Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Het vaststellen van psychopathie vereist een uitgebreid diagnostisch onderzoek' Voor de Universiteit Van Vlaanderen buigt professor Kasia Uzieblo zich over de vraag hoe je een psychopaat kan herkennen.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Kan je jezelf afleiden van pijn? Je hebt een pijntje maar je wil niet meteen naar pijnstillers grijpen? Bestaat er een manier om dan beter met je pijn om te gaan? En lukt dat ook voor chronische pijnpatiënten? Prof. Anneleen Malfliet (VUB) legt uit hoe pijn precies werkt op je brein. No brain, no pain.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Ook Belgische voetbalcompetitie moet de Spaanse weg inslaan en via loonplafonds de tering naar de nering zetten' Voor de Universiteit Van Vlaanderen buigt sporteconoom Wim Lagae (KU Leuven) zich over de vraag of Belgische voetbalclubs boven hun stand leven. 'De verschroeiende coronaschok kan op lange termijn louterend werken. De koppeling van loonkosten aan clubinkomsten is een eerlijk en transparant instrument om voetbalclubs beter te wapenen tegen nieuwe schokken.'
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Leven Belgische voetbalclubs boven hun stand? Boekhouders van Belgische voetbalclubs zien elk jaar miljoenen en miljoenen euro's passeren. Toch komen diezelfde clubs bij de minste tegenslag in financieel vieze papieren. Prof. dr. Wim Lagae, sporteconoom aan de KU Leuven, neemt ons mee in de speciale wereld van het voetbal om dat uit te zoeken.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom zijn we zeker dat de big bang echt is gebeurd? Velen onder ons geloven dat de aarde samen met alle andere planeten en zonnestelsels ontstaan is door de big bang. Maar hoe zijn we daar zo zeker van? Omdat enkele proffen ons dat vertellen? Neen hoor, er bestaan bewijzen dat de oerknal echt heeft plaatsgevonden. Deeltjesfysicus Karel Van Acoleyen (UGent) neemt je mee, 14 miljard jaar in het verleden.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Waarom herinner je je niets van je babytijd?' Voor de Universiteit van Vlaanderen staat neuroloog Sebastiaan Engelborghs (VUB en UAntwerpen) stil bij de werking van ons geheugen, en het geheugen bij baby's en kinderen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom is je eerste herinnering een verzinsel? Je weet waarschijnlijk niets meer van je eerste verjaardagsfeestje of andere vroege herinneringen. En de dingen die je je meent te herinneren, zoals je eerste woorden, werden later waarschijnlijk ingefluisterd door je ouders. Neuroloog Sebastiaan Engelborghs (VUB en UAntwerpen) bestudeert het kinderbrein en legt je haarfijn uit waarom je je niets herinnert uit je babytijd.
Opinie | Boeken Opinie | Boeken 'Op goede jeugdliteratuur staat geen leeftijd: geef ook literatuur die zich op jonge lezer richt een plaats in de canon' Voor de Universiteit Van Vlaanderen legt Vanessa Joosen uit waarom elke volwassene ook jeugdboeken zou moeten lezen. Hier legt ze uit waarom we in het debat over de literaire canon de jeugdliteratuur niet uit het oog mogen verliezen.
Video | Boeken Video | Boeken Waarom moet elke volwassene kinderboeken lezen? Hoe lang is het geleden dat jij nog eens een kinderboek hebt vastgepakt? Hopelijk niet te lang geleden, want literatuurwetenschapper Vanessa Joosen (UAntwerpen) is er heilig van overtuigd dat pakweg een Harry Potter per week goed voor je is. Waarom dat is, kwam ze ons graag vertellen.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Wat is die piep in mijn oren? Je hebt ongetwijfeld al eens last gehad van een pieptoon na een concert of een tuut in je oren die vanuit het niets opduikt en even onverwacht weer verdwijnt. Waarom hoor je een piep en waar komt die vandaan? Audiologe Laure Jacquemin (UAntwerpen) kijkt in onze oorschelp om het mysterie te achterhalen.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Exacte wetenschap en kunst zijn geen luxe, maar essentieel menselijk gedrag' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat Patrick Degryse stil bij de methode van koolstofdatering, een ontdekking die geboren is uit pure wetenschappelijke nieuwsgierigheid.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Hoe weten wetenschappers hoe oud de ijsmummie Ötzi is? Op 19 september 1991 vonden twee Duitse bergwandelaars een mummie in de Italiaanse Ötztaler Alpen. Archeologen noemden hem Ötzi en verklaarden dat hij ongeveer 5300 jaar geleden leefde. Maar hoe weten zij dat zo zeker? Geoloog Patrick Degryse (KU Leuven) neemt je mee naar de wondere wereld van koolstofdatering.
