Geschiedenis Geschiedenis Under cover-journaliste Nellie Bly (1864-1922) Ze werd in 1864 geboren in Cochran's Mills, Pennsylvania, als Elizabeth Jane Cochrane en was baanbrekend undercover journaliste (publicerend onder de naam Nellie Bly), reizigster, uitvindster, fabrieksdirecteur, oorlogscorrespondent en suffragette.
Geschiedenis Geschiedenis Nieuwe slag Dat was een originele aanpak van het onderwerp 'Slag bij Heiligerlee': de discussie over al dan niet een heldenstatus toewijzen in de 19de eeuw. Feitelijk kan dat vandaag de dag opnieuw, met tal van onderwerpen. Zo was ik op bezoek in het Amsterdamse Tropenmuseum onprettig verrast door de overdreven deemoed waarmee het koloniale verleden daar …
Geschiedenis Geschiedenis De Noordzee Nog voor het water kwam, was de Noordzee het kernland van Noordwest-Europa. Het ontwikkelde zich van een uithoek van de antieke, Romeinse wereld, tot centrum van globalisering in de Middeleeuwen. Beslissende invloed voor de latere cultuur waren de vrijheidsdrang van de Friezen, de heldenmoed van de Vikingen en de handelsgeest van de Hanze. Aan de Noordzee ontstonden de koloniale wereldrijken Nederland en Engeland.
Geschiedenis Geschiedenis 1600?........ Slag bij Nieuwpoort! Maar hoe was het ook alweer?....De Tachtigjarige Oorlog. De Spaansen tegen de Staatsen. Dat klopt, maar de details en achtergronden zijn vaak vervaagd in ons historisch geheugen. Er is in de loop der eeuwen uitvoerig over deze slag gepubliceerd. Een schets van de context en achtergrond van de slag aan de hand van een bijzondere plattegrond; zie de pagina's 8-9.
Geschiedenis Geschiedenis 80 jaar oorlog in 80 plekken Het is dit jaar 450 jaar geleden dat de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) begon. In dat kader worden het hele jaar door in Nederland en deels over de grens activiteiten en tentoonstellingen georganiseerd. Alles is terug te vinden op de website 80jaaroorlog.nl. De site bevat een landkaart met een overzicht van activiteiten en historische locaties tijdens …
Geschiedenis Geschiedenis Uit de gratie Een werknemer van de Amsterdamse dienst Publieke Werken vervangt in Stadsdeel Zuid de straatnaamplaten met 'Stalinlaan' door - voorlopig houten - bordjes met 'Vrijheidslaan'. Tijdens het twintigste partijcongres in ditzelfde jaar had Stalins opvolger Nikita Chroestjov het optreden van de in 1953 overleden leider gehekeld, waarmee hij het begin van de destalinisatie inluidde. De nagedachtenis …
Geschiedenis Geschiedenis DE SHOGUN was de opperbevelhebber van het Japanse leger en met tussenpozen ook de feitelijke machthebber in het keizerrijk. In vertaling luidt de titel ongeveer 'grote generaal ter verdrijving van de barbaren'. De eerste die deze titel aannam, in het jaar 1192, was Minamoto Yoritomo.
Geschiedenis Geschiedenis Philipp Franz von Siebold Siebold, de zoon van een professor uit het Zuid-Duitse Würzburg, maakte zich door zijn veldwerk bijzonder verdienstelijk voor de japanologie in de Lage Landen. Na zijn terugkeer uit de Oost vestigde Siebold zich aan het Rapenburg in Leiden. De vele kisten vol verzamelobjecten in zijn huis zouden de kern van de collectie van het latere …
Geschiedenis Geschiedenis KASTELEN in Japan intrigeren door hun schijnbaar fragiele opbouw van hout. Alleen de verdedigingsmuren op de begane grond zijn van steen. Net als in Europa was het kasteel ook symbool van macht en was het voor de eigenaar een middel om die macht te demonstreren.
Geschiedenis Geschiedenis Burgerbewapening en Revolutie Op 26 juli 1581 presenteerden de Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden het Plakkaat van Verlating waarbij koning Philips II de gehoorzaamheid werd opgezegd. Op enkele weken na precies tweehonderd jaar later lag in de grote steden het oproerige pamflet Aan het Volk van Nederland in de portieken. Opnieuw was er sprake van opstaan tegen een vorst, alleen werd in 1781 Oranje uitgedaagd, juist het huis dat destijds de strijd tegen Spanje had aangevoerd.
Geschiedenis Geschiedenis Waar ging het Dispuut van Valladolid over? Het dispuut van Valladolid van 1550/51 werd gehouden in de gelijknamige Spaanse stad op instigatie van keizer Karel V die daarmee hoopte een oplossing te vinden voor een prangende vraag in die dagen, namelijk of het gerechtvaardigd was dat uit naam van de keizer de indianen in Zuid-Amerika door de Spaanse kolonisten werden belaagd, tot …
Geschiedenis Geschiedenis Het land gedocumenteerd In een vuistdik album presenteert de Koninklijke Bibliotheek van België (KB) 350 historische prenten uit haar omvangrijke collectie. Voor geïnteresseerden een unieke kans om een stukje van dit verborgen patrimonium te bemachtigen tegen een relatief redelijke prijs.
