Geschiedenis Geschiedenis Kinderen van de kolonie Congolese herinneringen Canvas en Polis, Brussel/Antwerpen 2018
Geschiedenis Geschiedenis Is de 'Tocht naar Chatham' Michiel de Ruyters grootste heldendaad? Pieter Rietman vraagt de redactie
Geschiedenis Geschiedenis De Zuiderwaterlinie De oudst gedocumenteerde veldslag op Noord-Brabantse bodem dateert van 55 v.Chr. Toen rekende Julius Caesar - vermoedelijk in de buurt van Kessel - af met twee Germaanse stammen. Sindsdien lopen veldslagen en belegeringen als een rode draad door de geschiedenis van deze strategisch gelegen provincie. Talrijke vestingsteden en linies herinneren hier nog aan.
Geschiedenis Geschiedenis Don't try this at home Koning Hendrik II laat zich door zijn eigen feestelijkheden zo meeslepen, dat hij zich blindelings in het tweegevecht stort. Een noodlottige beslissing die de toernooicultuur in heel Europa weg zal vagen.
Geschiedenis Geschiedenis De oorsprong van het kunstgebit 'Onze Jan wordt binnenkort zeventien en een brommer heeft hij al. Wij wilden hem nu iets blijvends geven. Kunt u voor hem een kunstgebit maken?
Geschiedenis Geschiedenis Pikante vondsten in Pompeji Dank zij een royale subsidie van de Europese Unie wordt er sinds 2017 weer uitgebreid opgegraven in Pompeji en, zoals te verwachten, zijn er sindsdien weer verrassende ontdekkingen gedaan.
Geschiedenis Geschiedenis Keizer Maximiliaan I 'Ende die wapene wel hantiert' Op het toernooiveld projecteert keizer Maximiliaan I zijn stoutste droom: een onoverwinnelijk ridder te zijn, pracht en macht uitstralend, de vrouwen imponerend.
Geschiedenis Geschiedenis Langs het tuinpad en verder Onlangs verhuisde het Stadsmuseum Zoetermeer van de Dorpsstraat naar het moderne stadscentrum en kreeg het ook een nieuwe naam: Museum De Voorde. Een 'voorde' is een doorwaadbare plaats om door drassig gebied van de ene plek naar de andere te komen. Overdrachtelijk gezien is het dus een plaats die mensen met diverse achtergronden kan verbinden. Het nieuwe museum trapt af met een tentoonstelling over generaties: Dit zijn wij.
Geschiedenis Geschiedenis Archieven Af en toe lees je over initiatieven van deze of gene universiteit of archief om papieren erfgoed in de voormalige koloniën te conserveren en te digitaliseren. Je denkt dan al gauw dat dit erfgoed gered wordt. Allemaal prima natuurlijk, maar er verdwijnt ook schrikbarend veel van dit geschreven verleden. Men hecht er in die landen …
Geschiedenis Geschiedenis Heksen Gevoed door tegenslagen als misoogsten, epidemieën, oorlogsgeweld en vooral bijgeloof, richtte de volkswoede zich aan het eind van de 16de eeuw tegen onschuldige eenlingen die zich met de duivel zouden inlaten. Na een bizarre en ondeugdelijke rechtsgang vonden tienduizenden een ellendig einde op de brandstapel.
Geschiedenis Geschiedenis Da Vinci was tweehandig Experts van het onderzoekscentrum Opificio delle Pietre Dure in Florence vonden nieuw bewijs voor de tweehandigheid van Leonardo da Vinci. Er waren al eerder aanwijzingen dat de linkshandige kunstenaar ook zou gewerkt hebben met de rechterhand; dit werd nu bevestigd na grondig onderzoek van één en dezelfde landschapstekening, nummer 8P in de collectie van het …
Geschiedenis Geschiedenis Antwerpen (B) Lambotte Museum/Museum voor de Geschiedenis van de Gezondheidszorg
Geschiedenis Geschiedenis Brute mannelijkheid en hoofse feesten Minnezangers mochten niet ontbreken bij een riddertoernooi, ongeacht of de aanleiding een huwelijk, carnaval of een kroning betrof. Pas als een feest werd opgeluisterd met een toernooi, kreeg het status en riep herinneringen op aan de vervlogen dagen van koning Arthur. Begonnen als training voor de strijd, met daarvoor gebruikelijke uitrusting, bloeiden toernooien op tot …
Geschiedenis Geschiedenis Leeuwen te koop Drie leeuwen uit een sterk verwaarloosde zoo in Albanië werden onlangs van de hongerdood gered en overgebracht naar het opvangcentrum voor roofdieren Felida in het Friese Nijeberkoop. Eenmaal aangesterkt verhuizen ze naar Lionsrock, een reservaat in Zuid-Afrika waar al een honderdtal katachtigen de vrijheid kregen, afkomstig uit circussen of dierentuinen in conflictzones. Het leeuwenpaar dat …
Geschiedenis Geschiedenis Hendrik de Man Een jonge intellectueel uit Antwerpen schopt tegen de heilige huisjes van het marxisme, klimt naar de top van de werkliedenpartij en de Belgische politiek, bakt zoete broodjes met de koning en de Duitse bezetter, wordt bij verstek veroordeeld en rijdt zich in ballingschap finaal te pletter tegen een Zwitserse trein. Met bedreven pen schreef Jan Willem Stutje een onthutsende biografie over een ontspoorde bochtenmaker die zich aldoor socialist bleef noemen.