Video | Nieuws Video | Nieuws Waarom is levenslang niet levenslang? Levenslange opsluiting is de zwaarste straf in België en voorbehouden aan de ergste criminelen en voor de ergste misdrijven. Maar wil dat zeggen dat zij werkelijk hun leven lang achter gesloten deuren zullen zitten? Niet altijd. Hoe dat komt, hoor je van professor Kristel Beyens, criminoloog aan de VUB.
Opinie | Nieuws Opinie | Nieuws 'Levenslange gevangenisstraf is zelden levenslang. En dat is een goede zaak' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat criminologe Kristel Beyens stil bij de betekenis van een levenslange gevangenisstraf en vervroegde vrijlating in ons strafrecht.
Video | Nieuws Video | Nieuws Waarom blijven voetbaltalenten best in België? (video) Elk jaar zijn er jonge voetballers die de lokroep van het buitenland niet kunnen weerstaan. Clubs in Engeland, Frankrijk en Nederland staan te springen om de Rode Duivels van morgen in te lijven, maar komt het wel zo ver? Of blijven onze talenten best wat langer in België? Wij vroegen het aan Matteo Balliauw, sporteconoom aan de UAntwerpen.
Video | Nieuws Video | Nieuws Wat is kunst? (video) Wat als je gewoon een aantal rechthoekige vlakken inkleurt, zoals Mondriaan, maak je dan kunst? Of als je een banaan tegen de muur plakt, zoals Maurizio Cattelan? Wat is kunst precies en hoe is dat idee door de eeuwen heen geëvolueerd? Hoe zijn we van prachtige Madonna-schilderijen gekomen tot een pissijn ? Professor Vlad Ionescu (UHasselt) neemt je mee op een beeldende kunstreis.
Video | Nieuws Video | Nieuws Was Van Eyck eerder een marketeer dan een kunstenaar? Was Van Eyck een artistiek genie? Uiteraard. Hij werd in zijn tijd al gerenommeerd als een groot talent en wordt vandaag beschouwd als een van de grondleggers van de school van de Vlaamse Primitieven. Maar herinneren we ons vandaag Van Eycks genie ook niet voor een groot deel door zijn ander talent, dat van zijn ondernemerschap? Historicus Peter Stabel (UAntwerpen) geeft ons een genuanceerd beeld van hoe Van Eyck niet alleen een pionier was in de schilderwereld maar ook avant la lettre uitblonk als marketeer en brand strategist.
Opinie | Nieuws Opinie | Nieuws 'Van Eyck was een kunstenaar, maar ook een ondernemer' Peter Stabel (Universiteit Antwerpen) staat voor de Universiteit Van Vlaanderen stil bij de marketingkwaliteiten van schilder Jan Van Eyck.
Video | Nieuws Video | Nieuws Was Jan Van Eyck een genie? Leonardo Da Vinci behoeft geen introductie. De wereldster van de 15e en 16e eeuw zou geen gelijke gekend hebben, maar klopt dat wel? Liep er enkele tientallen jaren eerder met Jan Van Eyck geen homo universalis rond in ons eigen Belgenlandje of brengt die vergelijking ons iets te ver? Maximiliaan Martens is als kunstwetenschapper aan de UGent de geknipte man om daar een antwoord op te geven.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Wat is er zo bijzonder aan het Lam Gods? Het Lam Gods wordt gezien als een van de belangrijkste Belgische schilderijen ooit, maar wat valt er eigenlijk aan te zien? Godsdiensthistoricus Danny Praet (UGent) was al als kind gefascineerd door dit veelluik en laat ons zien dat er veel meer te zien is dan dat gek geschilderde lam.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Kunnen make-up en tandpasta je cellen beschadigen? Je hebt ongetwijfeld al gehoord over schadelijke microplastics, maar wist je dat er ook nanoplastics bestaan? Die zijn nog kleiner. En ze zitten zelfs in make-up en tandpasta. Kunnen die dagdagelijkse spullen onze cellen beschadigen? Karen Smeets, moleculair toxicologe aan de UHasselt, kijkt samen met ons naar het kleinste van het kleinste.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Willen we wel voluit kiezen voor biologische landbouw?' De dreiging van ziekten, insecten en onkruiden alleen biologisch aanpakken, daarmee gaan we het vandaag nog niet redden, zegt dr. ir. Pieter Spanoghe (UGent).