Geschiedenis Geschiedenis De eer van de 47 ronin Bushido, de Weg van de Krijger, stelde strenge regels. Maar wat als deze strijdig waren met die van de staat? Dan bleef als enige uitweg de dood, zij het een eervolle.
Geschiedenis Geschiedenis ASHIGARU ofwel 'lichtvoetige soldaten' vormden in de burgeroorlogtijd (1467-1603) de ruggengraat van de legers. Ashigaru waren boerenzonen en bedreven in vredestijd de landbouw. Aangezien met zwaard en boog veel geoefend diende te worden, rustten de vorsten de lichte infanterie al gauw uit met de nieuwe vuurwapens.
Geschiedenis Geschiedenis MUSASHI (ca. 1584 - 1645) is voor veel Japanners de grootste zwaardkunstenaar aller tijden. De overlevering wil dat hij zestig duels in zijn voordeel beslechtte. Als som van zijn ervaringen schreef hij het 'Boek van de vijf ringen', een leerboek voor de krijgskunst en strategisch handelen. In de Tweede Wereldoorlog droeg een gigantisch slagschip zijn naam.
Geschiedenis Geschiedenis SEPPUKU of harakiri is de rituele zelfdoding van een samoerai. Hij koos een dergelijke dood om aan de schande van een nederlaag te ontkomen, of om zijn overleden heer naar het hiernamaals te volgen.
Geschiedenis Geschiedenis NINJA'S waren geen samoerai. Ze stamden uit de onderste klassen. Hun naam betekent zoveel als 'verborgenen'. Ninja's boden hun diensten aan als spion en moordenaar. Ze werkten niet alleen met klassieke wapens, maar ook met gewone gebruiksvoorwerpen. Ninja's waren meesters van de vermomming. Het liefst kozen ze een sjofele uitmonstering, zoals die van rondtrekkende monnik.
Geschiedenis Geschiedenis JAPANSE WAPENRUSTING uit de 18de eeuw. Deze was in tegenstelling tot het Europese harnas heel licht en bood als lamellenconstructie van leer of ijzer veel bewegingsvrijheid. Het gezicht werd beschermd door een masker, mempo genaamd.
Geschiedenis Geschiedenis Erasmus in Japan In 1926 dook een houten beeld van de grote humanist Erasmus op een vreemde plaats op: in de tempel Ryoko-in, ten noorden van Tokio, Japan. Het diende daar eeuwenlang als gedenkteken aan de samoerai Makino Shigesato en werd vereerd als symbool voor de scheepsbouw. Erasmus in een Japanse tempel? Hoe was die daar terechtgekomen?
Geschiedenis Geschiedenis Het heden begint Na zeven eeuwen als dragers van de macht moesten de samoerai het veld ruimen. Ze maakten de weg vrij voor het moderne Japan.
Geschiedenis Geschiedenis VUURWAPENS kwamen in de 16de eeuw met de Portugezen naar Japan en werden al snel in grote aantallen gekopieerd om daarmee het gewone voetvolk uit te rusten. De samoerai zelf verachtten geweer en pistool en vonden het wapens voor lafaards. In plaats daarvan hanteerden ze pijl en boog.
Geschiedenis Geschiedenis VROUWEN uit de samoeraistand genoten voor het huwelijk seksuele vrijheid, maar daarna werd er echtelijke trouw van hen verwacht. De etiquette verlangde van hen vooral huiselijke deugden, maar soms namen ook zij de wapens op, zoals Tomoe Gozen, die een aandeel had in de Gempei-oorlog.
Geschiedenis Geschiedenis Geschiedenis van een kleine krachtpatser Een lijn van 54 kilometer lengte, dat is de afstand die met een gemiddeld potlood kan worden getrokken. Grijs of met een kleurtje, een dikke streep of juist heel fijn. Het potlood is misschien geen glamourboy, toch is het in zijn eenvoud een meesterlijke combinatie van vorm en functie. Het potlood is een kleine krachtpatser en dat al eeuwen lang.
Geschiedenis Geschiedenis De mooiste kastelen van Vlaanderen Irene Smets en Koen de Langhe (fotografie)
Geschiedenis Geschiedenis Onder de tafel en op de bank De tentoonstelling Porno op papier is een reis door de Nederlandse geschiedenis aan de hand van de erotische verbeelding. Juist de maatschappelijke spanningen rond gedeelde taboes maakt die reis zo interessant.