Geschiedenis Geschiedenis Tussen minnepand en lusttent Hulde aan een edele dame is een hoofs ideaal dat ook bij toernooien tot uitdrukking kwam, al kon het daar ook openlijk erotische vormen aannemen.
Geschiedenis Geschiedenis Woodstock Tot augustus 1969 stond Woodstock bij veel Nederlanders bekend als een stadje bij Ontario, Canada, waar veel Nederlandse emigranten woonden en een standbeeld stond voor een Friese zwartbonte koe die in 305 dagen een melkgift had van maar liefst 16.500 kg. Ná 15 t/m 17 augustus kan 'Woodstock' voor de meeste mensen nog maar één ding betekenen: het beroemdste muziekfestival ooit ofwel de 'moeder aller festivals'.
Geschiedenis Geschiedenis Kapitale ijzervreter Door 500 toernooioverwinningen doet hij als 'grootste van alle ridders' van zich spreken. Zijn roem werpt ook vruchten af: Willem wordt een van de machtigste en rijkste Engelsen.
Geschiedenis Geschiedenis Lelijk maar slim Haar korte huwelijk met de beruchte Engelse koning Hendrik VIII maakt van Anna van Kleef misschien wel de minst bekende van zijn zes vrouwen. In de geschiedenisboeken werd ze lang in een negatief daglicht gesteld. Maar dat beeld wordt nu door historici hertekend.
Geschiedenis Geschiedenis Talkin' 'bout my generation Vroeger waren er geen jongeren, omdat van kinderen werd verwacht dat ze snel aan het werk gingen om hun familie te onderhouden. Tegenwoordig zijn jongeren alomtegenwoordig: ze vormen een belangrijke economische markt en lopen voorop in grote morele kwesties. De tentoonstelling Onstuimige jeugd in het Huis van de Europese geschiedenis te Brussel biedt een overzicht van de naoorlogse jeugd- en tegencultuur in Europa.
Geschiedenis Geschiedenis Van remmende voorsprong tot barende achterstand Penis tegenover borsten, vulva en baarmoeder: anatomisch zijn dat de belangrijkste, hoewel strikt genomen minimale verschillen tussen een mannen- en een vrouwenlichaam. Nochtans hebben mannen eeuwenlang en in alle culturen de drang gehad om de vrouwelijke seksualiteit te beheersen en te controleren.
Geschiedenis Geschiedenis De tijd in kleur Omdat het kan? Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850-1960
Geschiedenis Geschiedenis Hymans' missie Het artikel van Mark De Geest (ook bekend van tv-documentaires) over het droevige lot van België aan de onderhandelingstafels na WO I maakt schrijnend duidelijk dat de werkelijkheid van de Britten en Fransen die van hun eigenbelang was. De nieuwe Midden-Europese staten en staatjes moesten het zelf maar uitvinden, het heldhaftige en brave België dat …
Geschiedenis Geschiedenis Ridders in de middeleeuwen Het romantische ideaal en de rauwe werkelijkheid
Geschiedenis Geschiedenis Zeerovers De intro van de Piraten-editie was er eentje van dik-hout-zaagt-men-planken: verstotenen, plunderaars, goudjagers, gespuis. Gelukkig kwam in de artikelen de nuance. Met name de bijdragen over de watergeuzen en de Duinkerkers spraken mij aan, ook omdat dit onze eigen contreien betreft. En verderop werd duidelijk gemaakt dat er soms geen verschil was te zien tussen …
Geschiedenis Geschiedenis De showman Hij is de meest gevreesde piraat van de Cariben. Zijn duivelse tronie is al genoeg om zeelui de rillingen te geven - en dat terwijl hij behalve in zijn laatste gevecht niemand gedood heeft. Blackbeard vertrouwt op intimidatie.
Geschiedenis Geschiedenis De Belgische ijskoningin Yvonne Geurts Schandalen in het kunstschaatsen zijn van alle tijden. I, Tonya, de film over het complot rond de Amerikaanse kunstschaatsster Tonya Harding om haar concurrente Nancy Kerrigan uit te schakelen voor de Amerikaanse kampioenschappen van 1994, trok wereldwijd volle zalen. Ook in het leven van Charles en Yvonne de Ligne, een Belgisch schaatskoppel uit het Interbellum, schuilt een veelbelovend filmscript.