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Video: is bio écht beter? Als je aan biologische landbouw denkt, denk je misschien aan groene weiden, volle smaken en koeien die er net iets gelukkiger uitzien. Maar niet alles wat biologisch is, is ook echt beter. Expert gewasbescherming Pieter Spanoghe (UGent) laat zien dat het gras niet steeds groener is aan de biologische kant.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'De homofobe retoriek van bepaalde politici tijdens deze coronacrisis moet ons zorgen baren' De huidige gezondheidscrisis lijkt de LGBT-discriminatie te versterken, merkt genderhistoricus Jonas Roelens (UGent) op. Maar dat is iets van alle tijden.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Zijn homo's verantwoordelijk voor corona? Viel je 500 jaar geleden op hetzelfde geslacht? Dan moest je heel voorzichtig zijn. De middeleeuwse samenleving was immers niet mals voor homoseksuelen. Gelukkig is die tijd voorbij en zijn we nu allemaal supertolerant. Of toch niet? Genderhistoricus Jonas Roelens (UGent) neemt je mee naar het Brugge van weleer en trekt enkele interessante parallellen met nu.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Ligt België binnenkort op de Noordpool? (video) Met de opwarming van de Aarde hopen we binnenkort misschien dat België op de Noordpool lag, zodat we niet meer levend verbranden wanneer we buitenkomen. Kan dat eigenlijk? Kan België ooit op de Noordpool liggen? Wij vroegen het aan David Van Rooij, mariene geoloog aan de UGent, en hij neemt ons mee naar een verre toekomst.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Wat is die knoop in je maag als je je slecht voelt? Een knoop in je maag, vlinders in je buik... Uitdrukkingen genoeg over onze ingewanden. Maar wat is de wetenschap achter al die volkswijsheden? Wat is die knoop in je maag als je je slecht voelt? Gastro-enteroloog Heiko De Schepper van UAntwerpen neemt een kijkje in onze darmen.
Opinie | Gezondheid Opinie | Gezondheid 'Het prikkelbaredarmsyndroom: het kneusje van de darmziekten' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat gastro-enteroloog Heiko De Schepper stil bij de meest voorkomende darmaandoening ter wereld, die nog altijd relatief onbekend is.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Moeten we bedreigde diersoorten nog wel redden? Sommige soorten neushoorns zijn nog op één hand te tellen, panda's lijken niet zonder ons te kunnen overleven... Hoort het uitsterven van soorten niet gewoon tot de natuur? En moeten we bedreigde diersoorten dan nog wel redden? Evolutionair ecoloog Erik Matthysen (UAntwerpen) leidt ons door dit ethische dilemma.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Maakt Whatsapp ons taalgevoel kapot, fwa? Jongeren die chatten, het doet soms zeer aan de ogen. Wat ze allemaal typen, kan je soms nog amper Nederlands noemen. Maakt Whatsapp ons taalgevoel kapot? Sociolinguïste Reinhild Vandekerckhove (UAntwerpen) dook in de wondere wereld van Whatsapp en Messenger op zoek naar een antwoord.
Opinie | Nieuws Opinie | Nieuws 'Wie is er bang voor de Limburgse "shtijl"?' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat Stefania Marzo stil bij de Limburgse citétaal en de populariteit van straattalen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Zeggen we straks allemaal 'de meisje' en 'shtijl'? Zeggen dat iets 'heel cool' is, verraadt meteen dat je niet meer zo hip bent. En 'hip' eigenlijk ook. Tegenwoordig moet je zeggen dat iets 'vies shtijl' is. Wat betekent dat en spreken we straks allemaal zo? Dat komt sociolinguïste Stefania Marzo (KU Leuven) allemaal uit de doeken doen.
