Factcheck: Brits parlementslid doet ongefundeerde uitspraken over ‘vaccinschade’
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
Op sociale media wordt een artikel gedeeld van een controversiële website, waarin wordt gesteld dat in het Verenigd Koninkrijk ‘veel mensen in het ziekenhuis liggen omdat ze het vaccin hebben genomen’. Die uitspraak blijkt afkomstig van het Britse parlementslid Christopher Chope, die deze stelling niet kon staven met feiten.
Op 12 oktober plaatst de controversiële website 9ForNews een artikel online met als titel ‘Brits parlementslid: veel mensen liggen in het ziekenhuis omdat ze het vaccin hebben genomen’. Die site wordt in een document van de Nederlandse overheid opgenomen in een lijst van complotsites.
Het stuk bevat alleen quotes van het Britse conservatieve parlementslid Sir Christopher Chope over de coronavaccins en geen andere stemmen. Chope zou deze uitspraken hebben gedaan in een parlementair debat op 10 september. Of de uitspraken van Chope kloppen, komt in het artikel van 9ForNews niet aan bod.
Eén persoon plaatst het bericht op Twitter en die tweet wordt meer dan 190 keer gedeeld. Ook via Facebook wordt het artikel verspreid tot bij meer dan 8000 Facebookgebruikers, zo blijkt uit een analyse met CrowdTangle. Zo wordt het onder meer gedeeld in de Facebookgroepen ‘Wakker Nederland’, ‘Groep van covid-19-waanzin’ en ‘De Revolutie’.
We bekijken (1) welke uitspraken Chope deed en (2) trekken dan na of die uitspraken kloppen.
1) Video met uitspraken
Het artikel van 9ForNews bevat deze tweet met een video waarin Chope uitspraken doet in het Britse parlement. Zo zegt hij: ‘Onze ziekenhuizen hebben een groot aantal ziekenhuispatiënten die daar alleen zijn omdat zij het vaccin hebben genomen.’ Chope deed deze uitspraak effectief in het Britse Lagerhuis op 10 september, zo blijkt uit een verslag van het debat over Chopes wetsvoorstel de ‘Covid-19 Vaccine Damage Bill’.
Dat wetsvoorstel wil de Britse regering verplichten een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar ‘invaliditeit veroorzaakt door covid-19-vaccinaties’ en naar de vraag of mensen die ernstige bijwerkingen van het vaccin hebben ondervonden, al dan niet toegang hebben tot een passende schadevergoeding.In het debat over dat wetsvoorstel claimde Chope ook dat er een causaliteit was aangetoond tussen de ‘vaccins en de schade toegebracht door de vaccins’.
2) Kloppen de uitspraken?
De uitspraken waarover 9ForNews bericht zijn dus echt gedaan door Chope in het Britse Lagerhuis, maar kloppen ze ook? We googelen of er in het buitenland al factchecks zijn verschenen over deze uitspraken.
Zo komen we uit bij een artikel van de erkende onafhankelijke factcheckers van FullFact. Zij publiceerden op 24 september het stuk ‘Parlementslid maakt onbewezen beweringen over vaccinschade’.
De journalisten van Full Fact contacteerden Chope meermaals met de vraag om meer informatie over zijn bronnen, maar ze kregen geen antwoord.
Uit Chope’s verklaringen in het parlement blijkt dat hij zich alleen baseert op gegevens van Yellow Card. Dat is een site van de Britse overheid waar burgers kunnen melden dat ze een bijwerking hebben ondervonden na een vaccinatie tegen covid-19. De site werkt op een vergelijkbare manier als de database VAERS in de Verenigde Staten: zowel medici als gewone burgers kunnen vermeende bijwerkingen melden, en die worden dan verder onderzocht. Maar zo’n melding bewijst niet dat het effectief om een bijwerking gaat. Een causaal verband is daarmee niet bewezen.
Knackonderzochteerder al misinformatie die ontstond door voorbarige conclusies uit Yellow Card-data.
Noch voor vaccinschade, noch voor het grote aantal patiënten dat daardoor in Britse ziekenhuizen kwam te liggen, leverde Chope op een of andere manier bewijs, stelt FullFact vast. ‘Indien Chope ons toch nog zou contacteren met bewijs voor zijn claims, dan zullen we ons artikel aanpassen,’ besluit FullFact.
Een korte samenvatting van hun factcheck kan je zien in deze video op Twitter of lees hier het hele stuk.
Conservative MP makes unevidenced claims about vaccine damage.
There is no reliable, publicly-available data to substantiate a number of claims made by Sir Christopher Chope in parliament about Covid vaccine side effects.
Our fact check https://t.co/KL63tf9oKs pic.twitter.com/rZTFn4tgau
— Full Fact (@FullFact) October 1, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Conclusie
De uitspraken van het Britse parlementslid Sir Christopher Chope over ‘een groot aantal ziekenhuispatiënten die in het ziekenhuis zijn beland omdat zij het vaccin hebben genomen’, is niet gestut met feiten. Chope draagt geen bronnen aan om ze te staven en misinterpreteert data van Yellow Card, dus we beoordelen de claim tot bewijs van het tegendeel als onwaar.
Bronnen
- Gearchiveerde artikel 9ForNews (12 oktober 2021)
- Gearchiveerd Twitterbericht (12 oktober 2021)
- Gearchiveerd Twitterbericht (11 oktober 2021)
- UK Parliament (10 september 2021)
- UK Parliament (13 september 2021)
- IFCN
- Full Fact (24 september 2021)
- Yellow Card
- VAERS
- Twitterbericht (1 oktober 2021)
Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 15 oktober 2021.
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be
Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.
U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.
Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network (IFCN) en European Fact-Checking Standards Network (EFCSN).
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.
Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.