Geschiedenis Geschiedenis Antwerpse vernieuwer Gilbert van Schoonbeke (1519-1556) wordt dit jaar herdacht voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling van Antwerpen. Het beleg in 1542 door Maarten van Rossem had aangetoond dat de militaire versterkingen rond de stad dringend gemoderniseerd dienden te worden. Ondernemer Van Schoonbeke kreeg de opdracht om het aanslepend bouwproject in orde te maken. Om dat te …
Geschiedenis Geschiedenis De piraat en de kangoeroe Maar liefst drie keer omzeilt Dampier de wereld - als piraat, kapitein en vrijbuiter. Zijn buit? Wetenschappelijk onderzoek.
Geschiedenis Geschiedenis Grenzen dicht Op 15 november 1956 arriveren 670 Hongaarse vluchtelingen in Utrecht. Na het neerslaan van de Hongaarse Opstand door de Sovjet Unie komt een grote vluchtelingenstroom op gang. Op 10 november hebben al 16.000 Hongaren hun vaderland verlaten, uiteindelijk nemen zo'n 200.000 mensen de benen. Het is Koude Oorlog en Nederland opent ruimhartig zijn grenzen. De …
Geschiedenis Geschiedenis Zeeroverbestaan Om in één klap rijk te worden laten in de 18de eeuw veel zeelui zich op een piratenschip lokken. Helaas, hun wacht dikwijls een triest en wreed lot. Menigeen eindigt aan de galg.
Geschiedenis Geschiedenis Oradour-sur-Glane Omstreeks 13.30 uur zien de inwoners van Oradour-sur-Glane, een dorpje nabij Limoges, een grote colonne naderen. Het zijn manschappen van het Eerste Bataljon van het Eerste Regiment Der Führer van de 2de SS-Panzer-Division Das Reich. Zij omsingelen het slaperige dorp en dwingen de dorpelingen bijeen te komen op het Champ de Foire, het marktplein. Daar …
Geschiedenis Geschiedenis Wat betekent de uitdrukking 'naar Vianen gaan'? Camille Hermsen vraagt de redactie:
Geschiedenis Geschiedenis Piraten van de sultan Eeuwenlang zijn zij de schrik van de Middellandse Zee: de Barbarijse maar van een geopolitiek confl ict. In strikte zin zeerovers uit Noord-Afrika. Hun overvallen zijn geen uiting van een cultureel, zijn ze dan ook geen zeerovers, maar kapers.
Geschiedenis Geschiedenis Duinkerker kapers tijdens de Tachtigjarige Oorlog Piraterij is nog steeds een hot item. In de media keert ze geregeld terug als nieuws. Onlangs nog verlengde de Europese Unie 'Operatie Atalanta', de piraterijbestrijding langs de Somalische kust, tot 31 december 2020. Ruim vierhonderd jaar geleden behoorden piraterij en de toen juridisch geaccepteerde kaapvaart tot de 'normale' bedrijfsrisico's. Zij waren een plaag voor reders, zeevarenden en hun thuisfront, een zegen voor de Vlaamse havensteden, maar zeker geen voorpaginanieuws.
Geschiedenis Geschiedenis Poetins vuile was Onderzoekers naar Sovjet-geschiedenis gaan het een stuk lastiger krijgen dan hun grote voorbeelden Anne Applebaum ( Goelag, 2003), Daniel Beer ( Het huis van de dood, 2016) en Yuri Slezkine ( Het Huis van de Regering, 2017). Zij profiteerden van de openheid die de Russische autoriteiten hun archiefinstellingen toestonden. Historici kregen dossiers in handen waarmee …
Geschiedenis Geschiedenis Feiten verdraaien Wie zich verbaast over Trumps alternative facts, kan zich vergapen aan de grootmeester in zulke feitengoochelarij, keizer Augustus. In 19 v.Chr. haalde hij een huzarenstukje uit door een kleine 35 jaar oude schandvlek weg te poetsen. Generaal Crassus werd toen door de Parthen in de Slag bij Carrhae vernietigend verslagen. Traumatisch was het kwijtraken van …
Geschiedenis Geschiedenis Kijken in de wereld van Bruegel Dit jaar is het 450 jaar geleden dat Pieter Bruegel de Oude (±1525/1530-1569) in Brussel overleed. Zijn nalatenschap is groots: als geen ander wist hij het aardse leven in verstilde taferelen en miniaturen vast te leggen. Bruegels toon is lieflijk, humoristisch, realistisch en gruwelijk en getuigt van een groot inlevingsvermogen. Bruegel werd beïnvloed door het humanisme, dat in zijn tijd opgang maakte in de Vlaamse steden. De geest van de meester wordt opgeroepen met tal van grote en kleine tentoonstellingen, kunstmanifestaties en wandelingen in België - en ook een beetje in Frankrijk.