Video | Auto Video | Auto Waarom rijden nog niet alle auto's op waterstof? Waterstof is heel licht, geurloos en niet giftig. Bovendien is het een uitstekende energiedrager, een soort batterij dus, die niet vervuilt. Waarom rijden dan nog niet alle wagens op waterstof? Scheikundig ingenieur Tom Breugelmans (UAntwerpen) legt uit hoe waterstof werkt en waarom het universeel gebruik ervan nog niet voor morgen is.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waar gaat licht naartoe als het donker wordt? Waar gaat licht naartoe als het donker wordt? Het antwoord is niet 'in de koelkast', maar herbergt een van de grootste mysterieën van de fysica. Deeltjesfysicus Steven Lowette (VUB) legt de aard van het licht uit en maakt de golf-deeltjes-dualiteit ietsje bevattelijker.
Video | Nieuws Video | Nieuws Hoe racistisch en seksistisch zijn computers? Ieder mens heeft vooroordelen. Maar hebben computers en smartphones dat ook? In dit college duikt Nathalie Smuha (KU Leuven) in de wereld van discriminatie en seksisme in algoritmes. En niet alleen in algoritmes trouwens. In de video geeft Nathalie Smuha ook het voorbeeld van een zeeppompje dat enkel werkt bij witte handen. Dit gaat natuurlijk niet over computeralgoritmes of A.I. want het werkt op basis van een andere techniek, maar toont wel aan dat technologie niet per se "intelligent" hoeft te zijn om discriminerende effecten te hebben.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Kunnen we het coronavirus ooit overwinnen? Het coronavirus hoeft waarschijnlijk geen introductie meer. Mochten ze ooit een film maken over het jaar 2020, zal dat kleine onding ongetwijfeld de superschurk spelen. We kunnen alleen maar hopen dat we in 2021 geen sequel voorgeschoteld krijgen. Hoe kunnen we dat in godsnaam vermijden? Filip Lardon is fysioloog aan de UAntwerpen en hij laat de blauwdruk van het meesterplan zien.
Video | Nieuws Video | Nieuws Waarom is er niet één universele computerprogrammeertaal? We kennen allemaal programmeertalen als Java en Python, maar wist je dat er meer dan 700 van die talen bestaan? Waarom bestaat er niet één universele programmeertaal? Zou dat niet veel makkelijker zijn? Prof. dr. Viviane Jonckers (VUB) kijkt wat dieper naar de bouwstenen van computertalen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom bestaan er geen dieren met wielen? De natuur is een vernuftig ingenieur. Alhoewel, we zien ook vaak dingen die veel beter hadden gekund. Bioloog Raoul Van Damme (UAntwerpen) neemt een duik in de evolutie en legt de werking van de natuur uit.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Dierenrijk als inspiratie voor algoritmen: hoe een tak van de wetenschap zijn eigen graf graaft' 'Heel af en toe keert een (deel van een) wetenschapsgebied zich naar binnen en sluit het zichzelf op in zijn eigen bubbel', schrijft Kenneth Sörensen, die voor de Universiteit Van Vlaanderen stilstaat bij de wildgroei aan optmalisatie-algoritmen die geïnspireerd zijn door het dierenrijk.
Video | Nieuws Video | Nieuws Hoe leert een computer denken als Beethoven? Computers kunnen snel rekenen, maar kunnen nooit onze genialiteit benaderen. Of wel? Computers kunnen al veel beter schaken dan wij en wie weet componeren ze binnenkort even goed als Beethoven. Hoe leert een computer al die dingen? Algoritme-expert Kenneth Sörensen (UAntwerpen) vertelt ons alles wat we moeten weten over deep learning.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Hoe verander je de kleur van je ogen? Stel je eens een wereld voor waar erfelijke ziekten niet meer bestaan. Een wereld waarin iedereen gezond is en het perfecte lichaam heeft. Erfelijke kenmerken zitten vervat in ons DNA. Indien we ons DNA kunnen veranderen, kunnen we de mens maakbaar maken. Maar is dat ook wenselijk? Moleculair bioloog Hetty Helsmoortel (UGent) onluikt de geheimen van de CRISPR/Cas9 technologie en stelt daarbij enkele kritische vragen.