Geschiedenis Geschiedenis ...50 jaar geleden, 5 juni 1968 RFK neergeschoten Het is woensdag de 5de juni 1968, enkele minuten na middernacht. Met een grote lach op zijn gezicht stapt senator Robert (Bobby) Fitzgerald Kennedy, het V-teken gevend, van het podium in de prachtige danszaal van het Ambassadorhotel in Los Angeles, waar hij zojuist zijn overwinning had opgeëist in de race om de kandidatuur van de …
Geschiedenis Geschiedenis TWEE ZWAARDEN stonden symbool voor de samoerai. Zonder zijn lange zwaard (katana) en de korte wakizashi vertoonde hij zich nooit in het openbaar. Het zwaard vertegenwoordigde de ziel van een samoerai. Als de kling brak, werd dat opgevat als een zeer ongunstig voorteken.
Geschiedenis Geschiedenis Sporen uit de oorlog Ik was bijzonder ingenomen met uw artikel 'Sporen van oorlog', over nieuwe technieken om sporen van WO I in de Westhoek te herontdekken, te herinterpreteren en soms zelfs stoffelijke overschotten te kunnen vinden en zelfs identificeren. Het lijkt of de aandacht voor de Grote Oorlog alleen maar toeneemt, helaas niet onder de Duitsers. Het is …
Geschiedenis Geschiedenis Rijke Liesbeth Wie in de Gouden Eeuw de rijkste vrouw in de Lage Landen was, onthulde G-Geschiedenis van april: Elisabeth Tiellens. Wat betreft vermogen moest ze alleen de families Oranje-Nassau en Bentinck voor zich dulden. Tussen al dat gereken in het artikeltje (ze liet niet 1,9 miljoen gulden na, maar 133 miljoen euro, omgerekend dat wel) viel …
Geschiedenis Geschiedenis Normandische nalatenschap De Normandiërs toonden dat ze gekomen waren om te blijven en bouwden her en der kathedralen. Die zijn 'half kerk, half bolwerk' en imposante vertegenwoordigers van de romaanse bouwkunst.
Geschiedenis Geschiedenis Het Lijsternest in Ingooigem Stijn Streuvels, schrijversnaam van Frank Lateur (1871-1969), heeft een uitgebreid literair oeuvre nagelaten. Tussen 1899 en 1969 werkte hij als broodschrijver, vanaf 1905 gebeurde dat in zijn specifi ek ontworpen woning in Ingooigem. In 1982 opende de provincie West-Vlaanderen dit Lijsternest als schrijversmuseum. Dit jaar ging het beheer naar de Vlaamse overheid maar zij beschouwt …
Geschiedenis Geschiedenis The English Channel Het Kanaal heeft de Engelsen lange tijd behoed voor invasies - en stimuleert nog altijd een denken in termen van veiligheid en autonomie.
Geschiedenis Geschiedenis Het Engelse isolationisme Het begrip splendid isolation (voortreffelijke afzondering) dateert weliswaar uit het einde van de 19de eeuw, als ideaal is het veel ouder. Al aan het begin van de 15de eeuw riep het Boekje van de Engelse politiek koning Hendrik IV op om de zee te beheersen en het volk op het continent te wantrouwen. De Fransen …
Geschiedenis Geschiedenis Mathilde van Vlaanderen Maud, Matilda of Mathilde van Vlaanderen. Drie namen die naar dezelfde Vlaamse prinses kunnen verwijzen. Als enige dochter van de graaf van Vlaanderen was ze een gewilde bruid, waarmee uiteindelijk Willem de Bastaard, hertog van Normandië, aan de haal ging.
Geschiedenis Geschiedenis Een vergeten kroonprins Vierhonderd jaar geleden werd Filips Willem van Oranje begraven in de Sint-Sulpitiuskerk te Diest. Naar aanleiding van dit jubileum is er een tentoonstelling samengesteld, die niet alleen enkele hoofdrolspelers van de Opstand belicht, maar ook het leven in en rond de Oranjestad zelf.
Geschiedenis Geschiedenis Achthonderd jaar bouwen en vernieuwen Sinds eind 2011 kan men in Den Bosch contact opnemen met de hemel. De laatste ingrijpende restauratie van de Sint-Jan kwam ten einde. Bij die gelegenheid werd, vijftien meter hoog aan de zuidkant, het beeld geplaatst van een engel in moderne uitdossing met een mobiele telefoon tegen het linkeroor. Er kan verbinding gemaakt worden naar boven via het aangegeven telefoonnummer, de engel neemt altijd op. Hij - inderdaad een hij - kan informatie geven over de Sint-Jan maar ook de beller, desgewenst, bemoedigend toespreken.
Geschiedenis Geschiedenis Feit of fictie? Wie aan Robin Hood denkt, verbeeldt er zich al gauw de groene bossen van het Engelse Nottingham en omstreken bij. Vanuit Sherwood Forest organiseerde de volksheld moedige acties om de rijken te bestelen en de buit nadien onder de armen te verdelen. Maar Engeland was niet het enige land met een Robin Hood. Ook in de veel drogere Spaanse provincie Sevilla leefde vele jaren geleden een volksheld. Die zou nu ongeveer 260 jaar oud zijn geworden. Maar wat is feit en wat is legende?
