pineut? Evenveel dossiers op de plank, maar je doet ze in minder tijd en tegen een lager loon, hoor je vaak. Wie een dag per week thuis is, krijgt bovendien onevenredig meer het huishouden op de nek. Toch?

Van alle loontrekkenden in Vlaanderen werkt ruim een op de vier (28 procent) deeltijds, leren overheidscijfers. Bijna de helft van de vrouwen, en een op de tien mannen. De helft van alle parttimers (49 procent), werkt vier vijfde.

Maar zij hebben niet meer stressklachten dan fulltimers. Dat leert de Vlaamse werkbaarheidsmonitor (2016), een driejaarlijkse en representatieve bevraging bij meer dan tienduizend Vlamingen. Parttimers hebben, net als fulltimers trouwens, meer stress dan drie jaar geleden. Maar niet meer dan wie voltijds werkt. Van wie deeltijds werkt – minstens drie dagen per week – noemt bijna een op de acht de situatie ‘acuut problematisch’. Bij de fulltimers is dat evenveel (13 procent). En bij wie minder dan drie dagen per week in loondienst werkt, ligt het cijfer lager (10 procent).

Ander onderzoek weerlegt de stelling forser. ‘Deeltijdse werknemers hebben minder stress’, concludeert een studie van HR-dienstverlener Securex. Dat was in 2014.

Maar ook een bevraging in 2016-2017 bij veertigduizend werknemers door IDEWE, de grootste externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, wijst in die richting. Op ons verzoek analyseert professor arbeidsgeneeskunde Lode Godderis (KU Leuven) de nog ruwe cijfers. ‘Bij de parttimers ervaart 16 procent stress, bij de voltijdsen is dat iets meer: 22 procent’, besluit hij. ‘Fulltimers ervaren meer druk op het werk en rapporteren ook vaker problemen met hun werk-privébalans.’

Als bibliothecaris of winkelbediende betekent vier vijfde ook echt vier vijfde, omdat je die job niet ’s avonds thuis kunt doen, nuanceert professor organisatiepsychologie Sara De Gieter (VUBrussel). ‘Als rapporteur of projectmanager kun je dat wel. Wat je nodig hebt, zijn kristalheldere afspraken over je takenpakket en je beschikbaarheid. Anders is deeltijds werken een vergiftigd geschenk.’

‘Hoeveel dagen je werkt’, speelt cru gezegd geen rol, bevestigt Lode Godderis. ‘Het is de afstemming die telt. Ook thuis, niet te vergeten. Wie duidelijk afspreken verzuimt, loopt als een rat in de val.’