Wetenschap Wetenschap Quarantaine Quiz: test uw wetenschappelijke kennis Tijdens de coronalockdown lanceert de redactie van Universiteit van Vlaanderen elke dag een 'Quarantaine Quiz': tien vragen over wetenschap, gebaseerd op de videocolleges van de Universiteit van Vlaanderen en van Wat Zegt De Wetenschap. Test uw kennis!
Opinie | Nieuws Opinie | Nieuws 'Zonne-energie is begonnen aan een opmars om onze belangrijkste vorm van energieproductie te worden' In deze analyse voor de Universiteit Van Vlaanderen staat Bart stil bij de economische opgang en wereldwijde verwachtingen voor zonne-energie.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Hoe wordt zonlicht elektriciteit? In zowat elke straat vind je huizen met zonnepanelen op het dak. Misschien heb je er zelf ook op je dak liggen? Maar hoe werken die dingen eigenlijk? Hoe wordt zonlicht elektriciteit? Bart Vermang is er aan de UHasselt elke dag mee bezig en is dan ook dé man om het ons uit te leggen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Ben je soms zo lui omdat je te slim bent? Slimme kinderen die toch falen,... het is een verhaal zo oud als het onderwijs zelf. Zijn deze kinderen gewoon lui? Absoluut niet, stelt experte hoogbegaafdheid Tessa Kieboom (UHasselt). Hoogbegaafde kinderen moeten niet enkel hun intelligentie verder ontwikkelen, maar ook de mentale weerbaarheid om daarmee om te gaan en hun potentieel te benutten. With great power comes great responsibility.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Ben je een loser als je geen carrière maakt? Werken naar de volgende stap op de carrièreladder, jezelf continu bijscholen om competitief in de arbeidsmarkt te blijven waarbij promotie het ultieme doel is. En tegelijkertijd zoeken naar zingeving en de balans met je (nieuw samengesteld) gezinsleven... Velen voelen dat de druk teveel wordt. Gevolg? Meer en meer burn-outs. Dr. Tanja Verheyen, expert demotie aan VUB, legt uit waarom een stapje terugzetten vaak een slimme zet is.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom zijn hoogbegaafden zo vaak ongelukkig op het werk? Hoogbegaafde mensen leggen gemakkelijk verbanden en denken supersnel. Een aanwinst voor elk bedrijf, zou je denken. Toch gaat het vaak niet van een leien dakje op de werkvloer en benutten veel getalenteerde werknemers hun potentieel niet. Burn-out, bore-out of jobhoppen komen bij deze groep dan ook vaak voor. Hoe komt dat? Expert hoogbegaafdheid Kathleen Venderickx, professor aan de UHasselt, aan het woord.
Opinie | Wetenschap Opinie | Wetenschap 'Bedrijven blijven klagen over de war for talent, maar ze benutten het potentieel niet van hoogebegaafde werknemers' 'De witte raven die we allemaal zoeken in de war for talent, lopen rond op je eigen werkvloer. Leer ze zien, leer ze herkennen en help ze om hun potentieel naar boven te laten komen', schrijven experten hoogbegaafdheid Kathleen Venderickx en Tessa Kieboom voor de Universiteit Van Vlaanderen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom zijn mensen niet blauw? (video) Tropische vissen, paradijsvogels, een limietloze flora,... allemaal gekleurd in alle tinten van de regenboog. Wij mensen hebben in vergelijking met al die natuur een uiterst verbeeldingsloze huidskleur. Hoe komt dat? Waarvoor dienen al die kleuren? En wat ís kleur eigenlijk? Dr. Bram Vanthournout, bioloog aan de UGent, legt uit voor de Universiteit van Vlaanderen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Lopen we binnenkort rond met een computer in onze hersenen? Vroeger nam een computer een hele kamer in beslag, terwijl we er nu een in onze broekzak hebben zitten of aan onze pols hebben hangen. Kunnen we nog een stap verder gaan en lopen we binnenkort rond met een computer in onze hersenen? Als micro-elektronicus aan de KULeuven ontwerpt prof. dr. Marian Verhelst computerchips en zij is dan ook de geknipte vrouw om samen met ons naar de toekomst te kijken.
